«امواج رادیویی موبایل خوب هستند یا بد؟» سوالی است که شاید هریک از ما حداقل چندین بار از خودمان و دیگران پرسیدیم یا در اینترنت دنبال جوابی برایش بودیم.

اینکه از پنجره خانه‌مان یک آنتن BTS نصب شده در بالای ساختمانی ببینیم؛ خوش‌بختی است یا بدشانسی؟

سرعت اینترنت بیشتر است یا سرطان؟

باید موافق نصب آنتن‌های BTS بیشتر در شهرمان باشیم یا هر سنگ و چوب و مانعی سر راه اپراتورها برای عدم نصب یک آنتن جدید در محله‌مان بیندازیم؟

اگر این روزها عصبی‌تر هستیم؛ بی‌خوابی زده به سرمان و هزار درد و مرض عجیب و غریب سراغ خودمان و خانواده‌مان می‌آید؛ مقصر این شاخک‌های سر به فلک کشیده میهمان ناخوانده شده شهرمان هستند یا خودمان در مظان اتهام قرار داریم؟

اصلا امواج رادیویی موبایل‌ها برای کودکان، بیماران و سال‌خوردگان مضرتر هستند؟

برای پرندگان، حیوانات و کلا موجودات زنده چطور؟ امواج رادیویی ۵G مضرتر از ۴G است؟ و پرسش‌هایی دیگر …

وقتی ذاتا خبر نگران‌کننده را دوست داریم

برای پاسخ دادن به پرسش‌ها و ابهام‌های بالا، دو رویکرد وجود دارد: رویکرد اول مراجعه به باورهای عمومی و اطلاعاتی است که در رسانه‌ها و روزنامه‌ها بیان می‌شود یا صدا و سیما از زبان چند کارشناس و پزشک و نتایج یک تحقیق دانشگاهی در جامعه منتشر می‌کند.

رویکرد دوم، یافتن پاسخی فنی و علمی متکی بر دانش و آگاهی است. آگاهی از ماهیت امواج رادیویی، نحوه کارکردشان، اصول انتشار پرتوهای الکترومغناطیس در محیط‌های مختلف، چگونگی سنجش و ارزیابی چگالی توان این امواج و تاثیرگذاری آن‌ها بر موجودات زنده!

متاسفانه در جامعه به شدت دانش‌زده این روزهای ایران، غالب مردم به طور غریزی موافق و طرفدار و متمایل به رویکرد اول هستند و هیچ انگیزه و تلاش و نیازی به رویکرد دوم نمی‌بینند.

رویکردی که براساس آن می‌توان دریافت چرا کشوری مانند ترکیه با جمعیتی حدودا نزدیک به ایران، ۴۰ هزار آنتن BTS بیشتر نصب کرده است یا در کشورهای پر جمعیتی مانند هند و چین، سرانه آنتن BTS بسیار بهتر از ایران است.

اگر بدانیم نصب آنتن‌های BTS بیشتر در یک محله یا منطقه چقدر می‌تواند اثرات مضر احتمالی امواج رادیویی را کاهش دهد و اگر درک کنیم فاصله هیچ‌گاه متضمن امنیت ما در برابر این پرتوها نیست؛ شاید نگرش خود نسبت به این تجهیزات را تغییر دهیم.

خطرناک‌تر از این‌ها؟

جالب است از آنتن‌ها و دکل‌های موبایل و مخابراتی گریزان هستیم در حالی‌که یک دستگاه سشوار و مو‌خشک‌کن برقی می‌تواند میدان مغناطیسی چندین ده برابر موبایل‌ها اطراف سرمان ایجاد کند.

چگالی توان امواج تولید شده توسط اجاق‌های مایکروویو با آنتن‌های BTS قابل مقایسه نیست و اگر مردم درک درستی از نحوه کارکردشان داشتند؛ آن‌ها را از پنجره خانه‌شان به بیرون پرتاب می‌کردند.

یک کنترلر تلویزیون و حتی روترهای بی‌سیم در شرایطی می‌توانند خطرناک‌تر از امواج رادیویی موبایل‌ها باشند.

