چگونه از ویژگی کنترل والدین روتر خود استفاده کنیم؟

اینترنت و کودکان یک چالش ابدی در هر خانه‌ای است.

چالشی که با همه‌گیری ویروس کرونا و در خانه ماندن بچه‌ها و محدودیت‌های بازی و تفریح و سرگرمی آن‌ها در بیرون از خانه، وضعیت بغرنج‌تری پیدا کرده است.

کودکان و نوجوانان هیچ سرگرمی ندارند جز اینکه سراغ گوشی تلفن، تبلت و لپ‌تاپ بروند و در اینترنت گشت‌وگذار کنند یا مشغول بازی و شبکه‌های اجتماعی شوند. 

تابستان در راه است و باز احتمالا کودکان و فرزندان در هر خانه‌ای بیشتر از گذشته از وای‌فای استفاده کنند؛ به‌طوری‌که نگرانی‌های امنیتی برای والدین پیش بیاید.

خوش‌بختانه در مودم‌ها و روترها تنظیماتی برای مدیریت اتصالات وای‌فای، محدودسازی یا مسدودسازی اینترنت و ساعت‌های کار با صفحه‌نمایش وجود دارد. تنظیماتی که عموما در بخش Parental Controls پیدا کنید.

تنظیمات Parental Control در هر مودم و روتر متفاوت است اما چند قاعده کلی برای همه آن‌ها می‌توان تعریف کرد. در هر روتر می‌توان ۳ تنظیم کنترل والدین یافت که کمک می‌کنند وای‌فای و ساعت مصرف از صفحه‌نمایش را مدیریت کنند.

چگونه به تنظیمات کنترل والدین روتر خود دسترسی پیدا کنیم؟

برای اینکه بتوانید تنظیمات کنترل والدین را انجام دهید؛ ابتدا باید به تنظیمات روتر خود دسترسی داشته باشید. 

به دو روش می‌توانید به تنظیمات روتر یا کنترل والدین دسترسی پیدا کنید. روش نخست که آسان‌تر است؛ استفاده از اپلیکیشن موبایل روتر است.

اگر روتر یا مودم روتر شما ساخت چند سال اخیر باشد؛ برای آن یک اپلیکیشن موبایل هم عرضه شده و شما با نصب آن و طی کردن مراحلی می‌توانید به سادگی و از روی گوشی موبایل خود به تنظیمات مختلف روتر دسترسی داشته باشید.

اپلیکیشن‌های موبایل رابط کاربری بسیار ساده‌تری دارند و دیگر از تنظیمات پیچیده و تو در توی پنل‌های مدیریت روترها خبری نیست. کافی است اپ موبایل را باز کرده و به وای‌فای روتر وصل شوید و بعد وارد بخش تنظیمات (Settings) یا ابزارها (Tools) شوید تا گزینه Parental Control را ببینید.

روش دوم دسترسی به تنظیمات روترها، ورود به پنل مدیریتی تحت وب است؛ همان روش قدیمی که باید از یک مرورگر وب استفاده کرده و آدرس IP گیت‌وی روتر را وارد و بعد رمزعبور ورود به روتر را بزنید.گ

روی گوشی موبایل یا دسکتاپ یک مرورگر وب باز کرده و آدرس IP پیش‌فرض شبکه را وارد می‌کنید. آدرسی مانند ۱۹۲.۱۶۸.۱.۱ (غالب روترها) یا ۱۹۲.۱۶۸.۰.۱ (برخی مودم‌ها و روترها) را وارد کرده و اینتر می‌کنید تا صفحه لاگین به روتر یا مودم ظاهر شود.

معمولا آدرس IP پیش‌فرض شبکه روی خود دستگاه نوشته شده یا در دفترچه راهنمای روتر و مودم درج شده است. با رفتن به تنظیمات شبکه در ویندوز یا راست کلیک روی آیکون وای‌فای در سیستم‌های مک هم می‌توان این آدرس را پیدا کرد.

وقتی نام کاربری و رمزعبور روتر خود را وارد کردید؛ به پنل مدیریتی تحت وب لاگین کرده و حالا در منوی تنظیمات پیشرفته یا ابزارها می‌توانید گزینه Parental Control را پیدا کنید.

حالا که روش‌های دسترسی به تنظیمات کنترل والدین را یاد گرفتیم؛ سراغ ۳ تنظیم مهم این بخش می‌رویم:

۱- محدودسازی ساعت استفاده از اینترنت

یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید در کنترل والدین روتر انجام شود؛ تعریف ساعت‌های استفاده فرزندان از اینترنت و وای‌فای است.

