روتر VPN در برابر اپلیکیشن VPN: مزایا و معایب هر کدام چیست و کدام‌یک بهتر و آسان‌تر است؟

اگر قصد استفاده از VPN دارید؛ می‌توانید یک VPN را روی روتر نصب و استفاده کنید یا اینکه یک اپلیکیشن VPN را روی گوشی تلفن همراه یا لپ‌تاپ و کامپیوتر خود نصب کنید.

مودم یا روتری که قابلیت نصب VPN داشته باشد را روتر VPN می‌گوییم. برخی مودم‌ها و روترها فقط اجازه می‌دهند یک وی پی ان را تنظیم کنید ولی برخی روترهای رده بالا، قابلیت نصب وی پی ان دارند که برای کاربران ارزشمندتر هستند.

اما روتر VPN با اپلیکیشن VPN بسیار متفاوت است و هریک مزایا و معایب خاص خود را دارند و محدودیت‌هایی ایجاد می‌کنند. حالا، برای ما کدام‌یک بهتر است؟ دنبال خرید یک روتر VPN باشیم یا سراغ استفاده از اپلیکیشن VPN برویم؟ روتر VPN چه مزایایی نسبت به اپلیکیشن VPN دارد و ارزش دارد برای آن چندین میلیون تومان هزینه کنیم؟

در این مقاله، می‌خواهیم به طور مفصل درباره تفاوت‌های یک روتر VPN یا همان نصب VPN روی روتر با اپلیکیشن VPN یا همان برنامه VPN روی سیستم‌عامل دسکتاپ و موبایل صحبت کنیم:

تفاوت استفاده از روتر VPN با اپلیکیشن VPN چیست؟

چه از طریق روتر یا اپلیکیشن به VPN وصل شوید؛ هدف و نتیجه کار یکسان است و شما به یک سرور وی پی ان از راه دور وصل می‌شوید تا یک تونل امن در اینترنت برای عبور اطلاعات و وب‌گردی داشته باشید. اما روش اجرای وی‌پی‌ان در روتر با اپلیکیشن متفاوت است.

اجرای VPN از طریق روتر به این معنی است که شما یک VPN را به طور دستی روی روتر نصب و پیکربندی می‌کنید تا یک اتصال امن برقرار شود. به این ترتیب، همه دستگاه‌های متصل به روتر شما از اتصال وی پی ان استفاده می‌کنند و دیگر نیاز نیست روی هریک از دستگاه‌ها به طور جداگانه وی پی ان نصب کنید.

بیشتر بخوانید: آموزش اشتراک گذاری VPN روی مودم و هات اسپات

اما اجرای VPN از طریق نرم‌افزار VPN به معنای نصب مستقیم نرم‌افزار روی هر دستگاهی است که می‌خواهید به وی پی ان وصل شود. نصب یک نرم‌افزار وی‌پی‌ان روی دستگاهی مانند اسمارت‌فون یا لپ‌تاپ کافی نیست و شما باید از طریق این VPN به سرور راه دور وصل شوید؛ اگرچه این روزها اپ‌ها و برنامه‌های وی‌پی‌ان طوری ساخته شده‌اند که شما با یک کلیک یا لمس دکمه‌ای، به طور خودکار به سرور VPN راه دور وصل می‌شوید.

پس، روش اجرای VPN در روتر با دستگاه‌ها بسیار متفاوت است؛ اگرچه نتیجه نهایی یکسان است. حالا، باید بررسی کنیم هر روش چه مزایا و معایبی دارد تا بتوانیم یک انتخاب درست داشته باشیم.

مزایا و معایب استفاده از VPN روی مودم و روتر

استفاده از VPN روی مودم و روتر با مزایای زیاد ولی محدودیت‌های فراوانی روبرو است. همه‌چیز به نیاز و استفاده شما از VPN روی دستگاه‌ها برمی‌گردد. برخی اوقات چاره‌ای جز نصب یک VPN روی روتر ندارید و این روش برای شما آسان‌تر است.

مزایا

اتصال همزمان تمام دستگاه‌ها به VPN: وقتی یک وی پی ان روی روتر نصب می‌کنید؛ هر دستگاهی که به وای‌فای وصل شود؛ به طور خودکار به وی‌پی‌ان هم نصب شده است و انگار روی آن دستگاه وی‌پی‌ان نصب کردید. بنابراین، دیگر نیازی به نصب نرم‌افزار وی‌پی‌ان جداگانه روی هر دستگاه نیست.

