این روزها دلایل زیادی برای خرید یک دستگاه NAS توسط کسب‌وکارها و حتا کاربران خانگی معمولی وجود دارد.

استفاده آسان از این دستگاه‌ها، نیاز به ظرفیت‌های بالای ذخیره‌سازی و سروکار داشتن با حجم بسیار زیادی اطلاعات پراکنده، نیاز به اشتراک‌گذاری اطلاعات در سطح بالا میان چندین دستگاه در یک شبکه یا راه دور، بحث امنیت و برخی سازگاری‌های نرم‌افزاری می‌توانند مهم‌ترین دلیل برای خرید یک دستگاه ذخیره‌ساز تحت شبکه NAS باشند.

بیشتر بخوانید: ۱۰ دستگاه NAS برتر سال ۲۰۱۷ برای کاربران خانگی و اداری

حالا، تصمیم گرفتیم یک دستگاه NAS بخریم اما کدام دستگاه و چه مشخصاتی مناسب نیازمان است؟

دستگاه‌های NAS از چند صد هزار تومان در بازار یافت می‌شوند و تا چند میلیون و بالاتر از ۱۰ میلیون تومان قیمت دارند؟

خواندن این مطلب ساده و کوتاه می‌تواند راهنمای سریعی برای انتخاب یک NAS مناسب کسب‌وکارتان باشد.

چه توان خروجی نیاز داریم؟

اولین انتظاری که از یک NAS داریم؛ کارایی یا توان خروجی آن است. دستگاه‌های NAS براساس کارایی که دارند به سه دسته خانگی، میان‌رده و سازمانی تقسیم می‌شوند.

باید مشخص کنیم ما جزو کدام دسته هستیم و دستگاه مورد نظرمان باید چه سرعت خواندن و نوشتنی داشته باشد. انتخاب رده NAS می‌تواند تکلیف بسیاری از مشخصات دیگر مانند پردازنده، حافظه رم، سرعت، درگاه‌ها، ظرفیت و فناوری‌های لازمه را تعیین کند.

سریع‌ترین ذخیره‌سازها از رابط انتقال اطلاعات SATA 3 سود می‌برند که یک می‌توانند یک سی‌دی یا ۷۰۰ مگابایت اطلاعات را در کمتر از یک ثانیه منتقل کنند. از سال ۲۰۱۵، رابط جدیدی به نام M.2 وارد بازار شده که سرعتی سریع‌تری از SATA 3 دارد و فقط روی درایوهای SSD در دسترس است.

برخی دستگاه‌های NAS برای نصب در رک‌ها و تجهیزات شبکه سروری و مرکزداده طراحی شدند که غالبا کارایی و توان خروجی بسیار بالایی دارند

رابط M.2 امکان اتصال دستگاه‌های ذخیره‌سازها به کامپیوترهای رومیزی با اسلات‌های توسعه PCIe را فراهم می‌کند. اگر شما حتما نیاز به سرعت‌های SATA 3 یا M.2 دارید؛ باید یک NAS در رده متوسط بازار یا رده سازمانی بردارید و مسلما پول بیشتری هزینه کنید.

ذخیره‌سازهای رده میانی بازار سرعت‌هایی بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ مگابیت دارند و دستگاه‌های NAS خانگی سرعتی زیر ۳۰۰ مگابیت خواهند داشت. ذخیره‌سازها سازمانی از پردازنده‌های چهار هسته‌ای و چندین گیگابایت رم و حافظه فلش سود می‌برند ولی هرچه از سرعت NAS کاسته می‌شود؛ طبیعتا قدرت سخت‌افزار هم کاهش خواهد یافت. دستگاه‌های NAS خانگی تک هسته‌ای یا نهایتا دو هسته‌ای هستند و از یک گیگابایت حافظه رم سود می‌برند.

