چند روز پیش دوستی گفت: «قانونی است شرکت سرویس‌دهنده اینترنت شما را مجبور کند از مودم خودشان استفاده کنید؟»

یعنی همراه با سرویس اینترنت، یک مودم هم به شما بفروشد و بگوید اگر اینترنت می‌خواهید؛ باید این مودم را بخرید تا کارشناسان ما بیایند و آن را نصب کنند و سرویس شما برقرار شود.

داستان هم از این قرار است که این دوست عزیز ما برای گرفتن سرویس اینترنت VDSL شاتل اقدام کرده‌اند ولی ظاهرا این سرویس‌دهنده به زور می‌خواهد یک مودم VDSL هم به او بدهد در صورتی که خود دوستم یک مودم ADSL/VDSL از مدت‌ها قبل خریداری کرده است.

آش‌کش خاله

داستان فروختن مودم یا دادن مودم رایگان (که البته هزینه‌اش روی سرویس اینترنت کشیده شده است) همراه با اینترنت در ایران قدمت زیادی دارد. از اولین روزهایی که اینترنت ADSL خانگی راه افتاد و مردم به سوی کشیدن اینترنت پرسرعت به خانه‌هایشان هجوم بردند؛ بحث هزینه نصب و مودم مطرح بوده است.

برخی شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت به طرق مختلف مردم را مجبور می‌کردند که مودم آن‌ها را خریداری کنند. مثلا، فقط این مودم از اینترنت ما پشتیبانی می‌کند؛ فقط ما تنظیمات این مودم را برای راه‌اندازی سرویس اینترنت به شما می‌دهیم؛ فقط این مودم می‌تواند بالاترین سرعت را بدهد و اگر مودم دیگری خریداری کردید؛ مسئولیت‌اش با خود شما است و ما تضمین نمی‌کنیم اینترنت خوبی داشته باشید و …

برخی از شرکت‌ها هم ابایی نداشتند از اینکه بگویند؛ اول مودمی که ما می‌گوییم را بخرید و بعد برای گرفتن سرویس اینترنت و دادن پورت و نصب اقدام می‌کنیم.

قانونی است؟

من هرچه گشتم قانون مشخصی دراین رابطه پیدا نکردم ولی تجربه و تاریخچه و همین‌طور نگاهی به بیرون از مرزهای ایران نشان می‌دهد اجبار مشتری و کاربر به استفاده از یک مودم خاص یا فروش اجباری مودم همراه با سرویس اینترنت غیرقانونی است.

در حقیقت، کاربر باید اختیار داشته باشد مودم پیشنهادی سرویس‌دهنده اینترنت را بگیرد یا خودش یک مودم از بازار تهیه کرده و از شرکت اینترنتی بخواهد کارشناسانش بیایند و تنظیمات اینترنت را روی آن انجام دهند.

در خارج از کشور و به طور مشخص در اروپا و امریکا هم این‌طور است. قطعا شرکت‌های بزرگ سرویس‌دهنده اینترنت، قراردادهایی را با سازندگان مودم‌ها بسته و برخی مدل‌ها را با لوگو و نام و نشان خودشان برای مشتریان خود تهیه کرده و با قیمت ارزان‌تر در اختیارشان قرار می‌دهند ولی حق انتخاب کاربر را نمی‌گیرند و او را مجبور به استفاده از یک مودم نمی‌کنند.

در مواردی هم که سرویس اینترنت با مودم یکجا به مشتری واگذار می‌شود؛ اولا، واقعا قیمت مودم را از مشتری نمی‌گیرند و بعد از اتمام قرارداد یا نارضایتی دوباره مودم را پس گرفته یا بهترین مودم بازار را به مشتری می‌دهند؛ به‌طوری‌که مشتری از خدا خواسته مودم پیشنهادی شرکت اینترنتی را استفاده می‌کند.

در ایران، غالبا مودم‌های شرکت‌ها ضعیف، مدل‌های قدیمی و از رده خارج شده و دارای مشخصات فنی پایینی هستند. بعد هم قیمت فروشی مودم بالاتر از قیمت بازار است. مشتری هم حق انتخاب ندارد. 

حالا باز هم خوب است برخی شرکت‌ها می‌گویند چندین مدل مودم داریم و شما از میان آن‌ها یکی را انتخاب کنید ولی اینکه راه‌اندازی یک سرویس منوط به استفاده از مودمی است که ما به شما می‌فروشیم؛ یک ظلم و اجحاف بزرگ است.

بررسی کنید کدام‌یک بهتر است

خوش‌بختانه، من تا کنون به طرق مختلف زیر بار گرفتن مودم از شرکت‌های اینترنتی نرفتم و نخواهم رفت. حق من است که مودم روترم را خودم انتخاب کنم. چون خودم بهتر از هرکسی می‌دانم به چه مودم و روتری نیاز دارم.

البته، همیشه هم این‌طور نیست که مودم شرکت‌های اینترنتی کاملا به ضرر مشتری باشد. در برخی مواقع باید اعتراف کرد ارزان‌تر و برای کاربران معمولی بهتر است و کارشان را راه می‌اندازد. 

همین‌طور، برخی کاربران هستند که واقعا فرصتی برای تحقیق و رفتن به بازار و خرید یک مودم مناسب ندارند و دست شرکت اینترنتی را می‌بوسند که یک مودم همراه خودش بیاورد و سریعا اینترنت را راه بیندازد.

سال‌ها پیش درباره اینکه خودمان مودم بخریم یا مودم شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت را بپذیریم و استفاده کنیم؛ مزایا و معایب هریک مقاله‌ای نوشتم که باز در اینجا خوانندگان را به مرور دوباره‌اش توصیه می‌کنم:

خودمان یک مودم بخریم یا از مودم سرویس‌دهنده اینترنت استفاده کنیم؟

در یک کلام، سبک و سنگین کنید و اگر به نفع‌تان است؛ زیر بار مودم شرکت‌ها بروید و اگر خودتان مودم بهتری دارید یا قصد خریدش را دارید؛ مقاومت کنید و به استفاده از مودم خودتان اصرار داشته باشید.