به بهانه ۵ سالگی شبکه‌چی: زنده باد شنا در خلاف جهت آب

شبکه‌چی ۵ ساله شد. دقیقا ۸ تیر ماه سال ۱۳۹۶برای اولین بار سایت شبکه‌چی را که تمام کارهایش را خودم کردم بودم؛ از نویسندگی و تولید محتوا تا طراحی سایت و باقی قضایا، روی وب آوردم و بعد شروع کردم هر روز یک یا دو مقاله روی آن منتشر کردن.

شبکه‌چی پر از تناقض، تضاد و حرکت‌های شنا در خلاف جهت آب است؛ خلاف جهت بازار و عقل و قانون‌های حاکم بر نشریات و رسانه‌ها در ایران.

سال‌ها آرزو داشتم یک وب‌سایت تخصصی بررسی مودم و اینترنت در ایران باشد. در چندین شرکت و نشریه که کار کردم؛ این پیشنهاد را دادم ولی آن‌ها نپذیرفتند و گفتند اصلا توجیه مالی ندارد و پلن درآمدزایی می‌خواهد و مگر چند کاربر اینترنت دنبال مودم و اینترنت است؟

بهار ۱۳۹۶ که ترک شغل کردم؛ این بار به جای گشتن دنبال کار در یک شرکت و نشریه و رسانه دیگر، تصمیم گرفتم برای خودم کار کنم و اولین چیزی که به ذهنم رسید؛ همان رویای چندین ساله بود: یک سایت فقط برای بررسی مودم و اینترنت و تجهیزات شبکه.

همان زمان، ایده‌ام را با چندین نفر از دوستان و مدیران شرکت‌های شبکه‌ای در میان گذاشتم ولی بازخورد منفی گرفتم. همه می‌گفتند یک آرزوی بچه‌گانه است. اصلا بازدید ندارد و خودخواسته سایت را محدود کردی!

تا حدودی درست می‌گفتند. توجه کنید داریم در سال ۱۳۹۶ صحبت می‌کنیم نه مثل امروز که این قدر مودم و اینترنت و سرویس‌های مختلف توسط مردم دنبال می‌شود. در آن زمان نه خبری از VDSL و FTTH بود و نه اینکه اینترنت موبایل این قدر پیشرفت کرده بود. تازه سرویس TDLTE راه افتاده بود ولی غالب مردم گوشی‌های ۲G و ۳G داشتند و اصلا به اینترنت وصل نمی‌شدند. در بازار هم فقط مودم‌های ADSL بود و چند مدل مودم ۳G/4G.

اما تصمیم خودم را گرفتم بود که یک وب‌سایت تخصصی مودم و اینترنت بزنم. دوست داشتم واقعا برایش تولید محتوا کنم نه اینکه کپی و ترجمه.

همه می‌گفتند وب‌سایتی برای بررسی مودم و اینترنت بزن ولی در کنارش درباره خودرو هم بنویس که خیلی بازدید دارد؛ یا آموزش ویندوز و آفیس و فتوشاپ و ورد هم بده یا درباره کنکور بنویس یا اخبار زرد فیلم‌ها و بازیگرها را هم کنار منتشر کن تا بازدید داشته باشی.

من از همه این‌ها بدم می‌آمد و چیزی که در سرم بود؛ یک وب‌سایت ساده برای افرادی که می‌خواهند مودم بخرند یا ببینند کدام سرویس اینترنت بهتر است؛ بدون اینکه درگیر هزار خبر و مطلب بی‌ربط شوند یا اینکه یک مقاله بررسی تخصصی مودم در میان هزار مقاله دیگر درباره خودرو و کنکور و سلبریتی‌ها گم شود.

یادم می‌آید ساعت‌ها وارد سایت‌ها و فروم‌های مختلف می‌شدم و مشکلات کاربران را یادداشت کرده و تک تک برایشان مقاله می‌نوشتم. برخی اوقات یک مقاله شاید یک هفته وقتم را می‌گرفت و هیچ‌طوره توجیه نداشت ولی عشق این کار را داشتم. سایت اصلا درآمدزایی نداشت و کنارش چندین پروژه دیگر می‌گرفتم ولی شب‌ها تا دیروقت تولید محتوا می‌کردم و هر روز یکی دو مقاله روی سایت شبکه‌چی منتشر می‌شد.