چه ظرفیتی نیاز داریم؟

پس از تعیین توان خروجی یک NAS، باید از خودمان بپرسیم که دستگاهی با چه ظرفیت ذخیره‌سازی اطلاعات نیاز داریم؟ شما می‌توانید یک NAS با ظرفیت یک ترابایت خریداری کنید یا اینکه برای دستگاهی با ظرفیت‌های چند ده ترابایت؛ مثلا ۵۰ ترابایت هزینه کنید.

در اینجا، کمی باید آینده‌نگری داشته باشید و محاسبه کنید مثلا در سال آینده و همین‌طور دو سال آینده و سال‌های بعدتر، چقدر حجم اطلاعات خواهید داشت.

هرچه تعداد کشوها یا درایوهای یک NAS بیشتر باشد؛ ظرفیت بیشتری داشته و امکان استفاده از فناوری‌های RAID پیشرفته‌تری را فراهم می‌کند که در نهایت به پشتیبان‌گیری بهتر و سریع‌تر منجر می‌شود

دستگاه‌های NAS خانگی یک کشویی یا دو کشویی با ظرفیت‌های چند ترابایت هستند ولی وقتی وارد مدل‌های میان‌رده می‌شویم می‌توان ظرفیت‌هایی بالاتر از ۱۰ ترابایت هم در اختیار گرفت.

ظرفیت یک NAS به ظرفیت هارددیسک‌ها یا درایوهای SSD خریداری شده توسط شما نیز وابسته است. مثلا برای یک NAS دو کشویی می‌توان دو درایو SSD با ظرفیت دو ترابایت خرید که جمعا ۴ ترابایت ظرفیت کل دستگاه می‌شود یا اینکه به سراغ خرید درایوهای ۴ و ۸ ترابایت رفت.

بررسی کنید حداکثر ظرفیت قابل پشتیبانی روی هر درایو توسط NAS انتخابی شما چقدر است تا در آینده بتوانید درایوهای با حجم بالاتر هم استفاده کنید.

چه تعداد دیسک نیاز داریم؟

شاید تصور کنیم جواب این پرسش در بخش بالایی داده شده است. اما همیشه تعداد کشوها یا درایوها برای تعیین ظرفیت و حجم اطلاعات ذخیره‌سازی روی NAS نیست.

کسب‌وکارهایی که اطلاعات حساسی دارند و باید در هر لحظه و به طور آنلاین از اطلاعات‌شان یک نسخه پشتیبان بگیرند، نیاز دارند ذخیره‌سازهایی با تعداد دیسک‌ها یا کشوهای بیشتر خریداری کنند.

معمولا برای کاربران خانگی یک NAS تک کشویی یا نهایتا دو کشویی کفایت می‌کند ولی کسب‌وکارهای متوسط بازار مانند افرادی که کار استریم ویدیو، ویرایش ویدیو، تدوین فایل‌های مالتی‌مدیا و نظایر این‌ها انجام می‌دهند یا اینکه سرویس‌هایی روی سرور برای کاربران فراهم کردند؛ نیاز به دستگاه‌هایی ۴ کشویی دارند.

دستگاه‌های NAS خانگی و اداری کوچک از دو کشو استفاده کرده و جمع‌جور طراحی شدند. نصب و پیکربندی این دستگاه‌ها بسیار ساده‌تر از مدل‌های حرفه‌ای است ولی در عوض ظرفیت کمتری پشتیبانی می‌کنند.

برای استفاده از فناوری RAID 1 حداقل نیاز به دو درایو هست و همین‌طور برای بهره‌گیری از RAID 5 باید یک NAS چهار کشویی انتخاب شده باشد. هرچه تعداد دیسک‌ها بیشتر باشد؛ امکان آیینه کردن‌شان برای پشتیبان‌گیری یا تقسیم‌بندی دیسک‌ها میان سرویس‌ها و کاربران شبکه؛ راحت‌تر می‌شود.