در اینجا مجالی برای بحث‌های فنی و علمی پیرامون آنتن‌های BTS نیست. بحث‌هایی دقیق و آکادمیک که می‌تواند هریک از باورهای عمومی کف جامعه درباره این آنتن‌ها را رد و نقض کند.

چه خوب می‌شود همه ما، به‌خصوص جوان‌ترها، دانش‌آموزان و دانش‌جویان سراغ این مباحث بروند و چندین کتاب علمی و فنی درباره آنتن‌های BTS و نحوه کارشان بخوانند تا نسل‌های بعدی جامعه باورهایی آگاه‌مند داشته باشند نه اینکه چیزی که گوش شنیده را سریعا باور کنند.

پرتودرمانی

در دنیا، نه تنها درباره مضرات آنتن‌های BTS صحبت نمی‌شود؛ بلکه اکنون برای درمان برخی از بیماری‌ها مانند سرطان و از بین بردن تومورهای مغزی استفاده شده و تاثیرات درمانی و پزشکی بسیار موثری دارند.

دکتر گری آرنداش (Gary Arendash) و همکارانش از سال ۲۰۱۰ در مرکز تحقیقاتی آلزایمر فلوریدا دارند روی درمان آلزایمر با پرتوهای الکترومغناطیسی کار کنند و به نتایج مثبت و مفیدی رسیده‌اند.

این تیم تحقیقاتی بر این باور است که تشعشعات الکترومغناطیس می‌تواند عاملی برای تقویت حافظه باشد. گرمای حاصل از تشعشتعات الکترومغناطیس می‌تواند باعث افزایش دمای سلول‌های مغزی شود و پلاک‌های مغز را که عامل بروز آلزایمر هستند، از بین ببرد.

بر این ‌اساس، دستگاهی به نام MemorEM 1000 ساخته شده است و اکنون بیماران آلزایمری از آن برای پرتودرمانی الکترومغناطیسی استفاده می‌کنند. این دستگاه با تابش شدید تشعشعات الکترومغناطیس رادیویی به مغز انسان، سبب افزایش تحرک و فعالیت نورون‌های مغزی می‌شود.

اندازه‌گیری

افزون بر این، وضعیت امواج الکترومغناطیس در سطح شهرها دایما اندازه‌گیری و پالایش می‌شود.

در شهرهایی مانند تهران بیش از ۷۰ دستگاه اندازه‌گیری ۲۴ ساعته نصب شده است و نتایج آن به صورت آنلاین در سامانه‌ای به مردم نشان داده می‌شود.

استانداردهای جهانی می‌گویند شدت میدان‌های مغناطیسی در محیط‌های شهری باید زیر ۲۸ ولت بر متر باشد.

در سامانه آنلاین مشاهده میزان تشعشعات الکترومغناطیس شهر تهران، بدترین مناطق شدت میدان مغناطیسی ۱۰ ولت بر متر دارند در حالی‌که غالب مناطق حداکثر ۱ تا ۳ ولت بر متر هستند که نشان می‌دهد چه درجه‌ای از ایمنی برای شهروندان فراهم شده است.

اگر پدیده‌هایی مانند آنتن‌های BTS را علمی و فنی دنبال کنیم؛ نه تنها از این شاخک‌ها متنفر نمی‌شویم و ترسناک به نظر نمی‌رسند؛ بلکه آن‌ها را بغل کرده و دوست خواهیم داشت چون زندگی بهتری برایمان رقم می‌زنند.

بهتر است بیشتر بخوانیم و بدانیم و البته با پدر و مادرمان یا خواهر و برادرمان درباره‌شان حرف بزنیم.

اجازه ندهیم هر حرف اشتباهی در شبکه‌های مجازی و کانال‌ها دست به دست شود و ترس دیگری بر انبوه ترس‌های جامعه بیفزاید!

* این یادداشت در شماره ۲۱۳ ماهنامه شبکه (بهمن ۹۷) منتشر شده است.