پیشبینی آینده اینترنت ایران در سال ۱۴۰۰
چه اتفاقی برای اینترنت ADSL و VDSL و FTTH و 5G و TD-LTE میافتد؟
در اولین روزهای سال جدید ایرانیها هستیم؛ در اولین روزهای قرنی جدید و به طور طبیعی دوست داریم خبر خوبی از آینده بشنویم یا آیندهای بهتر و روشنتر و خوبتر تصور کنیم.
در مطلب «نگاهی به وضعیت اینترنت ایران در سالی که گذشت» کمی درباره آنچه که بر سر اینترنت ایران در سال ۱۳۹۹ گذشت را مرور کردیم.
حالا، میخواهیم کمی درباره آینده اینترنت سال جدید صحبت کنیم. بگوییم باید انتظار چه رویدادها و خبرها را داشته باشیم و در بهترین حالت وضعیت اینترنت ایران چگونه خواهد بود.
این پیشبینیها و چشماندازها کاملا یک نظر شخصی و براساس رصد خبرها و اتفاقات در سال گذشته است. میتوانند این اتفاقات بیفتند یا اصلا نیفتند یا بدتر و بهتر از آنچه که تصور کردیم؛ رخ دهد.
با ما همراه باشید تا بیینیم در فضای اینترنت کشور امسال چه خبرهایی خواهد بود:
اینترنت ADSL: مرگ تدریجی
واقعیت این است اصلا نمیتوان برای اینترنت ADSL چشمانداز روشن و خوب تصور کرد. هر سال کاربران بیشتری از ADSL به سوی دیگر پلتفرمهای اینترنت از جمله اینترنت موبایل مهاجرت میکنند.
شرکتهای FCP عمدتا زیانده هستند و دست به هر ترفندی میزنند تا مشتریان بیشتری جذب کنند. از تخفیفهای ویژه تا دادن حجمهای زیاد چند ده هزار گیگابایتی و انواع آفرها و تشویقها برای اینکه کاربران ADSL وفادار بمانند یا تمدید کنند.
گزارش رگولاتوری نشان میدهد فقط ۴ الی ۵ میلیون پورت ADSL فعال در کشور وجود دارد که عمدتا دست مخابرات و شرکتهایی مانند شاتل و هایوب هستند و سهم دیگر شرکتهای FCP زیر ۱ درصد است.
دلایل زیادی برای این افول و کاهش محبوبیت ADSL وجود دارد. از سرعت و کیفیت پایین اینترنت تا انحصار و عدم دسترسی همه کاربران به آن و جوابگو نبودن نیازهای بخش عمدهای از جامعه!
این روزها دیگر سرعتهای ۲ و ۴ مگابیت اصلا طرفدار ندارند و فقط سرویسهای ۸ و ۱۶ مگابیت توسط کاربران خریداری میشوند که باز هم سرعتهای واقعی و با کیفیتی نیستند؛ در صورتی که همان کاربر روی گوشی موبایل خود در بدترین حالت اینترنت موبایل سرعتی بالای ۲۰ مگابیت میدهد.
قطعا در سال ۱۴۰۰ با کاهش بیشتر کاربران ADSL روبرو خواهیم بود و شرکتهای FCP بیشتری از بازار حذف میشوند.
اینترنت VDSL: رشد لاکپشتی
چند سالی میشود که در فضای اینترنت ایران صحبت از اینترنت پرسرعت VDSL است. اینترنتی که نسل جدیدتر و بهروزتر و سریعتر ADSL است و اگرچه در دنیا باز هم یک اینترنت کنار گذاشته شده است ولی برای کاربران ایرانی یک آرزو و رویا است.
اینترنت VDSL سرعت دانلود و آپلود را به بالای ۵۰ مگابیت بر ثانیه میرساند و تاخیر کمتری نسبت به ADSL دارد. اما ارائه ویدیاسال وابسته به زیرساخت است. باید مراکز مخابراتی تجهیز شوند؛ کافوهای اینترنتی در خیابانها تجهیز شوند؛ مخابرات کابلکشی فیبرنوری کند و کلی کارهای زیرساختی و زیربنایی دیگر!
تحریمهای ایران، دست خالی شرکتهای FCP، انحصار مخابرات و نبود عزم و اراده جدی در سطح ملی و مدیران کشوری برای توسعه اینترنت ثابت باعث شده تا اینترنت VDSL پیشرفت لاکپشتی داشته باشد.