توجه کنید سازمان‌ها و کسب‌وکارهای حرفه‌ای و بسیار بزرگ باید به سراغ خرید دستگاه‌های NAS با تعداد دیسک‌های ۶، ۸ و ۱۰ و شاید هم بیشتر بروند چون این سازمان‌ها نیاز به استفاده از فناوری‌های RAID و مجازی‌سازی دارند که تعداد درایوهای زیادی نیاز دارند.

برخی دستگاه‌های NAS شکاف توسعه PCIe یا قابلیت‌هایی برای توسعه ظرفیت دستگاه و افزایش تعداد دیسک‌های بیشتری را دارند. اگر احتمال می‌دهید در آینده نیاز به دستگاهی با ظرفیت یا کشوهای دیسک بیشتر دارید؛ تحقیق کنید امکان توسعه و افزایش دیسک‌ها در آینده وجود دارد یا خیر؟

چه درگاه‌هایی نیاز داریم؟

گاهی اقات معیار برخی کاربران فقط درگاه‌های یک NAS هستند. قرار است دستگاه ذخیره‌ساز جدید در چه شبکه‌ای کار کند؟ صد مگابیتی؟ یک گیگابیتی یا ده گیگابیتی؟ حداقل سرعت شبکه چند گیگابیت است؟ به درگاه‌هایی بالاتر از یک گیگابیت(مثلا ۲.۵ یا ۵ گیگابیت) نیاز دارید؟ برآورد می‌کنید حداقل چند درگاه USB 3.0 و USB 2.0 نیاز داشته باشید؟ چند درگاه eSATA به کارتان خواهد آمد؟

معمولا دستگاه‌های خانگی یک درگاه RJ45 یک گیگابیتی و چند درگاه USB دارند. از آن سو، در سال‌های اخیر شاهد ورود نسل جدیدی از ذخیره‌سازها با درگاه‌های ۱۰ گیگابیتی +SFP و همین‌طور درگاه‌های چند گیگابیتی RJ45 هستیم.

دقیقا بررسی کنید چه درگاه‌هایی و چه تعدادی از هر یک روی دستگاه NAS نیاز دارید؟ درگاه‌های RJ45 چند گیگابیتی و SPF+ برای شبکه‌های ده گیگابیتی به تازگی روی محصولات بازار دیده می‌شوند.

درگاه‌های ۱۰ گیگابیتی اجازه می‌دهند کامپیوترها و شبکه‌های سریع‌تر هم به NAS متصل شده و انتقال اطلاعات داشته باشند. اگر یک NAS با درگاه‌های یک گیگابیتی خریداری و بعد در شبکه‌ای ۱۰ گیگابیتی بدان نیاز پیدا کنید؛ باید هزینه‌ای چندین برابری متحمل شوید تا دسترسی به کانکشن‌های ۱۰ گیگابیتی فراهم شود.

یک NAS سازمانی باید چند درگاه RJ45 یک گیگابیتی، چند درگاه +SFP ده گیگابیتی، چند درگاه USB 2.0 و USB 3.0 به همراه درگاه‌های eSATA داشته باشد.

داشتن تعریف دقیقی از نیازهای ارتباطی یک دستگاه NAS می‌تواند شما را به یک انتخاب عالی در بازار موفق بدارد. ممکن است برخی کسب‌وکارها نیاز به درگاه‌های USB-C یا Thunderbolt 2 برای اتصال NAS به دستگاه‌های مک داشته باشند. پس؛ باید این درگاه‌ها هم بررسی شوند.

چه فناوری‌هایی از جمله RAID نیاز داریم؟

معمولا دستگاه‌های NAS را تنها به خاطر فضای ذخیره‌سازی خریداری نمی‌کنیم. از سیستم‌عامل گرفته تا قابلیت‌های پشتیبان‌گیری و اپلیکیشن موبایل؛ انتظارها و نیازهایی داریم که باید برآورده شوند.

