۱۰ ترفند امن‌سازی شبکه وای فای خانگی

چند دستگاه متصل به وای فای دارید؟ لپ‌تاپ، گوشی موبایل، کنسول بازی، تبلت، کامپیوتر پی‌سی، ساعت هوشمند و … حالا به اطلاعات ذخیره شده روی این دستگاه‌ها فکر کنید. اگر این اطلاعات به خطر بیفتند یا به سرقت بروند؛ چه اتفاقی می‌افتد؟ مثلا اگر همه پسوردهای ذخیره شده شما روی مرورگر کروم به سرقت بروند یا اطلاعات شماره کارت بانکی و شماره حساب و بانکداری الکترونیکی شما فاش شود؛ چه چیزی در انتظار شما است؟

هکرها و خراب‌کاران می‌توانند هر شبکه وای فای از جمله وای فای خانگی را هک کنند. هک وای فای شما چندان غیرممکن یا دور از انتظار نیست و نباید این‌طور فکر کنیم که این اتفاق برای ما هیچ‌گاه نمی‌افتد؛ چون فرد مهمی نیستیم یا چیز مهمی روی لپ‌تاپ و گوشی نداریم.

در سال ۲۰۲۱، جرایم اینترنتی بیش از ۶.۹ میلیارد دلار روی دست مردم دنیا هزینه گذاشته است. فیشینگ و کلاه‌برداری در راس حملاتی هستند که متوجه کاربران خانگی شده است و پس از آن‌ها، نقض اطلاعات شخصی و حریم خصوصی است.

یک شبکه وای فای خانگی امن، می‌تواند به کاهش خطر هک شدن و دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و دستگاه‌ها کمک کند. ضمن اینکه هک شدن وای فای، باعث کندی اینترنت شده و می‌تواند هزینه‌های بیشتری برای ارتقای اینترنت یا خرید بسته اینترنت را در پی داشته باشد؛ بدون اینکه بدانید فرد دیگری دارد از اینترنت شما استفاده می‌کند.

ساخت یک شبکه بی‌سیم امن بسیار ساده است. در ادامه ۱۰ ترفند برای امن شدن شبکه وای فای پیشنهاد می‌کنیم که هر فردی از پس انجام آن‌ها بر خواهد آمد. برخی از این ترفندها در دور نگه داشتن هکرها و خراب‌کاران از وای فای و مودم شما، موثرتر از روش‌های دیگر هستند.

به یاد داشته باشید که هیچ‌چیز نمی‌تواند امنیت مطلقی برای شما در فضای مجازی و اینترنت و وای فای بسازد اما رعایت این نکات می‌تواند خطرات بالقوه سرقت داده‌های شما را تا درصد بالایی کاهش دهد و دسترسی به شبکه وای فای خانگی را برای هر فردی سخت‌تر کند.

چگونه شبکه وای فای خود را امن کنیم؟

۱- روتر خود را در یک مکان مرکزی خانه قرار دهید.

۲- رمز عبور وای فای قوی بسازید و مرتب آن را تغییر دهید.

۳- اطلاعات پیش‌فرض ورود به روتر را تغییر دهید.

۴- فایروال و رمزنگاری وای فای را روشن کنید.

۵- یک شبکه میهمان (Guest) بسازید.

۶- از وی پی ان استفاده کنید.

۷- روتر، مودم و دستگاه‌های متصل به وای‌فای را به‌روز نگه دارید.

۸- دسترسی به روتر از راه دور را غیرفعال کنید.

۹- دستگاه‌های متصل به وای فای را بررسی و تایید کنید.

۱۰- یک روتر WPA3 خریداری کنید.

حالا باهم هریک از این موارد را بیشتر توضیح می‌دهیم:

۱- روتر خود را در یک مکان مرکزی خانه قرار دهید

امنیت شبکه قوی با یک راه‌اندازی هوشمند شروع می‌شود. در صورت امکان، روتر یا مودم خود را در مرکز خانه قرار دهید.