در ابتدای سال ۹۹، وزیر جوان ارتباطات از کلید خوردن پروژه بزرگی برای ارائه ۵ میلیون پورت VDSL تا پایان همان سال خبر داد. اتفاقی که بسیار هیجانانگیز بود و باعث امیدواری کاربران شد. شروع کار هم تجهیز دو استان تهران و قم به پورتهای VDSL بود.
اما در پایان سال، فقط چند صد هزار پورت VDSL تحویل مشتریان شده و عملا این پروژه ناکام باقی ماند. شرکتهای اینترنتی مانند آسیاتک، شاتل، پیشگامان و هایوب گفتند کاملا آماده ارائه سرویسهای VDSL بودند ولی مخابرات همکاری نکرده است. مخابرات هم گفت ارائه سرویس برای او به صرفه نبوده است و باید وزارت ارتباطات قرارداد جدیدی با مخابرات ببندد و قرارداد معروف بیت استریم به زیان مخابرات است.
بعید است در سال ۱۴۰۰ شاهد رشد سریع اینترنت VDSL باشیم. چون هیچ چیزی نسبت به سال ۱۳۹۹ تغییر نکرده است. نه مخابرات برنامهای برای تغییر و سرمایهگذاری و همکاری و دست کشیدن از انحصار کابلکشی دارد و نه در سطح مدیران طراز اول کشور و ارتباطات عزمی ملی برای توسعه اینترنت ثابت دیده میشود.
فعلا، در ایران فقط حدود ۲ میلیون پورت VDSL فعال است و شاید در پایان سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش حدود یک میلیون پورت دیگر باشیم.
اینترنت FTTH: ورود بخش خصوصی و امید به تغییر بازی
اتاق بزرگ اینترنت فیبرنوری در سال ۱۳۹۹، ورود شرکت هایوب و ارائه سرویس اینترنت آذرخش بود. تا پیش از این، فیبرنوری هم مانند ADSL و VDSL در انحصار مخابرات بود و این شرکت سرویسهای FTTH خود را در قالب سرویس اینترنت تانوما به هر شکل و قیمت و حجم و کیفیتی ارائه میداد.
هایوب یک شرکت خصوصی است که اقدام به کابلکشی فیبرنوری و ارائه سرویس FTTH کرده است. اگرچه فعلا هایوب فقط در تهران و کرج این سرویس را ارائه میدهد ولی میتوانیم امیدوار باشیم در سال ۱۴۰۰ شهرهای دیگری هم زیر پوشش آن بروند.
مخابرات هم سرویس فیبرنوری خود را گسترش خواهد داد ولی نباید انتظار رشد و توسعه بسیار سریع یا گستردهای داشت. مخابرات همیشه نشان داده لاکپشتی حرکت میکند و توجیهی برای ارائه سرویسهای فیبرنوری و VDSL نمیبیند و هدفگذاری در این زمینه ندارد.
اینترنت موبایل: فایوجی، فایوجی، فایوجی
در حوزه اینترنت موبایل همه توجهها و تمرکزها و خبرها معطوف اینترنت ۵G است. اولین سایتهای ۵G ایرانسل و همراه اول در سال ۱۳۹۹ راهاندازی شدند.
در واقع، باید گفت اینترنت فایوجی از سال گذشته وارد ایران شده است و در چندین شهر از جمله تهران، مشهد، شیراز، بوشهر، جزیره کیش و غیره ارائه ۵G آغاز شده است.
قطعا در سال ۱۴۰۰ شاهد رشد سریع و گسترده ۵G در ایران خواهیم بود. اپراتورهایی مانند همراه اول و ایرانسل سعی میکنند سایتهای ۵G بیشتری راهاندازی کرده و شروع به ارائه سیمکارت و بسته اینترنت ۵G کنند.
اپراتوری مانند رایتل از اولین سایتهای ۵G خود رونمایی میکند و شرکتهای مانند مبیننت سرویس اینترنت خانگی ۵G خود را به سازمانها و مشترکان خانگی عرضه خواهند کرد.
فعلا، در بحث ۵G کمیت بر کیفیت غالب است و همه به دنبال توسعه شبکه و افزایش سطح پوششدهی هستند و نباید انتظار افزایش کیفیت را داشت ولی همینکه کاربران بتوانند به یک اینترنت موبایل با سرعت چند صد مگابیت هم دسترسی پیدا کنند؛ غنیمت بزرگی است.
پیشبینی میشود در این سال شاهد عرضه مودمهای ۵G خانگی هم از سوی اپراتورها باشیم. برخی سرویسهای سازمانی و کسبوکاری نیز ارائه میشود تا ۵G نقش اصلی خودش را به عنوان پیشران صنعت و خدمات ایفا کند.