آیا از فناوری RAID مورد نظر ما پشتیبانی می‌کنند؟ آیا با نرم‌افزار و پلتفرم مجازی‌سازی مورد استفاده ما سازگاری دارند؟ آیا درایوها Hot Swap هستند؟ فضای ذخیره‌سازی مبتنی بر کلاود در اختیار ما قرار می‌دهد و تا چه ظرفیتی رایگان است؟

آیا از راه دور امکان دسترسی به اطلاعات ذخیره شده روی NAS را داریم و می‌توان این اطلاعات را مدیریت و کنترل کرد؟ آیا از کلید Copy یا فناوری‌های پشتیبان‌گیری سریع پشتیبانی می‌کند؟ کدام فرمت فایل‌ها و سیستم‌عامل‌ها را خوانده و می‌تواند براساس آن‌ها در شبکه کار کند؟

هر مدل NAS از یک سری ویژگی‌ها و فناوری‌های RAID، مجازی‌سازی، پشتیبان‌گیری، سیستم‌عاملی، سیستم‌ فایلی و سرویس‌های ابری بهره می‌برد. لزوما هیچ دو مدلی از یک شرکت، فناوری‌ها و ویژگی‌های یکسانی ندارند!

دسترسی‌های امنیتی و سیستم‌های محافظتی اطلاعاتی این NAS چگونه است؟ آیا می‌تواند از اطلاعات حساس ما در شبکه محافظت کند؟

برخی دستگاه‌های ذخیره‌سازی با مجموعه نرم‌افزارهای امنیتی مانند آنتی‌ویروس عرضه می‌شوند تا بالاترین سطح امنیتی برای محافظت از اطلاعات به دست بیاید. اگر کسب‌وکار شما نیاز به یک فناوری خاص دارد؛ حتما باید تحقیق شود که مدل‌های انتخاب شده دارای آن ویژگی باشند.  

چه ویژگی منحصربه‌فردی نیاز داریم؟

برخی از کسب‌وکارها نیاز دارند دستگاهی از بازار خریداری کنند که دارای قابلیت‌های شبکه‌های بی‌سیم باشد یا بتوانند یک کارت  PCIe برای وای‌فای روی آن سوار کنند.

همین‌طور، برخی از کسب‌وکارها علاقه‌مند هستند کارت گرافیک یا درایوهای SSD سریع‌تری به NAS اضافه کنند. معمولا روی دستگاه‌های NAS خانگی و SMB امکان دسترسی به چنین قابلیت‌هایی وجود ندارد ولی در ذخیره‌سازهای سازمانی باید دنبال مدل‌هایی با شکاف‌های توسعه PCIe 3.0 بیشتر برای چنین قابلیت‌هایی بود.

برخی دستگاه‌های NAS قابلیت توسعه و افزایش ویژگی‌هایی مانند درگاه شبکه ۱۰Gbps، کارت گرافیک، کارت درایو SSD به عنوان حافظه رم نهان و غیره را دارند.

گفتیم برخی مدل‌ها از رابط انتقال اطلاعات سریه M.2 پشتیبانی می‌کنند. برخی مدل‌ها از پردازنده‌های AMD سری رایزن و در نتیجه کارت‌های گرافیک AMD Radeon پشتیبانی خواهند کرد.

سازگاری با سرویس کلاود مایکروسافت Azure یا ویندوز سرور ۲۰۱۶ از دیگر مواردی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. اگر کسب‌وکاری نیاز به افزایش حافظه نهان NAS برای بهبود کارایی و توان خروجی دارد؛ باید بررسی شود امکان اضافه کردن درایو SSD یا M.2 به عنوان حافظه رم نهان وجود دارد.

برخی سازمان‌ها هم به فناوری RAID 50/60 نیاز دارند. به طور کلی، این قابلیت‌ها روی همه دستگاه‌های NAS عرضه نمی‌شوند و خریداران باید به طور اختصاصی و مورد دنبال مدل‌هایی با پشتیبانی از ویژگی‌های ذکر شده یا فناوری‌های دیگر باشند.

* این مطلب در شماره ۲۰۵ ماهنامه شبکه (خرداد ۹۷) منتشر شده است.