روترهای بی‌سیم در همه جهت‌ها انتشار سیگنال دارند؛ پس وقتی شما یک روتر را در مرکز خانه قرار می‌دهید؛ در وهله نخست به سیگنال‌دهی خوب همه دستگاه‌ها در هر نقطه‌ای از خانه کمک کردید. این یک امتیاز بزرگ است که بهترین کیفیت اتصال را در وای فای خانگی فراهم کنید.

در ضمن، وقتی روتر را در مرکز خانه قرار می‌دهید؛ دیگران به وای فای ضعیف‌تری نسبت به زمانی که روتر را در کنار دیواری مشترک با آن‌ها قرار داده‌اید؛ دسترسی دارند و دیگر وسوسه نمی‌شوند وای فای شما را هک کنند.

قرار دادن روتر در مرکز خانه، باعث می‌شود سیگنال‌های ضعیفی از وای فای شما به خیابان و همسایگان برسد و همین یک نکته ساده می‌تواند خطر هک شدن وای فای را کاهش دهد.

۲- رمز عبور وای فای قوی بسازید و مرتب آن را تغییر دهید

ایجاد و استفاده از یک پسورد وای فای قوی برای ساختن یک شبکه امن ضروری است. از پسوردها و گذرواژه‌هایی که قابل حدس زدن هستند یا از عبارت‌ها و اطلاعات شخصی شما مانند شماره تلفن موبایل، شماره تلفن ثابت خانه، شماره شناسنامه، سال تولد، کد ملی و نظایر این‌ها ساخته شدند؛ شدیدا بپرهیزید.

• چگونه رمزعبور وای‌فای خود را تغییر دهیم؟

در حالی‌که استفاده از رمزعبور وای فای ساده می‌تواند، به خاطر سپردن آن را آسان کند ولی تشخیص و هک آن برای دیگران هم ساده است.

مطمئن شوید که هر شش ماه یک بار، رمزعبور وای فای خود را تغییر می‌دهید. همین‌طور، هر زمانی که فکر می‌کنید؛ امنیت شبکه شما به خطر افتاده است؛ رمزعبور وای فای را سریعا تغییر دهید.

۳- اطلاعات پیش‌فرض ورود به روتر را تغییر دهید

در کنار ساخت یک رمزعبور وای فای قوی، باید اطلاعات ورود به پنل مدیریتی مودم یا روتر را هم تغییر دهید تا از دسترسی مستقیم به تنظیمات روتر شما جلوگیری شود.

هر مودم یا روتر دارای یک اطلاعات پنل مدیریتی پیش‌فرض است که معمولا در برچسب زیر مودم نوشته شده است و همه آن را می‌دانند. شما باید آدرس IP روتر یا مودم خود را در مرورگر وب تایپ کرده و بعد با این اطلاعات پیش‌فرض، وارد تنظیمات روتر شده و از بخش مدیریت روتر، یک پسورد جدید برای پنل کاربری روتر یا مودم تعریف و تایید کنید.

توجه کنید نام کاربری و رمزعبور وای‌فای با نام کاربری و رمزعبور پنل مدیریتی تحت وب روتر متفاوت است و نباید این‌ها را با هم قاطی کنید یا اینکه یک رمزعبور قرار دهید.

۴- فایروال و رمزنگاری وای فای را روشن کنید

اکثر روترها دارای یک فایروال داخلی برای جلوگیری از هک شدن خارجی هستند. همین‌طور، مودم‌ها و روترها از یک سیستم رمزنگاری وای‌فای برای جلوگیری از استراق سمع اطلاعات هنگام ارسال اطلاعات برای دستگاه‌های مختلف سود می‌برند. معمولا، هر دو ویژگی به طور خودکار فعال هستند اما باید بررسی کنید و مطمئن شوید این دو قابلیت روشن باشند.

از همان طریقی که برای تغییر رمزعبور پنل کاربری روتر استفاده کردید؛ وارد تنظیمات مودم یا روتر شوید و بررسی کنید رمزنگاری وای‌فای و فایروال روشن باشند. اگر به هر دلیلی این دو خاموش هستند؛ بهتر است که روی گزینه روشن بگذارید.