گوشیهای موبایل ۵G ارزانتری وارد بازار میشود و افراد بیشتری میتوانند به ۵G دسترسی داشته باشند.
اما آیا ۵G در سال ۱۴۰۰ فراگیر میشود؟ بعید است و ۲ الی ۳ سال طول میکشد که ۵G جایگزین ۴G LTE در ایران شود. در این مدت هنوز ۴G حرف اول را در کشور میزند و بهترین اینترنت، سریعترین اینترنت، در دسترسترین اینترنت و با ضریب نفوذترین اینترنت ایران است.
اینترنت TD-LTE: پروژهای شکست خورده و در آستانه جمعآوری
اینترنت تیدیالتی از همان ابتدا با یک فرض اشتباه پا به ایران گذاشت. تصور مدیران مخابراتی و اپراتورها این بود که حالا که نمیشود به سرعت اینترنت ثابت را در ایران توسعه داد و در هر خانهای یک اتصال اینترنت با سرعت بالا داشت؛ اینترنت بیسیم ثابت نسل چهار را جایگزین ADSL و VDSL کنیم.
اما استقبال کاربران از اینترنت TD-LTE در این چند سال چقدر بوده است؟ براساس گزارش رسمی رگولاتوری از وضعیت اینترنت ایران در آذرماه ۹۹، فقط ۱ درصد کل کاربران اینترنت از سرویسهای TD-LTE استفاده میکنند. به طور دقیق، ما در کشور نزدیک به ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر تیدیالتی داریم.
این آمار به خوبی نشان میدهد پروژه اینترنت TD-LTE شکست خورده است. این در حالی است که ایرانسل و مبیننت دو اپراتور بزرگ تیدیالتی در ایران هستند و چندین شرکت دیگر هم از این دو سرویس گرفته و در قالب اپراتور مجازی به مردم میفروشند. اضافه کنید اپراتوری مانند زیتل که یک سرویس نامحدود ارايه میدهد.
در سال ۱۴۰۰، اتفاق بسیار خاصی برای اینترنت TD-LTE نمیافتد؛ جز اینکه بستههای آن گرانتر شوند. تیدیالتی فناوری نیست که بشود آن را ارتقا داد یا کیفیت آن را بالا برد.
ضمن اینکه باندهای ۳۵۰۰ مگاهرتزی که این نوع سرویس اینترنت گرفته است؛ بهترین باندهای فرکانسی برای ارائه اینترنت ۵G هستند و اپراتورها در صدد آزادسازی این باندها برای ارائه اینترنت ۵G هستند.
اگر برای خرید مودم، اینترنت و تجهیزات شبکه سوال داشتید یا نیاز به راهنمایی و کمک دارید؛ کانال تلگرام شبکهچی به آیدی shabakehchi@ را فالو و پرسش خود را برای مدیر کانال بفرستید تا جواب دهیم.
توی اینترنت vdsl پاراگراف دوم باید مراکز مخابراتی تجهیز نه تجهیزات شوند
سلام دوست عزیز
بسیار ممنون از دقت شما
اما استقبال کاربران از اینترنت TD-LTE در این چند سال چقدر بوده است؟ براساس گزارش رسمی رگولاتوری از وضعیت اینترنت ایران در آذرماه ۹۹، فقط ۱ درصد کل کاربران اینترنت از سرویسهای TD-LTE استفاده میکنند. به طور دقیق، ما در کشور “نزدیک” به ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر تیدیالتی داریم.
باز هم سپاس از دقت و توجه و نکتهبینی و ریزبینی شما دوست عزیز
دیروز بعد از پنج سال مذاکره! شاتل موفق شده برای فیبرنوری شیراز و اینترنت خونگی با شهرداری شیراز قرارداد ببنده…
https://fava.shiraz.ir/RContent/I78E…%AA%D9%84.aspx
امیدوارم سراب نباشه!
سلام حال شما چطور است؟
امیدوارم که امسال بالاخره یک اتفاقی برای اینترنت پرسرعت شیراز بیفته
سلام خواهش میکنم تشکر
خدا کنه، اما کل مذاکرات برجام سه سال شد این ها پنج ساله در حال مذاکره بودن…. وضعیت کشور ماست! بنابراین باید انتظارات رو صفر کرد!
این مخابرات لعنتی کی منحل و به تکه های کوچیک تبدیل میشه؟