روبیکا و گوگل، ۴۸ ساعت پر تنش و پر ماجرا را سپری کردند؛ داستانی که خیلی زود به یک جنگ تمام عیار رسانهای در فضای مجازی تبدیل شد و هنوز ادامه دارد.
کمتر اپلیکیشن ایرانی توانسته به اندازه روبیکا حاشیهسازی کند یا برایش حاشیه درست کنند و پای مقامات سطح اول کشور را به ماجراهای خودش باز کند.
۴۸ ساعت جنگ روبیکا و گوگل
روز جمعه بود که کاربران ایرانی یک پیام از سپر امنیتی گوگل پلی (Google Play Protect) دریافت کردند که میگفت اپلیکیشن روبیکا یک بدافزار است و باید هرچه زودتر آن را پاک کنند. سپر امنیتی گوگل پلی، روبیکا را یک برنامه خطرناک تشخیص داده و آن را مسدود میکند.
اگر هم بخواهید به تازگی اپلیکیشن روبیکا را نصب کنید؛ آن هم از روی استورهای داخلی مانند کافه بازار و مایکت نه از روی گوگل پلی، باز هم دوباره گوگل به شما اخطار میدهد در حال نصب یک اپلیکیشن مشکوک و خطرناک هستید و روبیکا به دادههای شخصی شما مانند پیامکها، عکسها، صداهای ضبط شده، تماسهای کاربر و … دسترسی دارد.
دولت ایران، بالافاصله در روز شنبه، این اقدام گوگل را محکوم کرده و آن را سیاسی دانستند و سراغ اقدامات متقابل و تلافیجویانه رفتند. روبیکا، وزارت ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی و نهادهای دیگر بر ضد گوگل اطلاعیه داده و حتی وزارت ارتباطات، سریعا گوگل پلی که تازه از فیلترینگ خارج شده بود را دوباره فیلتر کرد.
نه تنها گوگل پلی و سپر امنیتی آن، بلکه سایر سرویسهای گوگل فیلتر نشده در ایران مانند گوگل مپ، گوگل ترانسلیت، گوگل APM، گوگل درایو و … نیز فیلتر شدند.
روبیکا با ارسال پیامی برای گوگل، از او درخواست میکند؛ مستندات خود برای تشخیص خطرناک بودن اپلیکیشن روبیکا را ارائه دهد و مقامات ایرانی میگویند روبیکا از نظر فنی هیچگونه مشکلی ندارد و چرا گوگل در ۵ سال اخیر فعالیت روبیکا، آن را مشکوک تشخیص نداده است.
روبیکا رشد انفجاری داشته است
رسانههای نزدیک به دولت از رشد جهشی نصب، بازدیدها و فعالیت کاربران در روبیکا خبر میدهند. به گفته آنها و براساس مستندار گوگل ترندز، پس از فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام، جستوجوی ایتا در گوگل نسبت به گذشته، ۱۰ برابر رشد و جستوجوی روبیکا نیز ۳ برابر شده است.
احمد حدادی، مدیرعامل روبیکا نیز به سایت پیوست گزارش داده است: «در حال حاضر اپلیکیشن روبیکا ۱۷ میلیون کاربر فعال روزانه، ۳۵ میلیون کاربر فعال ماهانه و ۵۰ میلیون نصب فعال دارد.»
به گفته او در روز ۵۰۰ میلیون پیام منحصر به فرد جابهجا میشود و محتوای منتشرشده در روبیکا، بین ۲ تا ۴ میلیارد بازدید در روز به ثبت میرساند.
اقدام گوگل پلی؛ سیاسی یا فنی؟
سایت زومیت، طی گزارشی اعلام میکند روبیکا دارای مشکلات فنی است و صرفا به خاطر مسایل سیاسی، بدافزار تشخیص داده نشده است. زومیت مینویسد علاوه بر برخی مشکلات فنی در پسزمینه این اپلیکیشن، در روزهای اخیر اقدام به عرضه نسخه جدیدی کرده که ظاهرا برخی سیاستهای گوگل پلی در آن رعایت نشدند.
مثلا، وقتی نسخه جدید روبیکا را نصب میکنید؛ نسخه قدیمی پاک نمیشود و هنوز روی گوشی باقی میماند؛ در حالیکه باید نسخه جدید جایگزین نسخه قبلی بشود و نسخه قدیمی به طور کامل از روی گوشی کاربر حذف گردد.
