قیمت‌گذاری خودرو در ایران چقدر واقعی است؟

افزایش قیمت خودرو در بازار فعلی ایران مطلبی است که نه تنها صدای خریداران را درآورده بلکه دولت و مجلس را نیز وادار به ورود به بازار خرید و فروش خودرو کرده است. خودروسازان داخلی به بهانه‌های افزایش قیمت دلار و تحریم‌ها روزبه‌روز در حال کاهش امکانات و کیفیت ساخت خودروها بوده و قیمت آن را افزایش می‌دهند. این در حالی است که قدرت خرید خریداران از نصف هم کمتر شده و در رکود فعلی ناشی از کرونا کسی تمایلی به پرداخت مبالغ نجومی برای خرید یک خودروی بی‌کیفیت ندارد. اما سوال اصلی اینجاست که آیا قیمت‌های تعیین شده واقعا با ارزش واقعی خودرو برابری می‌کند؟ در این مقاله از همراه مکانیک به سراغ خودروهای تولید ایران ‌خودرو می‌رویم تا میزان واقعی بودن قیمت و ارزش خرید هریک از آن‌ها را بررسی کنیم.

– پژو ۲۰۶ تیپ ۲

قیمت در شهریور ۹۹: ۱۸۱ میلیون تومان قیمت در مهر ۹۹: ۲۵۳ میلیون تومان

پژو ۲۰۶ خودرویی محبوب در میان ایرانیان است که از سال ۱۳۸۰ وارد بازار شده و از همان سال‌ها جای خود را در میان جوانان ایرانی باز کرده است. تیپ ۲ این خودرو دارای یک موتور ۱.۴ لیتری است که قدرت ۷۵ اسب بخار و گشتاور ۱۱۸ نیوتن متر را تولید می‌کند. این موتور به کمک گیربکس ۵ دنده دستی پژو ۲۰۶ را در مدت ۱۴.۱ ثانیه به سرعت ۱۰۰ می‌رساند. این مشخصات از سال ۱۳۸۰ تاکنون ثابت بوده و شاید بتوان گفت که نسخه‌های قدیمی‌تر این خودرو باکیفیت‌تر هستند. چراکه در این نسخه‌ها از قطعات اصیل فرانسوی استفاده شده و در مدل‌های جدیدتر ایرانیزه شدن پژو ۲۰۶ باعث افت کیفیت آن شده است.

با توجه به اینکه شرکت فرانسوی پژو فعالیت خود در بازار ایران را بسیار محدود کرده است، می‌توان گفت که تولید این خودرو صفر تا صد در داخل انجام شده و به جز هزینه‌های تامین قطعات اصلی (که البته به ادعای ایران‌خودرو بخش زیادی از آن‌ها تولید همین شرکت است) و هزینه‌های دستگاه‌ها در فرایند تولید این خودرو بخش دیگری شامل استفاده از ارز نمی‌شود. به همین دلیل بر اساس نظر کارشناسان ارزش واقعی این خودرو با قیمت فعلی دلار چیزی در حدود ۱۰۰ میلیون تومان است. این درحالی است که مدیران ایران‌خودرو نه تنها برای کاهش قیمت این خودرو اقدامی نکرده‌اند بلکه ظرف مدت یک ماه قیمت آن را ۴۰ درصد افزایش داده و به بالای ۲۰۰ میلیون تومان رسانده‌اند.

– پژو ۲۰۶ تیپ ۵

قیمت در شهریور ۹۹: ۲۲۲ میلیون تومان قیمت در مهر ۹۹: ۳۲۷ میلیون تومان

تیپ ۵ پژو ۲۰۶ نسبت به تیپ ۲ از پیشرانه قدرتمندتری استفاده می‌کند و با قدرت ۱۰۵ اسب بخار و گشتاور ۱۴۲ نیوتن متر در مدت ۱۱.۶ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد. کمرنگ‌تر شدن حضور پژو در خط تولید ایران ‌خودرو و استفاده از قطعات ایرانی برای ساخت این خودرو باعث شده است که امروز پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و ۵ از لحاظ کیفیت تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته باشند. علاوه بر آن حذف ترمز دیسکی عقب، سنسور عقب و سی دی پلیر و کاهش کیفیت ساخت، قدیمی شدن تکنولوژی و طراحی و ظهور هاچ بک‌های جذاب و مجهز چینی باعث شده است که پژو ۲۰۶ تیپ ۵ از چشم خریداران بیفتد.

