همه‌چیز درباره تفاوت سرعت اینترنت و وای‌فای

بسیاری از کاربران تفاوت میان سرعت اینترنت و سرعت وای‌فای را نمی‌دانند و آن‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند. 

اجازه دهید یک بار دیگر مفاهیم اینترنت و وای‌فای و سرعت این دو را با هم مرور کنیم و با کارکرد هریک بهتر آشنا شویم. 

تفاوت سرعت اینترنت و وای‌فای

اینترنت و وای‌فای دو شبکه مجزا با اصول و پروتکل‌های کاملا متفاوت هستند. برای استفاده از اینترنت به مودم نیاز داریم و برای استفاده از وای‌فای باید یک روتر داشته باشیم که البته این روزها هر دو دستگاه با هم ترکیب و مودم روتر شدند.

اینترنت یک شبکه جهانی است و برای اتصال به آن باید از یک سرویس‌دهنده اینترنت درخواست سرویس بگیرید و هزینه پرداخت کنید ولی وای‌فای یک شبکه بی‌سیم محلی و شخصی است که می‌توان درون یک خانه، دفتر محل کار، رستوران و کافی‌شاپ، مرکز خرید و … راه‌اندازی شود و بیرون از این مکان‌ها دیگر قابل دسترس نیست.

به طور طبیعی سرعت این دو شبکه نیز با هم متفاوت است؛ نکته‌ای که برخی کاربران به آن توجه ندارند. 

سرعت اینترنت می‌تواند چند مگابیت تا چند صدمگابیت یا حتی هزار مگابیت باشد. سرعت اینترنت ADSL حداکثر ۲۴ مگابیت است؛ سرعت اینترنت VDSL از ۵۰ مگابیت آغاز می‌شود و تا ۳۰۰ مگابیت می‌رسد. سرعت اینترنت ۴G می‌تواند تا ۲۰۰۰ مگابیت باشد و سرعت اینترنت ۵G به مرز ۵۰۰۰ مگابیت می‌رسد.

بنابراین؛ سرعت اینترنت براساس اینکه کابلی یا بی‌سیم است؛ ۴G یا ۵G یا TD-LTE است؛ متفاوت خواهد بود.

همین قضیه هم برای سرعت وای‌فای صادق است. سرعت اسمی روترهای بی‌سیم تک بانده سری N از ۱۵۰ مگابیت آغاز می‌شود و غالبا ۳۰۰ مگابیت است.

در این تصویر، سرعت وای‌فای ۵۸ مگابیت روی فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز و سرعت اینترنت ۷.۷۲ مگابیت روی ADSL است

در روترهای دو بانده AC سرعت از ۷۵۰ مگابیت آغاز می‌شود و بعد ۱.۲ گیگابیت، ۱.۷ گیگابیت، ۱.۹ گیگابیت و همین‌طور افزایش پیدا می‌کند تا اینکه روتر بی‌سیم دو بانده با سرعت وای‌فای ۵.۴ گیگابیت هم داریم.

در روترهای دو بانده AX یا وای‌فای ۶ سرعت تا ۱۱ گیگابیت یا ۱۱۰۰۰ مگابیت هم افزایش پیدا می‌کند.

در این تصویر، سرعت وای‌فای ۲۶۳ مگابیت روی فرکانس ۵ گیگاهرتز و سرعت اینترنت ۸.۲ مگابیت روی ADSL است

پس، هم اینترنت و هم وای‌فای می‌توانند هر سرعتی را تجربه کنند ولی کاملا مجزا از یکدیگر هستند. وقتی می‌گوییم سرعت یک روتر بی‌سیم ۳۰۰ مگابیت است؛ یعنی سرعت شبکه وای‌فای راه‌اندازی شده با این روتر حداکثر می‌تواند به ۳۰۰ مگابیت برسد و لزوما سرعت اینترنت نیست. سرعت اینترنت روی این روتر ممکن است چند مگابیت یا چند ده مگابیت باشد. بستگی دارد به اینکه چه اینترنتی روی آن به اشتراک گذاشته شده باشد.

وقتی از اینترنت ADSL استفاده می‌کنید و یک روتر دوبانده AC1200 می‌خرید؛ سرعت هر دو فرکانس رادیویی روتر روی شبکه‌های وای‌فای به مرز ۱.۲ گیگابیت می‌رسد ولی سرعت اینترنت حداکثر ۱۶ مگابیت است.

اشتباه است که بگوییم سرعت اینترنت روی یک روتر AC1200 نزدیک به ۱۲۰۰ مگابیت است. سرعت وای‌فای برای انتقال اطلاعات میان دو دستگاه در شبکه است ولی سرعت اینترنت برای انتقال اطلاعات از روی سرورها و مراکزداده اینترنت در یک نقطه از جهان به روی کامپیوتر یا دستگاه همراه من و شما است.

سرعت اینترنت بیشتر است یا سرعت وای‌فای؟

لزوما نمی‌توان گفت سرعت اینترنت بیشتر یا سرعت وای‌فای و بستگی زیادی به نوع اتصال اینترنت و روتر بی‌سیم شکل‌دهنده وای‌فای دارد ولی به طور میانگین در سراسر جهان سرعت وای‌فای بیشتر از سرعت اینترنت است.