۵- یک شبکه میهمان (Guest) بسازید

حتما با این سوال آشنا هستید: «آیا می‌توانم رمز عبور وای فای شما را دریافت کنم؟».

هر زمان که دوست و فامیل خانه شما می‌آیند؛ دردسرهای اشتراک‌گذاری رمزعبور وای فای و اتصال آن‌ها به اینترنت آغاز می‌شود. برای امنیت بیشتر وای فای شخصی خودتان، بهتر است پیش از رسیدن میهمان‌ها، یک شبکه وای فای میهمان یا guest بسازید و رمزعبور آن را به دیگران بدهید. این شبکه وای فای میهمان، کاملا یک شبکه مجزا از وای فای شخصی شما است و اگر پسورد آن لو برود و دست همه باشد یا اینکه میهمان‌ها قصد هک و خرابکاری داشته باشند یا دستگاه ناامن آن‌ها هک شود و رمزعبور وای‌فای فاش شود؛ امنیت شبکه وای فای خانگی شما به خطر نمی‌افتد.

• شبکه میهمان چیست و چگونه آن را روی روترهای بی‌سیم فعال کنیم؟

در ضمن، شما از بدافزار و ویروس‌ها و جاسوس‌افزارهایی که روی دستگاه‌های میهمان است؛ در امان می‌مانید. ترفند دیگر این است که برخی دستگاه‌های اینترنت اشیا مانند ترموستات‌ها، پریزهای هوشمند، دوربین نظارتی، بلندگوی هوشمند و سایر دستگاه‌های مشابه را به شبکه وای فای میهمان وصل کنید.

۶- از وی پی ان استفاده کنید

یکی از مزایای استفاده از VPN، امن نگه داشتن شبکه وای فای داخلی است. VPN می‌تواند آدرس IP اینترنت، اطلاعات شبکه وای‌فای، حریم خصوصی، رفتارهای وب‌گردی و داده‌های شما را خصوصی و پنهان نگه دارد.

استفاده از VPN در هنگامی که به یک وای فای عمومی وصل می‌شوید؛ کاملا ضروری و الزامی است. برخی سرویس‌های VPN که غالبا پولی هستند؛ امکانات و قابلیت‌های بهتری به شما می‌دهند و کاملا شبکه وای فای شما را امن نگه خواهند داشت.

۷- روتر، مودم و دستگاه‌های متصل به وای‌فای را به‌روز نگه دارید

یکی از گام‌های اساسی برای امن‌سازی یک شبکه وای فای، به‌روز نگه داشتن مودم و روتر و همه دستگاه‌های متصل به وای فای است.

به‌روزرسانی فریم‌ویر مودم و روتر کار آزاردهنده‌ای است ولی به افزایش امنیت شبکه وای فای شما کمک اساسی خواهد کرد؛ چون غالب آپدیت‌ها مربوط به وصله‌های امنیتی و رفع باگ‌ها و آسیب‌پذیری‌های مهم کشف شده هستند.

زمانی که یک شرکت، آسیب‌پذیری امنیتی بالقوه‌ای در محصولات خود پیدا می‌کند؛ یک وصله امنیتی یا نسخه جدید فریم‌ویر می‌دهد و نصب آن می‌تواند خطر در کمین شما را حذف کند.

• راهنمای ساده به‌روزرسانی فریم‌ویر مودم و روتر

به‌روز نگه داشتن روتر و دستگاه‌های متصل به اینترنت و وای‌فای، می‌تواند شما را در برابر جدیدترین ویروس‌ها و بدافزارها محافظت کند و تلاش هکرها ناگام بماند.

بهتر است روتر یا مودم خود را طوری تنظیم کنید که به طور خودکار به‌روز شوند و فریم‌ویرهای جدید را دریافت و نصب کنند. اما باید به طور دوره‌ای نیز دستی بررسی کنید روتر یا مودم شما همیشه به‌روز باشد.