با توجه به موارد ذکر شده در این بخش اختلاف قیمت حدود ۸۰ میلیون میان تیپ ۲ و ۵ پژو ۲۰۶ اصلا قابل توجیه نیست. چرا که عملا تفاوت چندانی میان دو تیپ مختلف این خودرو نمی‌توان یافت. علاوه بر آن مدل‌های جدید این خودرو نسبت به مدل‌های قبلی نه تنها پیشرفت نکرده بلکه دچار افت شدید کیفیت شده‌اند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان قیمت‌گذاری متفاوت برای تیپ‌های مختلف ۲۰۶ را منطقی ندانسته و معتقدند که قیمت فروش کارخانه با قیمت واقعی تفاوتی حداقل ۲۰۰ میلیونی دارد. وجود این شکاف بزرگ میان قیمت اعلام شده و قیمت واقعی باعث شده که ارزش خرید این خودروی محبوب قدیمی به زیر ۵۰ درصد افت کند.

– دنا معمولی

قیمت در شهریور ۹۹: ۲۵۸ میلیون تومان قیمت در مهر ۹۹: ۳۳۰ میلیون تومان

همین چند وقت پیش بود که خبر افزایش قیمت ناگهانی دنا در فضای مجازی بار دیگر چشم‌های متعجب خریداران را به سوی بازار خودرو برگرداند. خودرویی که به عنوان فیس‌لیفت سمند با قیمتی کاملا متفاوت با نسل قدیم خود عرضه شد و از همان ابتدای عرضه داد خیلی از خریداران را درآورد. موتور ۱.۷ لیتری این خودرو قدرتی معادل ۱۱۵ اسب بخار و گشتاوری برابر با ۱۵۵ نیوتن متر تولید می‌کند. شتاب‌گیری ۱۳.۵ ثانیه‌ای و مصرف سوخت ۷.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر از دیگر مشخصات این خودرو است که ممکن است خریداران را راضی به خرید آن کند. اما وجود رقیب قدرتمندی چون ام‌وی‌ام ۵۵۰ باعث شده که بازار فروش این خودرو کسادتر از قبل شود. هرچند که قیمت خودروی رقیب بالاتر است.

برای فعالان بازار خودرو پرداخت ۳۳۰ میلیون برای دنای معمولی که از عایق‌بندی نامناسب، کوچک بودن فضای کابین، کمبود امکانات رفاهی و ایمنی و قدرت پایین موتور رنج می‌برد غیرمنطقی به نظر می‌رسد. این افراد معتقدند که افزایش قیمت ۷۰ میلیون تومانی در مدت یک ماه برای چنین خودرویی اصلا توجیه‌پذیر نیست. با این حال ایران‌خودرو به پشتوانه حمایت‌های دولت، که به نظر می‌رسد سهم زیادی در سود حاصل از این افزایش قیمت دارد، در سراشیبی تند افزایش قیمت می‌تازاند و خودرویی را که ارزش واقعی آن به ۲۰۰ میلیون هم نمی‌رسد با قیمتی تقریبا ۱.۵ برابر ارزش واقعی به فروش می‌رساند.

افزایش قیمت خودرو در همه کشورهای جهان امری طبیعی و معمولی است. اما نکته قابل توجه اینجاست که این افزایش قیمت با افزایش کیفیت و امکانات همراه است. به علاوه نظارت‌های شدیدی دولت یا دیگر نهادهای نظارتی در سایر کشورها می‌تواند خودروسازان را مجبور به جمع‌آوری کل خودروهای عرضه شده در سراسر جهان تنها به دلیل وجود یک نقص کوچک در بخش فنی خودرو کند. این در حالی است که خودروسازان ایرانی بدون توجه به اعتراض‌های خریداران به طور مرتب در حال افزایش قیمت خودروها هستند.

در این متن تنها سه نمونه از خودروها را بررسی کردیم اما توجه به همین سه نمونه کافی است که نشان دهد خودروسازان در زیر چتر حمایت‌های بی‌دریغ مسئولان بدون تغییر در کیفیت خودروها قیمت آن‌ها در مدت یک ماه حدود ۴۰ درصد افزایش داده‌اند. این در حالی است که این افزایش قیمت برای بسیاری از خریداران به منزله بر باد رفتن آرزوهای چند ماهه و پس‌اندازهای چند ساله است.

همراه مکانیک با ابزار قیمت روز خودرو آنلاین خود در https://www.hamrah-mechanic.com/carprice/ به بیش از ۳ میلیون نفر قیمت خودرو مورد نظر افراد را نشان داده است. تمام ویژگی‌های خودروها را می‌توانید در این ابزار وارد کنید، اینکه چه نقاط رنگ‌شدگی یا تعویض‌شدگی دارند یا اینکه کیلومتر واقعی آن‌ها چقدر است تا دقیق‌ترین قیمت کارشناسی خودرو مورد نظرتان را ببینید.