به همین دلیل، گوگل پلی سریعا این رفتار روبیکا را خطرناک تشخیص داده و اعلام سپری ایمنی گوگل پلی برای کاربران ایران صادر میشود.
البته، مدیران روبیکا این مسایل را قبول نمیکنند و اعتقاد دارند «حذف روبیکا از گوگل پلی یک ترور دیجیتالی» است. مدیرعامل روبیکا در گفتوگو با رسانهها میگوید: «به نقطه ای رسیدیم که دشمن می خواهد ما را حذف کند و ناراحت هستیم که برای مقابله دست ما کاملا پر نیست.»
احمد حدادی ادامه میدهد: « ما از سال ۹۷ در حال فعالیت هستیم و آخرین به روز رسانی ما مربوط به اربعین بوده است و هیچ تغییری در دسترسی ها نداشته باشیم. آیا گوگل بعد از ۴۰ روز متوجه وجود مشکل در برنامه روبیکا شده است؟»
او دلیل حدف روبیکا از گوگل پلی را این میداند: «موضوع این است وقتی روبیکا بزرگ شده و به یک اپلیکیشن اثرگذار تبدیل می شود، ۵۰۰ میلیون پیام و چند ده میلیون فایل جابه جا می شود اثرگذار شده پس باید حذف شود چرا که تمامیت دشمن را در این عرصه به خطر انداخته و یک انحصار را بر هم زده است.»
گوگل پلی، روبیکا را تایید کرد
در ادامه ماجرا، فروشگاه اپ استور کافه بازار، نسخه جدید روبیکا را از روی سایت خود برداشته و کاربران را به نصب نسخه قدیمی دعوت میکند.
در روز یکشنبه ظهر نیز برخی کاربران گزارش دادند که گوگل پلی، دیگر روبیکا را بدافزار تشخیص نداده و اجازه نصب آن را میدهد. یکشنبه بعدازظهر، سایت زومیت گزارش داد مشکل روبیکا با گوگل پلی رفع شده است.
ظاهرا و آنطور که زومیت مینویسد؛ مشکلات امنیتی نسخه جدید روبیکا از سوی تیم توسعهدهنده آن، برطرف شده و به همین دلیل، گوگل پلی دیگر آن را یک اپلیکیشن بدافزار و مشکوک شناسایی نمیکند.
این پایان ۴۸ ساعت درگیری روبیکا با گوگل پلی است؛ سوپر اپلیکیشنی که از ابتدا با حاشیهها و سروصدای زیادی آغاز به کار کرد و گفته میشد حامیان قوی در صداوسیما دارد.
آیا روبیکا موفق به جلب اعتماد مردم میشود؟
پس از فیلتر شدن واتساپ و اینستاگرام، وزیر ارتباطات و دیگر مدیران دولتی، مردم را به استفاده از پلتفرمهای داخلی به جای خارجیهای فیلتر شده دعوت کردند و رسما روبیکا به عنوان جایگزین اینستاگرام معرفی شد.
به همین دلیل، انتظار میرفت به هر حال بخشی از جامعه سراغ نصب و استفاده از روبیکا برود و شاهد افزایش مخاطب و بازدیدهای این برنامه باشیم؛ در حالیکه بخش بزرگی از کاربران ایرانی هنوز نسبت به پلتفرمهای داخلی موضعگیری شدیدی دارند و اصلا حاضر به نصب و استفاده از آنها نیستند و کارشناسان فنی نیز میگویند برنامهای مانند روبیکا نمیتواند جایگزین اینستاگرام باشد.
حال، باید دید در ادامه کار، روبیکا چقدر موفق به جذب اعتماد عمومی مردم شده و از حریم خصوصی آنها محافظت میکند و آیا کاربران ایرانی در غیاب اینستاگرام و واتساپ و تلگرام و چندین اپلیکیشن پیامرسان دیگر، به سوی پلتفرمهای داخلی مانند ایتا و روبیکا روی میآورند یا خیر؟
نظر شما کاربران درباره نصب روبیکا چیست؟ در این ماجرا، حق را به گوگل پلی یا روبیکا میدهید و فکر میکنید حدف روبیکا توسط گوگل پلی، یک اتفاق سیاسی است یا ریشههای فنی دارد؟
اگر برای خرید مودم، اینترنت و تجهیزات شبکه سوال داشتید یا نیاز به راهنمایی و کمک دارید؛ کانال تلگرام شبکهچی به آیدی shabakehchi@ را فالو و پرسش خود را برای مدیر کانال بفرستید تا جواب دهیم.