آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست و اهمیت آن در سازمان ها
همه ما می دانیم که آموزش و یادگیری دو پروسه بسیار مهم هم در زندگی شخصی و هم در محیط کار می باشد و به همین دلیل است که می خواهیم درمورد آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست صحبت کنیم. اهمیت آموزش در سازمان ها و شرکت ها باعث شده است تا مفهوم آموزش ضمن (حین) خدمت به وجود آید و اینکه این مفهوم چقدر مهم است و بر روند کاری سازمان ها تاثیر می گذارد فعلاً درباره آن صحبت نخواهیم کرد. ابتدا بیایید با تعریف آموزش ضمن خدمت آشنا شویم و سپس به معرفی انواع و اهمیت آن خواهیم پرداخت. پس با ما همراه شوید.
آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست؟
زمان آموختن از زمان کار کردن جدا نیست. به تعریف ساده، آموزش ضمن خدمت به آموزشی گفته می شود که برای کارکنان و کارمندان پس از استخدام در یک سازمان یا شرکت پرداخته می شود. این مفهوم یک تعریف ثابت ندارد و در برخی مفاهیم می تواند معانی مختلفی به مخاطب برساند. اما یک چیز در این موارد یکسان است: آموزش ها پس از استخدام به کارکنان داده می شود.
شاید پیش خود فکر کنید در این صورت که کارکنان می توانند بدون دانش قبلی استخدام شوند و سپس در حین کار آموزش ببینند. باید گفت این تعریف اشتباه است و آموزش ضمن خدمت به این معنا نیست که یک فرد بدون دانش قبلی را به یک کارمند با دانش و اطلاعات کافی تبدیل خواهیم کرد. در این مفهوم قصد داریم ضمن اینکه کارکنان به فعالیت های کاری خود مشغول هستند، تایمی را در نظر گرفته و آموزش هایی در رابطه با افزایش دانش و بهبود فعالیت هایشان و اجرای بهتر مسئولیت هایشان دهیم تا مهارت های آن ها بهبود ببخشد.
آموزش هایی که در یک سازمان ارائه می شود می توانند به صورت حضوری یا به صورت آنلاین باشد. اگر تصمیم گرفته اید آموزش های خود را به صورت آنلاین ارائه دهید، پس قطعاً به دنبال منبع خوب برای آموزش هستید. پلتفرم آموزشی فرادرس با ارائه ویدیوهای آموزشی در زمینه های مختلف می تواند نیازهای شما را در سطح یک سازمان برطرف سازد. برای مشاهده آموزش ها بر روی لینک زیر کلیک کنید:
از دیدگاه دیگر، آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست می تواند چنین پاسخی داشته باشد: بروزرسانی مداوم دانش کاری و مهارت کارکنان با کسب تجربه و فعالیت در حین انجام کار. بدین ترتیب کارفرمایان می توانند با آموزش های ضمن خدمت به افزایش بهره وری سازمان خود کمک کنند.
مفهوم آموزش حین خدمت می تواند تعاریف دیگری داشته باشد و یا با مفاهیمی دیگر اشتباه گرفته شود. برای مثال برخی افراد فکر می کنند آموزش دادن پروسه کاری قبل از استخدام شدن همان آموزش ضمن خدمت می باشد، در حالی که در تعریف بالا خواندیم که آموزش ضمن خدمت پس از استخدام فرد در سازمان انجام می گیرد.
انواع آموزش های ضمن خدمت
آموزش های ضمن خدمت می تواند انواع مختلفی داشته باشد. برای مثال کارفرما یک نکته آموزشی را در مدت زمان بسیار کوتاه مثلا بیست دقیقه به کارکنان یک سازمان آموزش می دهد و سپس کارکنان به فعالیت خود ادامه می دهند، این نوع آموزش ها می تواند در دسته آموزش های کوتاه مدت قرار گیرد؛ یا برعکس آموزش هایی داریم که برای یادگیری آن ها بایستی در یک تایم به غیر از تایم کاری جلسه ای تشکیل شود و آموزش های مربوطه داده شود. بدین صورت می توان گفت که آموزش بلند مدت بوده است.
