آیا مودم‌های آنلاک واقعا آنلاک هستند؟ چه مودم‌هایی آنلاک واقعی نیستند؟

این روزها «آنلاک» (Unlock) یکی از پرکاربردترین لغات در میان مردم و کاربران اینترنت است. تا چند سال پیش، شاید این عبارت را از دهان یک متخصص یا فروشنده قدیمی مودم می‌شنیدیم ولی امروز یک دانش‌آموز ابتدایی یا یک پدر یا مادر نه چندان آشنا با فناوری و اینترنت هم از عبارت «آنلاک» و «مودم آنلاک» و «مودم لاک» استفاده می‌کنند.

اتفاق دیگری که افتاده است؛ فروش رسمی مودم‌های آنلاک شده در فروشگاه‌های آنلاین خرده‌فروشی است. باز تا همین یکی دو سال پیش، مودم‌های آنلاک شده را فقط در برخی مغازه‌ها یا فروشگاه‌های غیررسمی یا کانال‌های تلگرام و واتساپ پیدا می‌کردیم یا نهایتا در دیوار آگهی می‌کردند؛ ولی امروز نگاهی به بخش مودم‌های ۴G و ۵G سایت دیجی‌کالا بیندازید تا ببینید از هر دو مودم، یکی مودم تیتر «آنلاک» یا Unlock دارد.

حالا این سوال مطرح می‌شود که آیا واقعا همه این مودم‌های آنلاک، به معنای واقعی کلمه آنلاک هستند؟ در واقع، چند نوع آنلاک داریم و هریک تعاریف و مشخصات و ویژگی‌های متفاوتی دارند و همین باعث شده برخی مودم آنلاک بخرند و بعد شاکی شوند که این مودم، آنلاک نیست. فروشنده هم می‌گوید مودم آنلاک فروخته است!

در این مطلب، ابتدا تعریف از مفهوم آنلاک بودم یک مودم ارائه می‌دهیم و بعد سراغ انواع مودم آنلاک خواهیم رفت تا ببینید چرا باز هم در بازار ایران مودم آنلاک می‌خرید ولی آنلاک نیست!

مودم آنلاک چیست؟

اپراتورها برای الزام کردن مشتریان به استفاده از سیم‌کارت خود اپراتور و ماندن در شبکه این اپراتورها، مودم‌ها را لاک می‌کنند تا فقط با سیم‌کارت، فرکانس‌ها و امکانات ارائه شده خود اپراتور کار کند.

مثلا، ایرانسل یک مودم را لاک کرده تا فقط با سیم‌کارت ایرانسل و فرکانس‌های مورد پشتیبانی این شرکت کار کند. در ضمن، فریم‌ویر اختصاصی ایرانسل روی مودم نصب می‌شود تا برخی قابلیت‌ها که ایرانسل ارائه نمی‌دهد را مشتری در اختیار نداشته باشد و درگیر آن‌ها نشود یا برخی قابلیت‌ها که اپراتور دوست ندارد مشتری استفاده کند؛ لاک شده و بسته باشند.

مثلا، ایرانسل شاید دوست نداشته باشد یک مشتری از MIMO یا CA (تجمیع فرکانس) استفاده کند یا انتخاب دستی کانال رادیویی را داشته باشد. بنابراین، فریم‌ویر اختصاصی خودش را روی مودم نصب می‌کند تا همه‌چیز در کنترل و اختیار او باشد.

با این تعریف، پس مودم آنلاک چیست؟ مودمی است که محدودیت‌های اعمال شده اپراتور روی مودم رفع شده و مودم کاملا از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای استفاده در شبکه‌های موبایل و اپراتورهای دیگر آماده است و می‌توان از امکانات کامل آن استفاده کرد.

مودم آنلاک در ایران

در خارج از کشور، تکلیف مودم لاک و مودم آنلاک مشخص است. وقتی گفته می‌شود یک مودم آنلاک است؛ یعنی مودم توسط خود شرکت سازنده و از ابتدا به صورت آنلاک وارد بازار شده و در نتیجه هیچ‌گونه محدودیت یا لاکی روی آن نیست و می‌شود در هر کشوری، برای هر اپراتوری، با هر شبکه‌ای که سازگار است؛ کار کند.

مثلا، نت‌گیر مودم M1 را یک سری برای اپراتورهای موبایل عرضه می‌کند و یک بار به صورت آنلاک می‌دهد که با همه اپراتورها، فرکانس‌های رادیویی و مشخصات کامل سازگاری دارد.

در کشورهای امریکایی و اروپایی، کمتر دیده می‌شود که یک مودم لاک شده اپراتورها به صورت آنلاک فروش برود ولی در کشورهای آسیایی این اتفاق رایج است و مودم‌های اپراتورها که از سوی شرکت سازنده به سفارش یک اپراتور لاک شده‌اند را آنلاک کرده و می‌فروشند.

اینجا است که وقتی یک مودم لاک شده را آنلاک می‌کنید؛ احتمالا و انواع آنلاک مودم مطرح می‌شود. به طور کلی می‌توان یک مودم را چند روش آنلاک کرد:

آنلاک سیم‌کارت: روی مودم می‌توانید هر سیم‌کارت اپراتوری را انداخته و استفاده کنید.

آنلاک فریم‌ویر: فریم‌ویر اصلی شرکت سازنده مودم روی دستگاه نصب می‌شود و فریم‌ویر اپراتور یا شرکت فروشنده مودم پاک خواهد شد.