دستگاه‌هایی که قابلیت نصب VPN ندارند را هم وصل می‌کنید: شاید در خانه یک تلویزیون هوشمند، کنسول بازی، دستگاه پخش استریم، یخچال هوشمند و وسایل دیگری داشته باشید که باید از وی‌پی‌ان استفاده کنند ولی ذاتا نمی‌توانید روی این دستگاه‌های VPN نصب کنید. در این شرایط، داشتن یک روتر VPN بهترین راه‌حل است و کمک می‌کند هر دستگاه از وی‌پی‌ان استفاده کند. شاید یک گیمر باشید و بخواهید به سرورهای بازی در کشورهای مختلف وصل شوید یا بخواهید از سرویس‌دهنده‌های فیلم آنلاین، استریم‌های زیادی داشته باشید و همین‌طور شاید بخواهید دستگاه‌های متصل به اینترنت شما، مخفی بمانند و برای سرویس‌دهنده اینترنت یا دیگران قابل شناسایی نباشند.

VPN همیشه روشن است: اگر روی یک مودم یا روتر وی‌پی‌ان نصب کنید و بعد این مودم و روتر همیشه روشن باشد؛ در حقیقت VPN شما هم همیشه روشن است و دیگر نیازی نیست هر بار برای اتصال به اینترنت، ابتدا وی‌پی‌ان روی گوشی یا تبلت یا لپ‌تاپ را روشن کنید.

کاهش هزینه خرید VPN: تصور کنید ۵ یا ۱۰ دستگاه دارید و همه آن‌ها باید به VPN مجهز شوند. هزینه خرید لایسنس ۱۰ وی‌پی‌ان خیلی بیشتر از یک وی‌پی‌ان و نصب آن روی روتر است.

بیشتر بخوانید: فیلترشکن گوگل Outline VPN چیست و چگونه آن را نصب و استفاده کنیم؟

معایب

ابطال گارانتی مودم و روتر: در برخی مودم‌ها و روترها، برای استفاده از VPN باید فریم‌ویر پیش‌فرض کارخانه دستگاه را پاک کرده و فریم‌ویرهای شخص ثالثی مانند DD-WRT یا Tomato را نصب کنید که باعث ابطال شرایط گارانتی دستگاه می‌شود. البته، برخی از مودم‌ها و روترها مانند محصولات رده بالای ایسوس، در همان پنل کاربری خود امکاناتی برای نصب وی پی ان ارائه دادند؛ اما در غالب روترها این‌طور نیست و نیاز به دستکاری فریم‌ویر دارید.

کاربرپسند نیست: شما باید به طور دستی یک وی‌پی‌ان را روی روتر خود تنظیم کنید و دیگر به آسانی نمی‌توانید سرور وی‌پی‌ان را تغییر دهید یا تنظیمات وی‌پی‌ان را دستکاری کنید تا سرعت بهتری داشته یا به برخی سایت‌ها و سرویس‌ها وصل شوید. این محدودیت به‌ویژه در ایران برای کاربران آزاددهنده است؛ چون دائما باید سرورهای مختلف را تست و تنظیم کنند.

نصب و تنظیمات VPN پیچیده می‌شود: پیکربندی یک VPN روی مودم و روتر می‌تواند بسیار دشوار و پیچیده و گاهی خطرناک باشد. اگر دانش فنی کافی نداشته باشید؛ ممکن است روتر را خراب کنید. بسیاری از سرویس‌دهنده‌های VPN مجموعه دستورالعمل‌ها و آموزش‌هایی برای نصب VPN روی روتر دارند ولی با این وجود، باز هم نصب وی‌پی‌ان روی روتر سختی‌های خودش را دارد.

همه روترها از VPN پشتیبانی نمی‌کنند: برای اینکه از VPN روی روتر خود استفاده کنید؛ نیاز به خرید یک روتر VPN دارید که معمولا ارزان قیمت نیستند و به سادگی در بازار یافت نمی‌شوند. معمولا، روترهای رده بالا و گران قیمت و روترهای گیمینگ از VPN پشتیبانی می‌کنند.

روترهای VPN گران‌قیمت هستند: شما با ۵۰ دلار (در ایران حدود ۱.۵ میلیون تومان) می‌توانید یک روتر دو بانده نسبتا خوب خریداری کنید ولی این روتر از VPN پشتیبانی نمی‌کند. یک روتر VPN قیمتی از ۱۰۰ دلار تا ۲۵۰ دلار خواهد داشت (در ایران حداقل باید ۳ الی ۴ میلیون تومان پول بدهید).

