چرا بکاپ گیری از سرور مهم است؟

بکاپ گیری از سرور فرآیندی حیاتی برای حفظ اطلاعات و تضمین تداوم فعالیت در صورت بروز مشکل است. ما به دلایل مختلفی به سراغ روش‌های بکاپ گیری از اطلاعات می‌رویم. اولین مورد حفاظت از داده‌ها است. بکاپ گیری از سرور مانع از دست رفتن داده‌ها می‌شود. در صورتی که سرور تحت تاثیر حوادث مختلف مثل خرابی سخت‌افزاری، حمله بدافزاری، مشکلات نرم‌افزاری یا حتی خطای انسانی قرار گیرد، کارشناسان شبکه قابلیت بازگرداندن داده‌ها را دارند. با داشتن بکاپ‌های منظم، می‌توان اطمینان حاصل کرد که در صورت اتفاق ناگواری، داده‌ها قابل بازیابی هستند. هنگامی که فرآیند بکاپ‌‌گیری از سرور را انجام دهید و برنامه بازیابی از فاجعه را تنظیم کرده باشید، فرآیند بازگرداندن اطلاعات به حالت اولیه کار چندان سختی نیست و فعالیت‌های تجاری متوقف نخواهد شد. با توجه به این‌که سرورها میزبان انواع مختلفی از اطلاعات هستند، هکرها برای دسترسی به داده‌ها و اطلاعات حساس، سرورها را هدف قرار دهند. بنابراین، دور از انتظار نیست که هکرها موفق شوند به شبکه سازمانی نفوذ کرده و اقدام به تحریف اطلاعات کنند. در این حالت، تنها نسخه پشتیبان است که شرایط را به حالت اولیه باز می‌گرداند.

در برخی صنایع و کسب و کارها، قوانین و مقرراتی وجود دارد که رعایت نکات امنیتی و حفاظت از اطلاعات و همچنین بکاپ گیری از سرورها را الزامی می‌کنند. برای رعایت این قوانین و جلوگیری از جریمه‌های سنگین، بکاپ‌گیری منظم و موثر از اهمیت بالایی برخوردار است. در سویی دیگر، بکاپ گیری از سرورها می‌تواند به بهبود عملکرد آن‌ها کمک کند. هنگامی که نسخه‌های آرشیو از اطلاعات تهیه می‌کنید، قادر هستید اطلاعات غیرضروری را از روی سرور حذف کنید. با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم بکاپ گیری از سرور نقش مهمی در حفاظت از داده‌ها، پیشگیری از بروز مشکل از دست رفتن داده‌ها، مقابله با حملات سایبری، رعایت قوانین و مقررات، بهبود عملکرد سرور و تضمین پایداری دارد. یکی از راهکارهای قدرتمند در زمینه پشتیبان‌گیری از اطلاعات، خرید MSL3040 است. یک کتابخانه نواری مقیاس‌پذیر که بالاترین سطح از انعطاف‌پذیری در زمینه ساخت نسخه‌های پشتیبان از اطلاعات را ارائه می‌دهد. این کتابخانه به شما اجازه می‌دهد به شکل ساده‌ای از اطلاعات مهمی که روی سرور ذخیره‌سازی کرده‌اید نسخه پشتیبان تهیه کنید و همواره به آرشیوی کامل و مطمئن دسترسی داشته باشید.

انواع بکاپ گیری از سرور

روش‌های بکاپ گیری از سرور به مدل‌های مختلفی تقسیم می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد.

۱. بکاپ گیری کامل (Full Backup)

در این نوع بکاپ، تمام داده‌ها و اطلاعات موجود در سرور به صورت کامل برای پشتیبان‌گیری انتخاب می‌شوند که شامل فایل‌های سیستم عامل، برنامه‌ها، تنظیمات سرور و تمام داده‌های موجود در سرور است. بکاپ کامل از یک سرور معمولا زمان‌بر بوده و فضای بالایی را می‌طلبد، اما در صورت نیاز به بازگردانی کامل اطلاعات، بسیار مفید است. برای انجام بکاپ گیری کامل، تمام داده‌ها و فایل‌های روی سرور یا سیستم مورد نظر انتخاب می‌شوند و روی یک رسانه ذخیره‌سازی خارجی، مثل یک سرور دیگر یا ابر منتقل می‌شوند. بکاپ گیری کامل چند مزیت دارد، فرآیند بازیابی کامل را امکان‌پذیر می‌کند، سرعت بازیابی را افزایش می‌دهد، بکاپ گیری از تمام داده‌ها و فایل‌ها انجام می‌شود و فرآیند مدیریت را ساده می‌کند.