آنلاک فرکانس‌های رادیویی: در این روش فریم‌ویر لاک شده اپراتور باقی مانده ولی برخی از قابلیت‌ها مانند پشتیبانی از فرکانس‌های رادیویی بیشتر یا انتخاب دستی فرکانس‌ها باز می‌شود.

آنلاک بعدی هم مربوط به قابلیت‌هایی مانند MIMO و CA و نظایر این‌ها است.

بنابراین؛ ممکن است یک مودم آنلاک شده باشد و بتوانید سیم‌کارت هر اپراتوری را روی آن استفاده کنید و به شبکه موبایل آن اپراتور وصل شوید ولی فریم‌ویر آن هنوز قفل شده باشد و برخی ویژگی‌ها در دسترس شما قرار نگیرند.

یا اینکه یک مودم که توسط اپراتور خارجی فروخته شده؛ برای ایران آنلاک شده ولی فرکانس‌های رادیویی اپراتورهای ایرانی را پشتیبانی نکند یا برخی ویژگی‌های آن از ابتدا در دسترس نباشد.

چرا مودم آنلاک خریداری شده مشکل دارد؟

با افزایش تقاضا برای خرید مودم‌های سیم‌کارتی، بازار مودم ایران آشفته‌تر از همیشه شده و هر کسی توانسته از هر روشی، هر نوع مودم را لاک شده و آنلاک از هر کشور و سازنده و اپراتوری وارد ایران کرده است.

برخی مدل‌های مودم لاک شده به خوبی آنلاک شدند و طبیعی است برخی مدل‌ها برای سود و فروش، به صورت ناقص آنلاک شده یا اصلا قابلیت آنلاک ندارند و در نتیجه برخی ویژگی‌های مودم باز شده و برخی دیگر بسته هستند.

این‌طوری می‌شود که شما یک مودم آنلاک، مثلا TF-i60 را از فروشنده‌ای خریداری کرده ولی در عمل می‌بینید برخی قابلیت‌ها و فرکانس‌ها بسته هستند یا خوب کار نمی‌کند و نمی‌توانید به شبکه برخی اپراتورها وصل شود.

متاسفانه، بازار مملو از این مودم‌ها شده است. یک نگاه به مودم FD-M60 در سایت‌های مختلف بیندازید تا متوجه شوید ده مدل آنلاک از این مودم با قیمت‌های مختلف در بازار است و حتی مجرب‌ترین فروشنده‌ها هم نمی‌توانند تشخیص بدهند کدام مدل مودم FD-M60 واقعا آنلاک کامل و کدام مدل ناقص آنلاک شده است.

۵ دستورالعمل برای خرید مودم آنلاک

اگر شما هم برای خرید یک مودم آنلاک سردرگم هستید و نمی‌توانید به یک فروشنده اعتماد کنید و از طرف دیگر می‌ترسید پول هنگفتی برای خرید مودم بدهید و بعد پشیمان شوید؛ حداقل توصیه می‌کنیم این ۵ نکته زیر در هنگام خرید مودم آنلاک را رعایت کنید:

۱- سعی کنید یک مودم از شرکت سازنده آنلاک را خریداری کنید. یعنی خود شرکت سازنده مودم، آن را به صورت آنلاک ارائه کرده باشد. برای مثال، به جای خرید مودم ایرانسل FD-M60 که توسط ایرانسل لاک شده است؛ مودم هواوی E5785 را بخرید که همان مودم FD-M60 ولی آنلاک شده توسط هواوی است. مثال دیگر، به جای خرید مودم ایرانسل TF-i60 سراغ خرید مودم هواوی B612 بروید.

۲- از فروشنده معتبر خرید کنید. هرچقدر فروشنده شما معتبر باشد و ضمانت ۷ روزه بازگشت کالا یا ضمانت یک ساله تعویض و خرابی بدهد؛ احتمال تقلبی بودن مودم آنلاک کمتر است. منظور از یک فروشنده معتبر، فروشنده‌ای است که سال‌ها دارد محصولات شبکه می‌فروشد و دارای سابقه فروش است. این فروشنده‌ها کمتر حاضر می‌شوند برای کمی سود بیشتر، اقدام به فروش مودم‌های آنلاک ناقص و مشکل‌دار کند.

۳- سعی کنید درباره مودم آنلاکی که می‌خواهید خریداری کنید؛ تصاویر بیشتری از آن ببینید یا دنبال تصاویر فریم‌ویر و لوازم جانبی آن باشید. معمولا، فروشنده‌هایی که حاضر نیستند تصاویر زیادی درباره مودمی که می‌خواهند بفروشند؛ ارائه بدهند؛ مشکوک بوده و دارند چیزی پنهان می‌کنند. فروشنده‌ای که ساز و کار فروش مشخصی داشته باشند؛ به شما هرگونه اطلاعات و عکس و ویدئو از مودم می‌دهند.

۴- مودم آنلاک معتبر بخرید. گاهی اوقات یک مدل مودم ناشناخته وارد بازار می‌شود و برای غالب فروشنده‌های دیگر گمنام است ولی گاهی هم یک مدل مودم معتبر و معروف و پرفروش جهانی در بازار ایران ارائه شده و گفته می‌شود که آنلاک شده است.

۵- مودم آنلاک در خارج از کشور را خریداری کنید. به طور کلی، مودم‌هایی که در خارج از ایران آنلاک شده‌اند؛ قابل اعتمادتر از مودم‌هایی هستند که در ایران آنلاک شدند. می‌توانید این مورد را از فروشنده سوال کنید.