۸- دسترسی به روتر از راه دور را غیرفعال کنید

قابلیت دسترسی از راه دور به هر فردی که مستقیما به روتر شما وصل نیست؛ اجازه دسترسی به تنظیمات روتر یا مودم را می‌دهد. در بسیاری از موارد، نیازی به فعال نگه داشتن این قابلیت نیست و بهتر است روی مودم یا روتر، Remote router access را غیرفعال کنید.

با رفتن به پنل مدیریتی روتر یا مودم، می‌توانید قابلیت دسترسی از راه دور را غیرفعال کنید. برخلاف سایر اقدامات امنیتی، ممکن است این ویژگی به طور پیش‌فرض غیرفعال نباشد.

۹- دستگاه‌های متصل به وای فای را بررسی و تایید کنید

باید مرتبا دستگاه‌هایی که به وای فای شما وصل هستند را بررسی و اعتبارسنجی کنید تا مطمئن باشید یک دستگاه غریبه به وای فای شما وصل نباشد. اگر یک دستگاه مشکوک مشاهده کردید؛ باید سریعا اتصال آن را قطع کرده و پسورد رمزعبور خود را تغییر دهید.

۱۵ اپلیکیشن محبوب برای مدیریت و نظارت بر وای‌فای، مودم و روتر

با ورود به پنل کاربری مودم یا روتر، می‌توانید دستگاه‌های متصل به شبکه و وای‌فای را مشاهده کنید. ده‌ها اپلیکیشن و ابزار ساده نیز برای ویندوز، مک، اندروید و آیفون یافت می‌شود که با یک لمس یا کلیک، فهرست دستگاه‌های متصل به وای‌فای را به شما نشان می‌دهد.

برخی از دستگاه‌ها از جمله تجهیزات اینترنت اشیا، شاید نام‌های گنگ و شامل یک سری اعداد و حروف داشته باشند که تشخیص آن‌ها ساده نیست. اگر در بررسی دستگاه‌های متصل به وای‌فای خود به چنین موردی برخورد کردید؛ بهتر است همه دستگاه‌ها را از وای‌فای قطع کرده و بعد یکی یکی وصل کنید تا مشخص شود دستگاه مجهول، کدام وسیله شما است یا اینکه یک دستگاه بیگانه است و باید دسترسی آن به وای فای قطع شود.

۱۰- یک روتر WPA3 خریداری کنید

تا سال‌های طولانی، پروتکل رمزنگاری WPA2 قوی‌ترین و امن‌تری سیستم رمزنگاری وای فای بود ولی از سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به بعد، مشخص شد این پروتکل آسیب‌پذیری‌های زیادی دارد و پروتکل WPA3 جایگزین آن شد. برای هک یک وای فای WPA3 نیاز به یک میلیارد سال است.

روترها و مودم‌هایی که در سال‌های ۲۰۲۰ و به بعد ساخته شدند؛ معمولا از پروتکل WPA3 پشتیبانی می‌کنند ولی این‌طوری نیست که همه روترها یا مودم‌های جدید این سیستم رمزنگاری مدرن و قوی و امن را داشته باشند و باید حتما در هنگام خرید و انتخاب یک مودم یا روتر جدید، مواظب باشید که از WPA3 پشتیبانی کند.

امنیت شبکه تضمین شدنی نیست

همیشه دنبال جدیدترین روش‌ها و ترفندهای بهبود امنیت شبکه وای فای خانگی خود باشید؛ چون امنیت شبکه تضمین شدنی نیست و همیشه امکان هک وای فای وجود دارد.

تا زمانی که آنلاین هستید و از اینترنت استفاده می‌کنید؛ هکرها، بدافزارها، جاسوس‌افزارها و خرابکاران می‌توانند سراغ‌تان بیایند و اطلاعات شما به سرقت برود.

پس، بهتر است ترفندهای بالا را جدی گرفته و به همین‌ها هم بسنده نکنید و سراغ ترفندهای بیشتری برای محافظت از شبکه وای فای خانگی خود بروید.