مثلا، دیدم خیلی از کاربران از قطعی وای فای شکایت دارند و نمی‌دانند چطور باید مشکل قطعی وای فای را حل کنند. همان ایام، یکی از همسایگان گفت بلدی با مودم‌ها کار کنی؟ گفتم بله؛ گفت من چند روزی است وای فای مودم قطع شده است. یعنی گوشی موبایلم و لپ‌تاپم به وای فای وصل نمی‌شود ولی همه چراغ‌های مودم ADSL دی لینک روشن است.

به او گفتم می‌آیم و مشکل را حل می‌کنم. در اینترنت سرچ کردم و فهرستی ۱۵ تایی از مشکلات قطعی وای فای پیدا کردم و در دفترچه‌ام نوشتم و رفتم خانه این همسایه. بیش از سه روز طول کشید تا همه این ۱۵ مورد را تک به تک بررسی کردم تا مشکل پیدا شد و رفع شد. همین تجربه را یک مقاله کردم که اکنون جزو پربازدیدترین مطالب سایت است؛ چون یک تجربه عملی رفع مشکل وای فای است نه ترجمه!

همه این کارها، شنا در خلاف جهت آب بود. هر مودم یا روتر تازه‌ای که وارد بازار ایران می‌شد را معرفی و بررسی می‌کردم. دوستانم در نشریات و سایت‌های دیگر می‌گفتند مگر تو دیوانه‌ای؟ احمقی؟ بگذار تا خود واردکننده مودم یا شرکت نمایندگی و روابط عمومی آن برند باهات تماس بگیرند و پول بدهند و رپورتاژ بگیری و بعد مودم را بررسی کنی.

اما من می‌دیدم که مردم تشنه آشنایی با مودم‌ها هستند و درباره‌شان هیچ اطلاعاتی به زبان فارسی نیست. اینترنت در ایران در حال شکوفا شدن بود؛ به سرعت اینترنت فورجی در حال توسعه بود و همه می‌خواستند مودم بخرند ولی سردرگم بودند. با خودم گفتم اگر بخواهم منتظر تماس شرکت‌ها بمانم؛ شاید چند سال دیگر هم تماس نگیرند اما مردم نیاز به کمک و راهنمایی دارند؛ پس من هر مودم جدید وارد شده به ایران را بررسی می‌کنم و کاری به مباحث بازاریابی و رپورتاژ و غیره ندارم.

با شرکت‌ها، اپراتورها، فروشنده‌ها و همه تماس می‌گرفتم و می‌گفتم بیایید با هم همکاری کنید. مودم و روتر و دانگل و پاورلاین و اکستندر بدهید؛ من رایگان بررسی می‌کنم ولی خیلی‌ها اصلا سایت را نمی‌شناختند یا اعتماد نداشتند یا قبول نمی‌کردند و حتی به سخره می‌گرفتند.

به یک شرکت بزرگ گارانتی‌کننده چند برند شبکه در ایران زنگ زدم و کامل خودم را معرفی کردم و پیشنهاد دادم فلان مودم را با هم بررسی کنیم ولی او گفت نام سایت شما چی بود؟ گفتم شبکه‌چی؛ گفت شبکه … چی؟ گفتم شبکه‌چی؛ دوباره گفت نه گفتید شبکه چه چیزی؟ و من ماندم دیگر چه بگویم؟ برایش لینک سایت را فرستادم ولی خبری نشد که نشد تا همین چند وقت پیش که خودشان تماس گرفتند و گفتند روی سایت شبکه‌چی رپورتاژ می‌خواهیم.

این تناقض‌ها و حرکت در خلاف جهت آب شبکه‌چی ادامه داشت. دوستانم همه می‌گفتند این‌طوری روزی می‌رسد که می‌بری و ول می‌کنی و سایت به هوا می‌رود. به فکر درآمدزایی باش آن هم پول زیاد.

ایرانسل تازه مودم TF-i60 H1 را رونمایی کرده بود و در نمایشگاه الکامپ به نمایش عمومی گذاشت. همه رسانه‌ها و سایت‌ها مشغول بررسی و تست این مودم شدند و به‌به و چه‌چه‌ها که اولین مودم ۴.۵G/TDLTE بازار ایران است و چقدر خوب است و چقدر مزایای زیادی دارد و آنتن‌خور است و چه و چه و چه.