همه روترها دارای این تنظیم هستند و به شما اجازه می‌دهند برای هر روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه‌روز برنامه‌ریزی کنید چه ساعت‌هایی دستگاه کودک شما اجازه دارد به اینترنت وصل شود.

وقتی وارد تنظیمات کنترل پنل شدید؛ با جست‌وجو یا وارد کردن آدرس MAC می‌توانید دستگاه‌های متصل به اینترنت فرزندتان را یافته و برای آن دستگاه تعریف کنید در چه ساعت‌هایی به اینترنت وصل شود.

خیلی ساده می‌توانید با کلیک روی باکس‌های زمانی در هر روز، زمان مصرف اینترنت دستگاه کودک را تنظیم کنید.

۲- محدودسازی کلمات و وب‌سایت‌ها

دومین تنظیم ضروری برای استفاده فرزندان از اینترنت و وای‌فای، مشخص کردن وب‌سایت‌هایی است که ورود به آن‌ها ممنوع است. 

شما به راحتی می‌توانید در بخش Restrict websites یا Restrict content آدرس وب‌سایت‌هایی ممنوعه را وارد کنید. در برخی نرم‌افزارهای کنترل والدین امکان وارد کردن کلمات کلیدی ممنوعه هم وجود دارد تا کودک نتواند به طور کلی وارد سایت‌هایی با آن موضوع شود.

در اینجا، نرم‌افزارهای کنترل والدین تنظیمات مختلفی دارند و براساس نوع روتر می‌توان از این امکانات استفاده کرد. برخی روترها اجازه می‌دهند فهرست سفید و سیاه از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها بسازید.

در برخی ابزارهای Parental Control می‌توانید دسترسی‌هایی برای فرزند بزرگ‌تر و جوان خود انجام دهید ولی فرزند کوچک و کودک نتواند وارد آن سایت‌ها شود.

۳- توقف وای‌فای

در روترهای نسل جدید و همین‌طور روترهای مش وای‌فای قابلیتی هست تا بتوانید از طریق دستورات صوتی اتصال به وای‌فای را قطع کنید و بعد هر زمان که دوباره فرزند شما آماده استفاده از وای‌فای بود؛ این قابلیت را روشن کنید.

بیشتر اوقات از این قابلیت برای جلوگیری از حواس‌پرتی کودک استفاده می‌شود و تفاوت‌اش با ویژگی محدودسازی اینترنت این است که زمان‌بندی و برنامه‌ریزی شده نیست.

یعنی ممکن است شما به طور ناگهانی متوجه شوید باید اعلان‌های گوشی فرزندتان را قطع کنید تا کاملا روی درس و تکالیف خود تمرکز داشته باشد. در اینجا مثلا روی روتر گوگل وای‌فای می‌توانید با دستور صوتی «OK Google, pause the kids’ Wi-Fi» وای‌فای را برای دستگاه کودک قطع کنید.

اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌های اضافی برای کنترل والدین

غالب اوقات، ابزار Parental Control مودم یا روتر شما به اندازه کافی قوی و دارای امکانات لازم برای مدیریت مصرف اینترنت کودکان هست ولی شاید نیاز داشته باشید هنوز روش‌ها و ابزارهای بیشتری به کار بگیرید.

هم اپلیکیشن‌های شخص ثالثی برای کنترل والدین روی اندروید و iOS عرضه شده است که دنیایی از تنظیمات و محدودیت‌ها را برای دستگاه‌های فرزندان اعمال می‌کنند و هم سخت‌افزارهایی داریم که به روتر یا مودم وصل شده و اجازه می‌دهند شما به طور جزئی‌تر و دقیق‌تر تمام ارتباطات و اتصالات کودک به اینترنت و وای‌فای را مدیریت کنید.

برای مثال، اپلیکیشن OurPact یکی از معروف‌ترین نرم‌افزارهای کنترل والدین در اندروید و iOS است. همین‌طور، سخت‌افزارهایی مانند Router Limits و Circle ساخت شرکت دیزنی برای توسعه قابلیت کنترل والدین عرضه شدند.

همین‌طور، شرکتی مانند دی‌لینک با همکاری مکافی یک روتر خانگی مخصوص کنترل والدین عرضه کرده است.