در غالب کشورها میانگین سرعت اینترنت زیر ۵۰ مگابیت است و در کشوری مانند ایران سرعت اینترنت ثابت زیر ۱۰ مگابیت است ولی سرعت وای‌فای حتی با روترهای بسیار قدیمی سری N به بالای ۱۰۰ مگابیت می‌رسد.

اگر یک روتر بی‌سیم بسیار سریع داشته باشید ولی سرعت اینترنت شما پایین باشد؛ سرعت وای‌فای بیشتر است.

اگر یک روتر بی‌سیم قدیمی و کند داشته باشید ولی سرعت اینترنت شما زیاد باشد؛ مثلا از اینترنت ۴G گیگابیتی استفاده کنید؛ سرعت اینترنت بیشتر از وای‌فای است.

همیشه قاعده کلی این است که سرعت دریافتی شما مطابق با کمترین سرعت اینترنت و وای‌فای است.

سرعت وای‌فای به چه درد می‌خورد؟

شاید برایتان سوال شود که خوب ابن این وضعیت، پس سرعت وای‌فای زیاد به چه دردی می‌خورد؟ وقتی سرعت اینترنت ما حداکثر ۱۶ مگابیت یا مثلا در VDSL حداکثر ۵۰ یا ۱۰۰ مگابیت است؛ سرعت وای‌فای بالای ۱ گیگابیت به چه دردی می‌خورد؟

اصولا سرعت وای‌فای برای انتقال اطلاعات از کامپیوتر، لپ‌تاپ و دستگاه همراه شما به مودم برای ارسال روی اینترنت به مقصد مشخصی است. هرچقدر سرعت وای‌فای شما بیشتر باشد؛ سرعت انتقال اطلاعات میان روتر و دستگاه شما افزایش پیدا می‌کند و اینترنت روان‌تر، پایدارتر و بهتری را تجربه خواهید کرد.

وای‌فای اجازه می‌دهد بازی‌های ویدیویی، استریم ویدیو و صوت، ویرایش فیلم و استفاده همزمان چندین دستگاه از اینترنت اتفاق بیفتد در حالی‌که مودم‌ها چنین قابلیت‌هایی ندارند.

اگر شما تلاش کنید سرعت اینترنت خود را افزایش دهید؛ یک روتر بی‌سیم با وای‌فای قوی تجربه کاربری لذت‌بخشی برای شما رقم خواهد زد.

در حقیقت، وقتی می‌گوییم استریم بازی یا ویدیو یا اینترنت خانگی پرسرعت، ترکیب سرعت هر دو شبکه اینترنت و وای‌فای را مدنظر داریم و بدون یکی از آن‌ها نمی‌توان به این اهداف رسید.

دانستن این سرعت‌ها کجا به کارمان می‌آید؟

کاربری اینترنت فیبرنوری با سرعت ۱۰۰ مگابیت گرفته است که در دانلودها سرعتی بالای ۲۰۰ مگابیت را تجربه می‌کند ولی اگر از روتری با سرعت اسمی ۳۰۰ مگابیت استفاده کند؛ عملا سرعت وای‌فای زیر ۵۰ مگابیت خواهد داشت و در نتیجه سرعت زیاد اینترنت هیچ فایده‌ای برایش ندارد.

همیشه باید مراقب تناسب سرعت اینترنت و وای‌فای روی مودم روتر یا روتر بی‌سیم بود و سعی کرد سرعت وای‌فای چندین برابر سرعت اینترنت باشد. کاربر بالا باید سریعا یک روتر دوبانده با حداقل سرعت ۱.۲ گیگابیت بگیرد تا بتواند سرعت اینترنت ۲۰۰ الی ۳۰۰ مگابیت را روی وای‌فای تجربه کند.

چگونه سرعت اینترنت و وای‌فای را اندازه‌گیری کنیم؟

غالب سایت‌ها و نرم‌افزارهایی که می‌شناسیم برای اندازه‌گیری سرعت اینترنت هستند نه وای‌فای. سایت‌هایی مانند speedtest سرعت اینترنت را به ما نشان می‌دهند؛ حتی اگر از طریق وای‌فای به مودم وصل شده باشیم. در این مطلب پنج ابزار خوب برای تست سرعت اینترنت معرفی کردم.

برای اندازه‌گیری سرعت مودم در حقیقت باید سرعت انتقال اطلاعات میان دو دستگاه (مودم و کامپیوتر یا روتر و کامپیوتر) را اندازه‌گیری کرد. یکی از بهترین ابزارها برای سنجش سرعت وای‌فای و مقایسه آن با سرعت اینترنت، نرم‌افزار Wi-Fi Utility است که هر دو سرعت را به طور جداگانه به شما نشان می‌دهد.

یکی دیگر از ابزارهای تست سرعت وای‌فای، LAN Speed Test است که دقیقا سرعت وای‌فای میان دو کامپیوتر یا کامپیوتر و یک دستگاه همراه را نشان می‌دهد. از دیگر نرم‌افزارهای کاربردی برای تست سرعت وای‌فای می‌توان به NetSpot یا Wifiner اشاره کرد.

به طور کلی، در تست سرعت اینترنت بیشتر دانلود و آپلود و پینگ مدنظر است ولی در تست سرعت وای‌فای به پوشش‌دهی سیگنال‌ها، قدرت سیگنال‌ها، برد موثر سیگنال‌ها و سرعت انتقال اطلاعات توجه می‌شود.