احتمالا خطای فردی باعث قطعی فیسبوک، واتساپ و اینستاگرام شد

دیروز و دیشب، جهان تجربه عجیبی را پشت سر گذراند. شبکه‌های اجتماعی محبوب فیس‌بوک، اینستاگرام و واتساپ به همراه پیام‌رسان مسنجر حدود ۶ ساعت قطع شدند. همین‌طور، اختلالاتی روی سرورهای گوگل، لینکدین، جی‌میل و چندین سرویس آنلاین دیگر رخ داد.

درباره این قطعی و اختلال بزرگ، حرف و حدیث زیاد است و هم شرکت‌های همکار و هم شرکت‌های رقیب فیسبوک و هم کاربران هریک تجربه متفاوتی را به دست آوردند.

مثلا، با قطعی فیسبوک و اینستاگرام و واتساپ، کاربران زیادی به سوی تلگرام یا توییتر هجوم آوردند و حتی در برخی ساعت‌ها خود تلگرام نیز با مشکل روبرو شد.

این قطعی‌ها ساعت حدود ۱ بامداد ۱۳ مهرماه به اتمام رسید و دوباره فیس‌بوک، اینستاگرام و واتساپ در دسترس قرار گرفتند ولی گمانه‌زنی درباره دلایل این خاموشی‌ها ادامه دارد؛ چون هنوز فیس‌بوک هیچ اظهارنظر رسمی نکرده است که چرا یک باره و نزدیک به ۶ ساعت، سرورهای این شرکت خاموش شدند؛ آن هم در جهانی که حتی چند ثانیه قطعی می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار بیاورد.

اگرچه برخی گزارش‌ها در ابتدا می‌گفتند یک حمله سایبری بوده یا مثلا یک هکر نوجوان ۱۳ ساله چینی سرورهای فیسبوک را هک کرده، اما گزارش‌های بعدی‌تر نشان می‌دهد یک خطای فردی باعث این قطعی گسترده شده است.

یک خطای فردی ساده

داگ مادوری، مدیر تحلیل اینترنت در شرکت نظارت بر شبکه کنتیک (Kentik)، به بررسی این مسئله پرداخت است. مادوری می‌گوید که تقریبا ۱۱ و ۳۹ دقیقه ET، شخصی در فیسبوک باعث یک به‌روزرسانی در Border Gateway Protocol این شرکت شد. BGP مکانیزیمی است که ارائه دهندگان اینترنت جهان از طریق آن مشخص می‌کنند کدام ارائه دهنده مسئولیت هدایت ترافیک اینترنت به آدرس‌های اینترنتی را دارد.

به زبان فیس‌بوک دیروز نقشه‌ای که مشخصات آنلاین این شبکه اجتماعی را به کامپیوترهای جهان اطلاع می‌داد از دسترس خارج کرد. درنتیجه وقتی شما Facebook.com را در مرورگر جستجو می‌کنید، مرورگر اطلاعی از مکان Facebook.com ندارد و درنتیجه پیغام خطا را نشان می‌دهد.

خاموشی فیسبوک علاوه بر صفحه عمومی این پلتفرم، ابزارهای داخلی این شرکت را هم از دسترس خارج کرد. درنتیجه حتی کارکنان هم امکان ارتباط با یکدیگر را نداشتند. ایمیل و ابزارهای فیسبوک تماما به صورت داخلی و در همان دامنه‌ اختصاصی شرکت مدیریت می‌شود.

راین مک، خبرنگار نیویورک تایمز در توییتی نوشت:‌ «نه تنها خدمات فیسبوک و اپلیکیشن‌های آن از دسترس عموم خارج شده‌اند، ابزارها و پلتفرم‌های ارتباطی داخلی این شرکت هم از جمله Workplace از کار افتاده‌اند.»

مندوری معتقد است که احتمالا یک نفر در فیسبوک اشتباه کرده است. او می‌گوید: «در یک سال گذشته ما شاهد قطعی‌های زیادی بودیم که یک به‌روزرسانی اشتباه در شبکه جهانی باعث آن شده بود. البته نمی‌توان احتمال هک را نادیده گرفت اما شاید اشتباه داخلی باشد.»

شیرا فرنکل از نیویورک تایمز هم در توییتی به نقل از کارکنان فیسبوک گفت که آنها حتی امکان ورود به ساختمان این شرکت را هم ندارند. کارت‌های کارکنان از کار افتاده است.

گزارشگر امنیتی برایان کربس نیز گزارش داده که این قطع ارتباط با مسائل مربوط به سوابق BGP (پروتکل دروازه مرزی) فیس‌بوک است که از دسترسی خدمات این شرکت جلوگیری کرده بود.

او بعداً اضافه کرد که احتمالا «در یک به‌روز‌رسانی معمول BGP اشتباهی صورت گرفته بود. » ارائه دهنده DNS کلادفلیر را نیز اشاره کرده که همین مشکل BGP را مقصر دانسته و در وبلاگ خود نوشته که این رویداد مثل این بود که «همه کابل‌های دیتاسنترهای خود را بکشد و اینترنت را قطع کند.»

این قطعی سراسری، خسارت‌های بزرگی به سهام فیسبوک و همین‌طور مارک زاکربرگ زد و باعث رشد رقبایی مانند توییتر و تلگرام بیشترین سود را ببرند.