۲. بکاپ گیری افزایشی (Incremental Backup)

در این روش بکاپ، فقط تغییرات اعمال شده روی داده‌ها از زمان بکاپ قبلی ذخیره می‌شوند. به عبارت دیگر، فقط فایل‌هایی که از زمان بکاپ قبلی تغییر کرده‌اند، در بکاپ جدید ذخیره می‌شوند. این نوع بکاپ گیری معمولا سریع‌تر بوده و فضای کمتری را اشغال می‌کند و برای پشتیبان‌گیری‌های مکرر و منظم، به خصوص در محیط‌هایی با داده‌های بزرگ، مناسب است. برای انجام بکاپ گیری افزایشی، ابتدا یک بکاپ کامل از تمام داده‌ها ایجاد می‌شود. سپس در هر بکاپ بعدی، فقط تغییراتی که در فایل‌ها و داده‌ها اتفاق افتاده است، ذخیره‌سازی شوند. این تغییرات معمولا بر مبنای تاریخ و زمان آخرین بکاپ کامل یا بکاپ افزایشی قبلی مشخص می‌شوند. این روش به معنای ایجاد یک زنجیره بکاپ‌ها است که هر بکاپ افزایشی، تغییراتی را نسبت به بکاپ قبلی ذخیره می‌کند.

۳. بکاپ گیری تفاضلی (Differential Backup)

بکاپ گیری تفاضلی (Differential Backup) روش دیگری برای بکاپ گیری است که در آن تنها تغییرات اعمال شده روی داده‌ها و فایل‌ها نسبت به زمان بکاپ قبلی ذخیره می‌شوند، اما این تکنیک تفاوت اساسی نسبت به بکاپ گیری افزایشی دارد. در بکاپ گیری تفاضلی، فقط از داده‌هایی که از زمان آخرین بکاپ کامل تغییر کرده اند یا ایجاد شده‌اند نسخه پشتیبان تهیه می‌شود. برای بازیابی، به آخرین بکاپ کامل و آخرین بکاپ تفاضلی نیاز دارید. سریع‌تر از بکاپ کامل است و فضای ذخیره‌سازی کمتری را اشغال می‌کند. برای سازمان‌هایی که به طور مکرر داده‌های خود را تغییر می‌دهند، مانند پایگاه‌های داده، ایده‌آل است.

۴. بکاپ گیری ‌سریع (Snapshot Backup)

در این نوع بکاپ گیری، یک نسخه فوری از اطلاعات سرور و داده‌های آن گرفته می‌شود. این نسخه پشتیبان تقریبا به شکل بلادرنگ ایجاد می‌شود و در دسترس است. این نوع بکاپ گیری به عنوان یک لایه حفاظتی اضافی استفاده می‌شود و برای بازیابی سریع داده‌ها بسیار مفید است.

۵. بکاپ گیری برون سازمانی (Off-site Backup)

در بکاپ گیری برون سازمانی، نسخه‌های پشتیبان سرور به یک محل خارج از محیط سازمان منتقل می‌شود. این محل ممکن است یک مرکز داده، یک سرویس ابری یا یک سیستم ذخیره‌سازی خارجی باشد. این نوع بکاپ گیری برای حفاظت از داده‌ها در برابر حوادث فیزیکی مانند سرقت، حریق، زلزله و سایر فاجعه‌های طبیعی بسیار مهم است. با داشتن بکاپ برون سازمانی، امکان بازیابی داده‌ها در صورت از بین رفتن اطلاعات روی سرور اصلی وجود دارد.

موارد یاد شده چند نمونه از روش‌های بکاپ گیری از سرورها هستند. هر یک از این روش‌ها مزایا و محدودیت‌های خود را دارند و بسته به نیازها و شرایط سازمانی، ممکن است یک یا چند نوع بکاپ گیری انتخاب شود. نکته مهم این است که برنامه‌ریزی منظم برای این کار داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که فرآیند بکاپ گیری و بازیابی به درستی انجام می‌شود.