نصب VPN می‌تواند سرعت روتر را کاهش دهد: وقتی یک وی‌پی‌ان روی روتر نصب می‌کنید و بعد چندین دستگاه همزمان به روتر وصل می‌شوند؛ احتمال افت سرعت روتر و وای‌فای وجود دارد. در ایران که سرعت اینترنت چندان بالا نیست؛ این مسئله بسیار بغرنج می‌شود و گاهی عملا نمی‌توانید از اینترنت و وای‌فای استفاده کنید.

برخی سرویس‌ها کار نمی‌کنند: همه وب‌سایت‌ها و سرویس‌ها در اینترنت از VPN پشتیبانی نمی‌کنند. برخی وب‌سایت‌ها اجازه نمی‌دهند با وی‌پی‌ان روشن وارد آن‌ها شوید. بنابراین، وقتی یک وی‌پی‌ان روی روتر نصب می‌کنید؛ طبیعی است نتوانید با وای‌فای به برخی وب‌سایت‌ها یا سرویس‌ها دسترسی داشته باشید و باید از طریق اینترنت موبایل و دیتا از آن‌ها بازدید کنید که می‌تواند برای شما دردسرساز شود؛ چون دائما باید میان وای‌فای و دیتا سوئیچ کنید.

مزایا و معایب استفاده از اپلیکیشن VPN

رایج‌ترین روش استفاده از VPN در میان کاربران، نصب یک نرم‌افزار روی گوشی موبایل یا لپ‌تاپ و کامپیوتر است که باز مزایا و معایب خاص خود را دارد.

مزایا

به طور معمول کاربرپسندتر است: اپلیکیشن‌های VPN امروزی به سادگی روی گوشی یا لپ‌تاپ نصب شده و بسیار کاربرپسند هستند. شما به سادگی و با یک کلیک به وی‌پی‌ان وصل می‌شوید یا سرورها و تنظیمات پروتکل‌ها را تغییر می‌دهید. استفاده از اپلیکیشن وی‌پی‌ان نسبت به روتر وی پی ان بسیار راحت‌تر و منعطف‌تر است.

نصب و استفاده آسان: گفتیم که نصب و استفاده از اپلیکیشن‌های VPN امروزی روی گوشی تلفن همراه یا ویندوز بسیار آسان است و هر فردی می‌تواند یک برنانه وی‌پی‌ان را نصب و راه‌اندازی کند و نیازی به دانش و تجربه و کار فنی خاصی ندارد.

دسترسی به همه ویژگی‌های VPN: این ویژگی برای کاربران ایرانی بسیار مهم است؛ چون دائما نیاز دارند سرورهای مختلف، پروتکل‌های مختلف، تنظیمات گوناگون و امکانات یک وی‌پی‌ان را دستکاری و به بهترین شرایط برسند. در اپلیکیشن‌های VPN همه این ویژگی‌ها در دسترس شما هستند ولی در روتر VPN باید هر بار وارد پنل کاربری تحت وب روتر شده و به طور دستی، تنظیماتی را ست کنید.

فقط همان دستگاهی که اپلیکیشن نصب شده؛ به VPN وصل می‌شود: گاهی اوقات شما نیاز دارید فقط یک دستگاه، مثلا گوشی تلفن همراه خود را به وی‌پی‌ان وصل کنید و دیگر نیاز ندارید لپ‌تاپ، تلویزیون، بلندگوی هوشمند و وسایل دیگر هم از وی‌پی‌ان استفاده کنند.

اتصال دستگاه‌های مختلف به سرورهای مختلف: اگر از اپلیکیشن VPN روی هر دستگاه استفاده کنید؛ قابلیت انتخاب سرورهایی جداگانه برای هر دستگاه را خواهید داشت و دیگر نیازی نیست همه دستگاه‌ها به یک سرور و پروتکل وی پی ان وصل شوند.

بیرون از خانه به VPN وصل شوید: وقتی روی روتر VPN نصب کنید؛ فقط در محیط خانه و وای‌فای می‌توانید از VPN استفاده کنید ولی اگر روی گوشی موبایل یا لپ‌تاپ خود اپ وی پی ان نصب کنید؛ در بیرون از خانه و در زمان حرکت، اگر نیاز به وی پی ان داشته باشید؛ می‌توانید همان لحظه و با یک کلیک به VPN وصل شوید.