از دیگر انواع آموزش های ضمن خدمت می توان به دسته بندی بر پایه هدف اشاره کرد. این آموزش ها با توجه به اینکه قرار است چه اهدافی را پیاده سازی کنند تقسیم می شوند، پس اهداف آموزش نیز می تواند متفاوت باشد. از جمله این اهداف می توان به موارد زیر اشاره کرد.
آموزش های توجیهی بدو خدمت
همانطور که از نامش پیداست، این آموزش برای کارکنانی که تازه در شرکت یا سازمان استخدام شده اند ارائه می شود. این آموزش می تواند دوره های مختلفی داشته باشد و به صورت حضوری و یا انلاین به کارکنان جدید ارائه شود. در وهله اول هدف از این نوع آموزش آشنایی کارکنان جدید با محیط کار، قوانین و مقررات، احترام به دیگر کارکنان و کارفرما، حقوق فردی – شغلی می باشد اما هدف اصلی تر آموزش برای یادگیری مهارت های لازم و افزایش دانش کارکنان جهت فعالیت بهتر می باشد.
بدین صورت است که یک کارفرما یا مسئول مربوطه می تواند سازمان یا شرکت را با ایجاد توانایی های شغلی در کارکنان به مراحل بالاتری ببرد و موفقیت های بیشتری کسب کند.
آموزش های مداوم یا بازآموزی
برای اینکه دانش و مهارت کسب شده در طی آموزش های متعدد را فراموش نکنیم و حتی این مهارت ها را ارتقاء دهیم، بایستی مطالعه و اموزش مداوم داشته باشیم تا همانطور که گفته شد مبادا آموخته هایمان فراموش شود. به همین جهت در چند بخش مختلف درباره آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست صحبت شده است. در حوزه آموزش های ضمن خدمت برخی از آموزش ها به بازآموزی اختصاص داده می شوند که شرکت در این آموزش ها نه تنها خسته کننده نخواهد بود، بلکه موجب تقویت کیفی و مکی اطلاعات و مهارت ها می شود.
بازآموزی می تواند به روش های مختلفی انجام پذیرد؛ یکی از این روش ها کنفرانس ها و سمینار می باشد. در سازمان های امروزی هر محل کار یک محل آموزش نیز هست و برای افزایش بهره وری بایستی همایش یا کارگاه هایی برگزار گردد تا کارکنان بتوانند دانش خود را آپدیت کنند و موفق تر از دیروز در فعالیت های شغلی خود باشند.
این نوع آموزش بیشتر بر روی تمرین و مرور آموخته هایی قبلی تاکید دارد و با دانش افزایی که در ادامه توضیح خواهیم داد کاملاً متفاوت است.
افزایش مهارت یا دانش افزایی
تعریف بالا یا به عبارتی بازآموزی را مطالعه کردید؟ در این بخش گفتیم که بازآموزی با دانش افزایی متفاوت است و این که چرا این دو با یکدیگر تفاوت دارند با تعریف دانش افزایی مشخص می شود. گفتیم که بازآموزی به مطالعه مجدد و یادآوری مهارت های کسب شده گفته می شود تا بتوان با تمرین و تکرار از فراموش شدن دانش و مهارت کسب شده جلوگیری کرد؛ اما دانش افزایی به یادگیری مهارت های جدید یا به عبارتی آموختن دانشی که از قبل به آن پرداخته نشده است اشاره دارد.
در مفهوم دانش افزایی کارکنان می توانند مهارت های جدیدی (برای مثال الگوریتم های جدید گوگل) یاد بگیرند و از این مهارت در راستای بهتر شدن کیفیت فعالیت کاری استفاده کنند و در صورت نیاز به دیگر کارکنان نیز آموزش دهند. این نوع از آموزش از اهمیت بالایی برخئردار است زیرا اگر کارکنان موفق به دانش اندوزی نشوند، عملاً هیچ مهارتی یاد نخواهند گرفت و در انجام وظایف کاری خود نیز به مشکل برخواهند خورد.