فرکانس بکاپ گیری از سرور

فرکانس بکاپ گیری از سرور به مدت زمانی که سپری می‌شود تا دو بکاپ متوالی از سرور ایجاد ‌شود، اشاره دارد. این فرکانس به صورت یک برنامه زمانبندی شده تعیین می‌شود و بسته به نیازها و محدودیت‌های سازمانی متفاوت است. اولین مورد بکاپ گیری روزانه است. در این الگو، بکاپ گیری روزانه از سرور انجام می‌شود. به این صورت که روزانه، یک بکاپ کامل یا یک بکاپ تفاضلی از سرور گرفته می‌شود. این الگوی بکاپ گیری در مواردی که داده‌های سرور در طول روز به طور مداوم تغییر می‌کنند و نیاز به حفظ آخرین تغییرات مهم است، استفاده می‌شود.

راهکار بعدی بکاپ گیری هفتگی است. در این الگو، بکاپ گیری هفتگی از سرور انجام می‌شود. به عبارت دیگر، یک بکاپ کامل یا یک بکاپ تفاضلی در هر هفته گرفته می‌شود. این الگوی بکاپ گیری معمولا در مواردی که حجم داده‌ها بزرگ است و تغییرات روزانه آنها نسبتا کمتر هستند، استفاده می‌شود.

مورد بعد بکاپ گیری ماهانه است. در این الگو، بکاپ گیری ماهانه از سرور انجام می‌شود. به این معنی است که در هر ماه، یک بکاپ کامل یا یک بکاپ تفاضلی از سرور گرفته می‌شود. این الگوی بکاپ گیری معمولا در مواردی که داده‌ها تغییرات کمی در طول ماه دارند و حجم آنها زیاد است، استفاده می‌شود. به طور کلی، فرکانس بکاپ گیری باید بر اساس نیازها و محدودیت‌های سازمانی تعیین شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بکاپ گیری روزانه داشته باشیم، در حالی که در موارد دیگر، بکاپ گیری روزانه یا حتی هفتگی کفایت می‌کند. عواملی مانند حجم داده‌ها، تغییرات روزانه، نیازهای بازیابی و منابع موجود برای بکاپ گیری از سرور باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.

ابزارهای بکاپ گیری از سرور

برای بکاپ گیری از سرور، می‌توان از ابزارهای مختلفی استفاده کرد که به صورت خودکار و موثر این عملیات را انجام می‌دهند. برخی از این ابزارها به شرح زیر هستند.

Veeam Backup & Replication: یکی از محبوب‌ترین ابزارها برای بکاپ گیری از سرور است. این ابزار قابلیت بکاپ گیری از سرورهای فیزیکی و مجازی را دارد و قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند ساخت نسخه پشتیبان در حالت فشرده، رمزنگاری، دسترسی به بکاپ‌های قبلی و بازیابی سریع را فراهم می‌کند.

Acronis Backup: یک ابزار قدرتمند برای بکاپ گیری از سرورها است. این ابزار امکان بکاپ گیری از سرورهای فیزیکی و مجازی را دارد و قابلیت‌هایی مانند تطبیق ایمیج، ساخت نسخه پشتیبان فشرده، رمزنگاری و همچنین بکاپ گیری خودکار را فراهم می‌کند.

Backup Exec: یکی دیگر از ابزارهای محبوب در زمینه بکاپ گیری از اطلاعات سرور است. این ابزار قابلیت بکاپ گیری از سیستم‌عامل‌های مختلف را دارد و از روش‌های مختلفی مانند بکاپ گیری تفاضلی، افزایشی و بکاپ گیری کامل پشتیبانی می‌کند و قادر است عملیات فوق را به شکل خودکار انجام دهد. همچنین، قابلیت بازیابی سریع را ارائه می‌دهد.

Duplicati: یک ابزار قدرتمند در زمینه بکاپ گیری است که به طور ایمن فرآیند پشتیبان گیری و رمزگذاری شده را انجام می‌دهد و توانایی ساخت بکاپ‌های، افزایشی و فشرده و انتقال آن‌ها به سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری و راه دور را دارد.

