آمارهایی عجیب از بازار فیلترشکن و وی پی ان این روزهای ایران

یکی از سایت مطرح در زمینه فروش فیلترشکن به پایگاه خبری اکسیئس گفته است تقاضا برای فیلترشکن در ایران نسبت به روزهای پیش از شروع اعتراضات و محدودیت‌های اینترنت حدود ۳ هزار برابر افزایش یافته است. یک گزارش مالی دیگر هم نشان می‌دهد ارزش بازار وی‌پی‌ان در ایران به ۱۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

قطعی و محدودیت‌های اینترنت ایران دارد به دو هفته نزدیک می‌شود و یک چیز کاملا مشخص و پر رنگ است: داغ‌تر شدن هر روزه بازار فیلترشکن‌ها و وی پی ان‌ها.

همه به دنبال تلاش برای آنلاین شدن و آنلاین باقی ماندن هستند. از پدربزرگ و مادربزرگ بگیرید که نظم و عادت روزانه سالیان اخیرشان در استفاده از اینترنت، تماس تصویری با بچه‌ها و دوستان، گشت‌زنی در اینستاگرام و خواندن پیام‌های ده‌ها گروه واتساپی به هم خورده تا انواع قشرهای مردم از فروشگاه‌های آنلاین و فریلنسرها تا دانشگاهیان و دانشجویان.

بچه‌ها و نوجوانان هم جای خود دارند؛ دختر و پسر دسترسی به بازی‌های محبوب‌شان قطع شده و به هر در و دیواری می‌زنند و پول خرج می‌کنند تا دوباره به سرور بازی خود وصل شوند یا ارتباط‌شان با دوستان‌شان در شبکه‌های اجتماعی حفظ شود.

اگر دو هفته پیش، روی هر دستگاه یک VPN بود؛ اکنون روی هر گوشی موبایل، ده‌ها فیلترشکن، وی‌پی‌ان، پروکسی و برنامه دور زدن اینترنت ملی نصب شده است و حتی محدود به همین‌ها هم نشده؛ انواع افزونه‌های کروم و فایرفاکس برای تغییر آی پی گوشی یا انواع وب سایت‌ها و تنظیمات برای دسترسی به اینترنت بین الملل استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: ۱۰ نکته‌ای که باید در هنگام انتخاب یک روتر VPN بدانیم

هیچ‌گاه اینترنت ایران تا به امروز، زیر فشار اعمال محدودیت‌ها و فیلترها نبوده است. در هر دوره‌ای از تاریخچه فیلترینگ ایران، یک شبکه اجتماعی فیلتر شده یا محدودیت‌های چند روزه‌ای به اینترنت اعمال شده است ولی در مهر ۱۴۰۱، خیل زیادی از شبکه‌های اجتماعی عمدتا امریکایی فیلتر شدند و به اینجا هم محدود نشده و انواع بازی‌های آنلاین و ویدئویی، وب‌سایت‌ها و سرویس‌ها هم فیلتر شدند.

از فیلتر اینستاگرام و واتساپ و لینکدین و اسکایپ بگیرید تا گوگل پلی، وایبر، بازی‌های ویدئویی مختلف و …

این حجم از فیلترینگ و ادامه‌دار شدن آن، باعث داغ شدن بازار فیلترشکن‌ها در ایران شده است در حالی که مشخص نیست سود حاصل از فروش این فلیترشکن‌ها دقیقا به جیب چه کسی می‌رود؟

در سال ۱۳۹۲، ارزش بازار فیلترشکن‌ها در ایران ۱۰۰ میلیارد تومان برآورده شده است ولی اکنون یک تخمین زده شده از ۱۰۰۰ میلیارد تومان حکایت دارد. بازاری که عمدتا سود خالص است و هر روز نیز بر این سود افزوده می‌شود تا این شائبه به وجود بیاید که فیلتر و محدودیت اینترنت ایران برای برخی‌ها نان و آب دارد.

بیشتر بخوانید: آموزش تغییر آدرس IP در ویندوز ۱۱

اگر می‌خواهید برآوردی از حجم مصرف فیلترشکن در روزهای اخیر به دست بیاورید؛ به گزارش رسانه اکسیئس توجه کنید که از قول «سیمون میلیانو» مسئول تحقیقات یکی از وب‌سایت‌های مطرح در زمینه فیلترشکن گفته است تقاضا برای وی‌پی‌ان در ایران ۳ هزار درصد افزایش داشته است.

حالا، شما ۳ هزار درصد را باور نکنید ولی می‌توانیم بگوییم ۵۰۰ درصد افزایش نداشته است؟ ۵۰۰ یا ۱۰۰ درصد افزایش نصب فیلترشکن، آثار فاجعه‌باری برای یک جامعه است. در میان این فیلترشکن‌ها که عمدتا پس از رفع این محدودیت‌ها، روش گوشی و دسکتاپ باقی می‌مانند؛ انواع بدافزارها، جاسوس‌افزارها، نرم‌افزارهای سرقت اطلاعات، نرم‌افزارهای آلوده و خطرناک یافت می‌شود. بماند که دسترسی به محتواهای ضد اخلاقی به پایین‌ترین سطح سنتی خودش در جامعه می‌رسد.

بیشتر بخوانید: چگونه در اندروید آدرس IP را تغییر دهیم؟

این نکته را هم در نظر بگیرید که استفاده از فیلترشکن یعنی یک هزینه خرید و تمدید آن و یک هزینه افزایش مصرف اینترنت و خرید ترافیک بیشتر!

غلامرضا نوری قزلجه، نماینده مجلس نیز ماه گذشته طی گزارشی از وضعیت فیلترشکن‌ها، گفته بود آمارهای فعلی نشان می‌دهد ۸۰ درصد کاربران ایرانی روی گوشی خود VPN دارند. این آمار در اروپا ۱۰ درصد است.

سپیده حبیبی، عضو انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی نیز چندی پیش گفته بود فروش وی‌پی‌ان در ایران، ماهیانه ۵۰ میلیارد تومان و سالیانه ۶۰۰ میلیارد تومان است. این گردش مالی مربوط به پیش از قطعی و محدودیت‌های اینترنت مهر ماه ۱۴۰۱ است.

با هر عقل و منطقی، ابزار و خط کشی این بازار سیاه را بسنجید؛ وضعیت مناسبی برای اینترنت و فضای مجازی ایران نیست و امیدواریم تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران اینترنت ایران، به آن توجه کرده و اقدامات بهتری برای اینترنت بگیرند.