آموزش های جبرانی
این دسته از آموزش برای آن افرادی است که در تایم مشخص نتوانسته اند به دانش اندوزی برسند و به عبارتی نسبت به دیگر کارکنان عقب مانده اند. در چنین شرایطی می توان کلاس های آموزشی جبرانی برای این افراد درنظر گرفت تا آنان نیز بتوانند از شرایط کاری جدید و دانش های لازم بهره مند شوند.
احتماً با شنیدن نام کلاس جبرانی به یاد دوران مدرسه افتادید، اما جالب است بدانید کلاس های جبرانی حتی در بین سازمان ها نیز رایج است و یادگیری بیشتر می توان از این فرصت ها استفاده نمود. بیایید در ادامه مطلب آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست با اهمیت آموزش ضمن خدمت نیز آشنا شویم.
چرا آموزش ضمن خدمت اهمیت دارد؟
در علوم مدیریت سازمان ها و شرکت ها، آموزش ضمن خدمت همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. این مفهوم زمانی به واقعیت مبدل می شود که دیگر دانش به دست آمده در مدرسه و دانشگاه جوابگوی نیازمندی های محیط کار نیست. برای اینکه بتوانیم این مشکل ناکافی بودن اطلاعات را حل و فصل کنیم، نیازمند برگزاری جلسات آموزشی در محیط کار هستیم. قبل از این نیز بایستی با مفهوم واقعی آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست آشنا شویم که در بخش بالا توضیح داده شد.
در دنیایی که اطلاعات و دانش به صورت مداوم بروزرسانی می شود و برای اینکه بتوانیم در دنیای اطلاعات جدید غوطه ور نشویم، بایستی از آموزش های سازمانی استفاده کنیم که یکی از مهم ترین آن ها آموزش ضمن خدمت می باشد. در قرن اخیر شاهد تحول دانش های اولیه شدیم و دانستیم که همیشه باید مطالعه کنیم تا بتوانیم خودمان را بروز نگه داریم.
برای مثال برخی از آموزش ها در قرن جدید منسوخ شده اند و آموزش های سازمانی جدیدی جایگزین شده اند. ما نیز بایستی در یک شرکت یا سازمان به این نکته مهم توجه کنیم و آموزش های خود را آپدیت کنیم. پژوهشگران طی بررسی هایی که انجام داده اند متوجه شده اند که یکی از مهم تری دلایل پیشرفت کشورهای آسیای شرقی نظیر کره جنوبی و ژاپن دنبال کردن آموزش های سازمانی ضمن خدمت و ارائه آنان به کارکنان است. این کشورها همیشه کارآفرینی و نوآوری در کار را یکی از اولویت های آموزش خود قرا داده اند.
از طرفی با تحقیق در سازمان های مختلف ایران، بنا به گزارش مدیران و پژوهشگران گفته شده است که آموزش های ضمن خدمت و کارگاه های آموزشی در سازمان های مختلف بایستی اجرا شود و همینطور گفته شد که نیاز به این آموزش ها در سطح کشور احساس می شود و باید جدی گرفته شود.
محققان توضیح داده اند که فضای مجازی می تواند بستری مناسب برای آموزش باشد و از آن جایی که در دوران شیوع ویروس کرونا، خانواده ها با فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، وب سایت ها و کلاس های آنلاین آشنایی پیدا کردند، پیاده سازی این مفهوم کار چندان سختی نخواهد بود و می توان با کمترین هزینه، کارگاه های آموزشی را در سازمان هایی که هنوز آموزش های ضمن خدمت به کارکنان ارائه نمی دهند، اجرا کرد.