ابزارهای فوق تنها چند نمونه از نرم‌افزارهایی هستند که به منظور پشتیبان‌گیری از اطلاعات در دسترس قرار دارند. با این‌حال، توجه داشته باشید که قبل از انتخاب هر ابزار، مهم است که نیازها و ویژگی‌های مورد نیاز را مورد بررسی و ارزیابی کنید تا بتواندی بهترین راه حل را برای بکاپ گیری از سرور‌های خودتان انتخاب کنید.

امنیت بکاپ گیری از سرور

امنیت بکاپ گیری از سرور یکی از جنبه‌های حیاتی در مدیریت داده‌ها و اطلاعات سازمانی است، زیرا بکاپ‌ها شامل اطلاعات حساس و مهمی هستند و هر گونه نقض امنیتی می‌تواند به فاش شدن این اطلاعات و تهدید امنیتی برای سازمان منجر شود. از نکات مهمی که باید در این زمینه به آن دقت کنید به موارد زیر باید اشاره کرد:

رمزنگاری (Encryption): رمزنگاری در بکاپ‌ها می‌تواند به امنیت اطلاعات کمک کند. با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری قدرتمند، اطلاعات بکاپ شده قابل رویت نیستند و در صورت سرقت، مجرمان قادر به دسترسی به اطلاعات نیستند. رویکرد فوق این اطمینان خاطر را می‌دهد که آرشیوها در بالاترین سطح از امنیت قرار خواهند داشت.

کنترل دسترسی (Access Control): برای افزایش امنیت بکاپ‌ها، تنها افراد مجاز باید به آنها دسترسی داشته باشند. با تعیین سطوح دسترسی، می‌توانید مشخص کنید که کدام کاربران و گروه‌ها مجاز به مشاهده و ویرایش بکاپ‌ها هستند. همچنین، افرادی که اجازه دسترسی به بک‌ آپ‌ها را دارند بر مبنای مکانیزم‌های احراز هویت قدرتمندی به نسخه‌های پشتیبان دسترسی داشته باشند.

جداگانه نگهداشتن: برای مقابله با خطراتی مانند سرقت، آتش سوزی یا سایر فاجعه‌ها، بهتر است بکاپ‌های خود را در مکان‌های جداگانه نگهداری کنید. این مکان می‌تواند یک مرکز داده خارجی، ابر یا یک مکان فیزیکی دیگر باشد. این اقدام باعث می‌شود در صورت وقوع حادثه در محل اصلی، بکاپ‌ها از دست نرود و قابلیت بازیابی داده‌ها حفظ شود.

تست و تایید صحت بکاپ‌ها (Backup Validation): برای اطمینان از اینکه بکاپ‌ها قابل بازیابی هستند و از خرابی‌های محتمل جلوگیری کنید، باید آنها را با استفاده از روش‌های تست و تایید بررسی کنید تا مطمئن شوید که سالم هستند. برای مثال، می‌توانید فرآیند بازیابی آزمایشی بکاپ‌ها را انجام داده و صحت آن‌ها را بررسی کنید. این کار به شما امکان می‌دهد در صورت نیاز به بازیابی، مشکل خاصی نداشته باشید.

مانیتورینگ و ثبت وقایع (Monitoring and Logging): برای افزایش امنیت بکاپ‌ها، توصیه می‌شود فعالیت‌های مربوط به بکاپ گیری را مانیتور کنید و وقایع را ثبت کنید. این فرآیند شامل ثبت لاگ‌ها و رویدادهای مربوط به بکاپ گیری، تعیین خط‌مشی‌های مربوطه در صورت وقوع مشکلات امنیتی و بررسی دوره‌ای لاگ‌ها برای شناسایی هر گونه تهدید امنیتی است.

آزمون امنیتی (Security Testing): برای اطمینان از امنیت بکاپ‌ها می‌توانید آزمون‌های امنیتی روی سیستم بکاپ گیری انجام دهید تا اطمینان حاصل کنید که همه چیز در شرایط مطلوب قرار دارد.

به‌روزرسانی نرم‌افزارها و پچ‌های امنیتی: همواره اطمینان حاصل کنید که نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌های استفاده شده در سرورها بروزرسانی شده و پچ‌های امنیتی جدید روی آن‌ها نصب شده‌اند. به‌روزرسانی منظم نرم‌افزارها و سیستم‌عامل‌ها، این اطمینان خاطر را می‌دهد که شرایط در وضعیت مطلوب قرار دارند.