بیشتر بخوانید: ۷ ترفند افزایش سرعت VPN

معایب

نمی‌شود روی همه دستگاه‌ها VPN نصب کرد: دقیقا مزیت بزرگ نصب VPN روی روتر، اینجا به ضعف اپلیکیشن VPN تبدیل می‌شود. شما روی بسیاری از دستگاه‌ها مانند کنسول بازی، تلویزیون هوشمند، بلندگوی هوشمند و غیره نمی‌توانید وی‌پی‌ان نصب کنید یا ممکن است با وی‌پی‌ان شما سازگار نباشند. این دستگاه‌ها را فقط از طریق روتر VPN می‌توانید به یک سرور امن راه دور وصل کنید.

نیاز به اتصال جداگانه هر دستگاه به VPN: باید برای هر دستگاه یک نرم‌افزار VPN نصب و لایسنس بخرید و به طور جداگانه به وی‌پی‌ان وصل کنید. این می‌تواند بسته به نگاه شما، مثبت یا منفی باشد ولی برای افرادی که دستگاه‌های زیادی دارند؛ عموما یک عیب و آزاردهنده است.

هزینه خرید VPN افزایش پیدا می‌کند: تصور کنید ۵۰ دستگاه در یک شرکت دارید که باید به وی‌پی‌ان وصل شوند. در این حالت، بهتر است از یک روتر وی پی ان استفاده کنید تا اینکه برای هر ۵۰ دستگاه لایسنس وی پی ان خریداری و روی هریک، اپلیکیشن VPN نصب کنید.

روتر VPN در برابر اپلیکیشن VPN: کدام‌یک برای ما بهتر است؟

نخست، به شما بستگی دارد که یک VPN برای شما چه کاری انجام می‌دهد و چقدر اهمیت دارد. اگر نیاز داریم به صورت دائمی همه دستگاه‌ها به VPN وصل باشند یا تعداد زیادی دستگاه دارید که باید از VPN استفاده کنند ولی امکان نصب VPN روی آن‌ها وجود ندارد؛ معمولا بهتر است سراغ راه‌حل خرید یک روتر VPN بروید.

اما اگر یکی دو دستگاه باید به وی پی ان وصل باشند و سایر دستگاه‌هایی که به وای‌فای و اینترنت متصل هستند؛ نباید به یک سرور VPN وصل شوند یا اینکه ترجیح می‌دهید به تنظیمات سرورهای وی‌پی‌ان و امکانات سرویس‌های وی‌پی‌ان دسترسی داشته باشید و مرتبا سرورها را تغییر دهید؛ بهتر است روی هر دستگاه خود یک اپلیکیشن VPN نصب کنید.

در بیشتر موارد، استفاده از اپلیکیشن VPN رایج‌تر و بهتر و عمومی‌تر است؛ جز اینکه گفتیم شرایط خاصی داشته باشید و باید همه دستگاه‌ها همزمان و به طور دائمی به VPN وصل شوند.

روش‌های ترکیبی نیز وجود دارد و در کسب‌وکارها یا توسط کاربران خانگی حرفه‌ای استفاده می‌شود؛ به این شکل که دو روتر دارند و روی یک VPN نصب می‌کنند و روی دیگری هیچ‌گونه VPN نصب نمی‌شود. بعد، دستگاه‌هایی که باید همیشه به VPN وصل باشند؛ به روتر VPN وصل می‌شوند و سایر دستگاه‌ها از روتر دوم یا مودم بدون VPN استفاده می‌کنند.

در نهایت، این شما هستید که باید تصمیم بگیرید کدام راه‌کار برای شما مزیت بیشتری داشته و محدودیت کمتری ایجاد می‌کند و البته از نظر هزینه‌ای به‌صرفه‌تر است. اگر تصمیم به خرید مودم یا روتر VPN گرفتید؛ نگاهی به مقالات زیر بیندازید:

• روتر VPN چیست و چه کاربردی دارد؟
• ۱۰ نکته‌ای که باید در هنگام انتخاب یک روتر VPN بدانیم
• مزایای تنظیم کردن VPN در روتر بی‌سیم
• اولین روتر VPN قابل حمل ۵G برای دسترسی به اینترنت پرسرعت رمزنگاری در هر کجای جهان
• بهترین روترهای VPN در سال ۲۰۱۹