وظایف واحد آموزش ضمن خدمت
در ادامه مطلب آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست بیایید بررسی کنیم واحدهای آموزش ضمن خدمت چه وظایفی دارند. برای اینکه در حین آموزش های ضمن خدمت با مشکلی مواجه نشویم (زیرا بسیاری از افراد ممکن است در رشته تحصیلی غیرمرتبط با کار خود فارغ التحصیل شده باشند)، بهتر است در بخش واحد مدیریت توسعه سازمان یک بخش دیگری نیز به نام واحد آموزش ضمن خدمت ایجاد گردد و در این بخش کارشناس مسئول آموزش، برنامه ریزی کند تا نیازسنجی ها در زمان مشخصیاز سال انجام گردد. بدین ترتیب می توان متوجه شد که در چه زمینه ای به آموزش نیاز داریم و در چه زمینه ای بایستی آموزش ها آپدیت شوند.
برای بهبود بخشیدن به مدیریت، نیازمند یک تقویم آموزشی نیزخواهیم بود؛ تهیه این تقویم نیز بر عهده واحد آموزش ضمن خدمت است. انتخاب مدرسین یکی از مهم ترین وظایف این واحد است، زیرا اگر مدرس اشتباهی برای آموزش مهارت ها انتخاب شود، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت؛ اما با داشتن یک مدرس خوب می توانید شاهد پیشرفت هرچه بهتر کارکنان سازمان شوید.
منابع یادگیری آموزش های سازمانی
همانطور که خواندیم، فضای مجازی می تواند بستری مناسب برای آموزش باشد و هزاران کلاس درس را بدون حضور دانشجو در خود جای دهد. اگر از جمله آن افرادی هستید که می خواهید برای کارکنان یا کارمندان شرکت یا سازمان خود منابع آموزشی معتبر تهیه نمایید، اما نمی دانید کجا و چه پلتفرمی می تواند قابل اعتماد باشد، پیشنهاد می کنیم این بخش از مطلب را با دقت مطالعه نمایید.
تهیه آموزش توسط مدرسینی که ممکن است سابقه تدریس آنلاین نداشته باشند کمی کار سختی است! اگر قصد دارید بستر آموزش خود را در فضای مجازی راه اندازی کنید، باید به آموزش های آنلاین بسنده کنید! از طرفی دیگر تهیه آموزش ها و دسته بندی آنان کار سختی است و چرا باید آموزش های آماده با تدریس اساتید معتبر را کنار بگذاریم و خود در تلاش تهیه آموزش باشیم؟
پلتفرم آموزشی فرادرس اولین مجموعه آموزشی در ایران است که با ارائه طرح آموزش سازمانی فرادرس تمامی آموزش های مورد نیاز سازمان ها را در خود جای داده است. از آموزش ICDL گرفته تا برنامه نویسی، این مجموعه بیش از هزاران ساعت آموزشی دارد که با پلن های مالی مختلف در اختیار شما عزیزان قرار می دهد. استفاده از فیلم های آموزشی موجب بهوبد عملکرد کارکنان و افزایش بهره وری آنان در کنار پیشرفت شرکت خواهد بود. پس فرصت را از دست ندهید و برای مشاهده اطلاعات بیشتر و در صورت تمایل ثبت نام، همین الان به لینک زیر مراجعه نمایید:
سخن آخر در مورد آموزش ضمن خدمت کارکنان چیست
در این مطلب سعی کردیم به طور مفصل درمورد معنی و اهمیت آموزش ضمن خدمت صحبت کنیم و تاثیر آن بر کارکنان و کارمندان را بررسی کنیم. اگر می خواهید آموزش های خود را در سطح یک سازمان شروع کنید، پیشنهاد می شود از طرح آموزش سازمانی فرادرس استفاده کنید که مورد اعتماد سازمان ها و شرکت های مختلف در سطح کشور می باشد. امیدوارم خواندن این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
اگر برای خرید مودم، اینترنت و تجهیزات شبکه سوال داشتید یا نیاز به راهنمایی و کمک دارید؛ کانال تلگرام شبکه‌چی به آی‌دی shabakehchi@ را فالو و پرسش خود را برای مدیر کانال بفرستید تا جواب دهیم.