اما من در نمایشگاه وقتی این مودم را دیدم و به عنوان یک کاربر فنی آن را بررسی کردم؛ آن زمان اصلا خریدش را منطقی نمی‌دیدم و عیب‌های بزرگی در آن یافتم که منجر به نوشتن مقاله معروف ۵ دلیل نخریدن مودم TF-i60 شد. مقاله‌ای که خیلی سروصدا کرد و پربازدید شد و هنوز هم پربازدید است. اگرچه، اکنون، برخی از این عیوب TF-i60 برطرف شدند و در برابر بسیاری از مودم‌های رومیزی ۴.۵G/TDLTE بازار، یک سر و گردن بالاتر است. چه فحش‌ها و توهین‌ها و عتاب و خطاب‌هایی نشدم سر این مقاله که چه می‌فهمی؟ بهترین مودم دنیا و ایران را می‌گویی نخرید یا روش عیب می‌گذاری و از این حرف‌ها ولی من حرف دلم را نوشتم و گفتم به عنوان یک فرد فنی خریدش را آن زمان توصیه نمی‌کردم.

از این کارها در شبکه‌چی زیاد انجام دادم و همیشه به ندای دلم گوش دادم تا حساب و کتاب عقل و روال بازار و فرمول درآمدزایی بیشتر و مباحث مالی.

به تدریج که شبکه‌چی شناخته شد؛ شرکت‌ها تماس می‌گرفتند و مثلا می‌گفتند فلان مودم ADSL ما را جزو مقاله پرسرعت‌ترین مودم‌های بازار ایران قرار بده. حالا مودم‌شان چی بود؟ یک مودم ADSL قدیمی منسوخ شده با وای فای ۳۰۰ مگابیت و بدون هیچ امکانات و ویژگی خاصی. من قبول نمی‌کردم. پیشنهاد ۱ میلیون تومان پول را می‌دادند که در آن زمان برای یک رپورتاژ خیلی زیاد بود ولی باز من قبول نمی‌کردم؛ چون یک دروغ بزرگ بود و کلاه‌برداری. مردم این مودم را به امید سریع‌ترین و بهترین مودم می‌خریدند و بعد می‌دیدند که این‌طور نیست.

نمی‌خواهم بگویم در این ۵ سال اصلا کارهای تبلیغاتی و بازاریابی به نفع شرکت‌ها نشده و نکردیم ولی تا حد ممکن سعی شده محتوای درست به مخاطب بدهیم.

نمی‌خواهم بگویم در شبکه‌چی اصلا اشتباه نکردیم؛ اتفاقا برعکس اشتباهات زیاد و بزرگی داشتیم. برخی اوقات مقاله اشتباهی نوشتیم یا اطلاعات غلط دادیم که سریع اصلاح کردیم یا دیگران گفتند و رفع کردیم یا پس از گذشت مدت زمانی متوجه شدیم این مقاله مسیر اشتباهی به کاربران نشان می‌دهد و مقاله را حذف کردیم یا دستکاری کردیم.

نمی‌خواهم بگویم من و ما متفاوت هستیم و چقدر خوبیم؛ بلکه تاکیدم این است که در همه این ۵ سال سعی شد شبکه‌چی خطی را دنبال کند که به روزمرگی، عادت‌زدگی، فقط برای پول و درامد و مطابق میل شرکت‌ها و آژانس‌های تبلیغاتی و جریان رسانه‌ای غالب در کشور نیفتد. هدف اولیه‌اش را گم نکند و به آن پایبند باشد.

اکنون، در آستانه ورود به ششمین سال فعالیت شبکه‌چی، باز هم دوستان و همکاران و حتی شرکت‌هایی که دیگر با شبکه‌چی رفیق شدند؛ پیشنهاد می‌کنند سرمایه جذب کنیم، چندین نویسنده استخدام کنیم، شریک و اسپانسر بگیریم و یک دفعه سایت را بالا بکشیم. روزی ده تا مقاله روش منتشر کنیم یا ویدئو بسازیم و بررسی ویدئویی مودم راه‌اندازی کنیم و …

همه این ایده‌ها خوب هستند و شاید تصمیم عاقلانه همین‌ها باشد ولی باید ببینیم شبکه‌چی راضی می‌شود همسو با جریان رسانه‌ای و تبلیغاتی و خواست شرکت‌ها شنا کند یا هنوز برعکس دست می‌زند.

به هر حال، به بهانه تولد ۵ سالگی شبکه‌چی، خواستم کمی دوستانه با خواننده‌های عزیز سایت صحبت کنم و بگویم مهم رضایت و بهره‌مندی آن‌ها از مطالب و محتوای سایت است و بیشتر از درآمدزایی و تبلیغات و بازدید و رتبه سایت و این چیزها برایم ارزش دارید!

شبکه‌چی هنوز دوست دارد یاد بگیرد؛ تجربه کند؛ رشد کند و اگر چیزی بلد شد؛ یاد بدهد و زنده باد این!

۵ سالگی سایت شبکه‌چی بر همه شما عزیزان مبارک!