شاید یک سال پیش، صحبت از سیستم‌های مش وای‌فای در ایران بیهوده بود ولی اکنون چندین برند تولیدکننده محصولات شبکه، روترهای مش وای‌فای خود را وارد بازار ایران کردند.

پس، داریم به روزی نزدیک می‌شویم که باید میان خرید یک روتر قدرتمند دو بانده یا سه بانده نسل جدید یا یک سیستم مش وای‌فای، دست به یک انتخاب بزرگ بزنیم. بهتر است کمی بیشتر با این سیستم‌ها آشنا شده و مزایای و معایب جدیدترین راه‌حل وای‌فای دنیا را بسنجیم!

مش وای‌فای چیست؟

جدیدترین راه‌کار و فناوری در دنیای شبکه‌های بی‌سیم و وای‌فای خانگی و تجاری محسوب می‌شود. این فناوری به جای اتکا به یک روتر مرکزی، سعی می‌کند ترافیک و فشار شبکه را روی چند روتر یا نود تقسیم کند.

کاربران می‌توانند در هر نقطه خانه یا محل کار خود یک نود یا روتر نصب کنند و بعد این روترها به طور خودکار پیکربندی شده و با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند تا همه‌جا زیر پوشش وای‌فای برود.

اینترنت می‌تواند با اتصال یک مودم ADSL/VDSL یا ۴G LTE به یکی از این روترها در کل شبکه پخش شود. سیستم‌های مش وای‌فای در بسته‌بندی‌های تک روتره، دو روتره و عمدتا سه روتره به فروش می‌رسند و البته کاربران می‌توانند روترهای بیشتری خریداری و در سیستم مش وای‌فای خود نصب کنند.

تنوع مشخصات و سخت‌افزارهای سیستم‌های مش وای‌فای بسیار گسترده است و اصلا نمی‌توان یک ساختار کلی برایشان تعریف کرد اما در برخی ویژگی‌ها و امکانات همانند یکدیگر هستند.

مزایای سیستم‌های مش وای‌فای

پوشش‌دهی بهتر: یکی از اصلی‌ترین مزایا و شاید مهم‌ترین دلیل خرید یک سیستم مش وای‌فای؛ پوشش‌دهی بهتر محیط است.

وقتی روترهای مش وای‌فای را نصب و راه‌اندازی می‌کنید؛ اگر متناسب با مساحت خانه یا ساختمان مورد نظرتان؛ سیستمی درست انتخاب کرده باشید؛ دیگر نباید هیچ نقطه کور وای‌فای موجود باشد یا جایی پیدا شود که سیگنال‌های وای‌فای ضعیف باشند.

معمولی‌ترین سیستم مش وای‌فای می‌تواند مساحتی ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر مربعی را زیر پوشش کامل ببرند و مدل‌های پیشرفته و به‌روزتر می‌توانند مساحت‌هایی تا ۶۰۰ مترمربع را پوشش دهند.

عدم قطعی سیگنال: هیچ‌گونه روتر یا اکسس‌پوینت مرکزی در شبکه‌های مش وای‌فای وجود ندارد. همه نودها و روترها همانند یکدیگر در شبکه عمل می‌کنند و به پایداری و اتصال دایم دستگاه‌ها و کاربران به وای‌فای و اینترنت کمک خواهند کرد.

شرکت‌های سازنده سیستم‌های مش وای‌فای با به‌کارگیری فناوری‌های مختلف مانند Seamless Roaming از بروز هرگونه قطعی یا شکست در لینک‌ها و ارتباطات جلوگیری می‌کنند.

اگر یک روتر یا نود خراب شده و از شبکه خارج شود؛ سریعا روتر نزدیک‌تر به آن اتصال دستگاه‌ها به شبکه را انجام می‌دهد. اگر کاربری از یک روتر دور شود؛ سریعا روتر نزدیک‌تر به کاربر لینک جدیدی برقرار می‌کند تا سیگنال قوی‌تر و پایدارتر در اختیار کاربر قرار بگیرد.

یک شبکه یکپارچه: هیچ راه‌کار شبکه بی‌سیمی مانند اکستندر یا تقویت‌کننده‌ها، پاورلاین‌ها و غیره همانند سیستم‌های مش وای‌فای نمی‌توانند یک شبکه بی‌سیم یکپارچه و یک دست در کل خانه ایجاد کنند.

شما از هر کجای خانه یا محل کار به هر روتری متصل شوید، یک نام شبکه یا SSID خواهند دید؛ یک سرعت یکسان را تجربه می‌کنند و به تمام منابع شبکه به طور مساوی دسترسی دارند.

نصب و پیکربندی سیستم‌های مش وای‌فای بسیار ساده در چند ثانیه اتفاق می‌افتد و اپلیکیشن‌های موبایل می‌توانند کار را ساده‌تر کنند. کاربران درگیر سازگاری و جفت کردن روترها با یکدیگر نمی‌شوند و اصلا به نحوه کار و ارتباط روترها با یکدیگر کاری ندارند.

برخی سیستم‌های مش وای‌فای به طور هوشمند در هر لحظه از شبکه توپولوژی مش وای‌فای را پیکربندی می‌کنند.

ماژولار: راه‌کار مش وای‌فای کاملا انعطاف‌پذیر است و می‌تواند برای یک خانه ۵۰ متری تا یک ساختمان چند صد متری و حتا هزار متری سفارشی‌سازی شود. یک کاربر می‌تواند براساس نیاز خود سیستمی با دو روتر یا چند روتر و نود خریداری کند تا بهترین شبکه بی‌سیم را بسازد.

افزودن یک نود جدید به شبکه نیاز به پیچیدگی‌های زیادی ندارد و در هر زمان که لازم باشد؛ می‌تواند نودهای جدیدی به شبکه افزوده و وای‌فای را گسترش داد.

معایب سیستم‌های مش وای‌فای

قیمت: فعلا هزینه خرید سیستم‌های مش وای‌فای نسبت به روترها و اکسس‌پوینت‌ها یا اکستندرها؛ بالا است. یک سیستم مش وای‌فای ساده قیمتی از ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار خواهد داشت و برخی سیستم‌های مش وای‌فای به مرز ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار می‌رسند.

در نظر اول، خرید یک روتر یا تقویت‌کننده بسیار به‌صرفه‌تر از انتخاب یک سیستم مش وای‌فای است. حتا روترهای تکی مش وای‌فای نیز گران‌تر از روترهای معمولی هستند.

مقیاس‌پذیری: همان‌طور که انعطاف‌پذیری و ماژولار بودن سیستم‌های مش وای‌فای یک مزیت برای این فناوری است؛ می‌تواند یک عیب و نقطه ضعف هم باشد.

چون تنها هنگامی می‌توان از مزایای مش وای‌فای سود برد که به اندازه کافی روتر و نود برای پوشش‌ دادن کل ساختمان خریداری شده باشد.

مثلا، اگر یک ساختمان ۵۰۰ متری نیاز به ۳ دستگاه روتر مش وای‌فای دارد؛ خرید کردن ۲ دستگاه نمی‌تواند پوشش‌دهی کاملی ایجاد کند و عملا مش وای‌فای کارای قابل انتظار را ندارد.

هرچه مساحت ساختمان‌ها بیشتر باشد؛ نیاز به خرید روترهای مش وای‌فای بیشتری است.

ویژگی‌های پیشرفته: برخی از سیستم‌های مش وای‌فای بسیار ساده و کاربرپسند ساخته می‌شوند تا سریع و با سهولت نصب و پیکربندی شوند ولی در عوض، برخی ویژگی‌ها و قابلیت‌های پیشرفته روترهای بی‌سیم را از دست می‌دهند.

برای مثال، ممکن است امکان پیکربندی DHCP پویا یا تغییر DNS نداشته باشند. برخی روترهای مش وای‌فای تک بانده هستند و از هر دو فرکانس ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز پشتیبانی نمی‌کنند.

همین‌طور؛ برخی ویژگی‌های مورد نیاز برای شبکه‌های بی‌سیم امروزی مانند کنترل والدین، شبکه میهمان، کنترل ترافیک و بهبود کیفیت شبکه را نداشته باشند.

سرعت: روترهای مش وای‌فای از سرعت‌های بسیار بالای چند گیگابیتی سود نمی‌برند. در حالی‌که شاهدیم در سال ۲۰۱۸ روترهایی با سرعت‌های ۱۱ گیگابیت و بیشتر معرفی می‌شوند؛ روترهای مش وای‌فای شاید حداکثر از سرعت‌های ۲ الی ۳ گیگابیت برخوردار هستند.

فناوری مش وای‌فای بیشتر از سرعت روی پوشش‌دهی و پایداری سیگنال‌ها و شبکه تمرکز دارد. بنابراین؛ گیمرها، مالتی‌مدیاکارها و کاربرانی که نیازمند سرعت‌های بسیار بالا هستند؛ شاید بهتر باشد یک روتر سه بانده امروزی خریداری کنند.

جمع‌بندی: خوب یا بد؟

در حال حاضر، سیستم‌های مش وای‌فای بهترین و به‌روزترین فناوری و راه‌کار برای استفاده از یک وای‌فای خوب هستند.

افزایش تعداد دستگاه‌ها و کاربرهای متصل به وای‌فای در سال‌های اخیر، موجب شده نیاز به شبکه‌های مش وای‌فای یک ضرورت شود نه یک گزینه انتخابی!

اما این سیستم‌ها هنوز به تکامل کامل نرسیدند و گران‌قیمت هستند. کاربرپسند طراحی شدند ولی فاقد برخی ویژگی‌های پیشرفته مورد نیاز کاربران هستند.

تصمیم‌گیرنده نهایی درباره خرید یک سیستم مش وای‌فای، خود کاربران هستند و اینکه بدانند دقیقا چه انتظاری از وای‌فای خانه‌شان دارند!