مودم فیبر نوری چیست و تفاوت آن با مودم ADSL و VDSL

فیبر نوری سریع‌ترین اینترنت در ایران است و برای اتصال به آن، نیازمند یک مودم فیبر نوری هستید.

اگرچه شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت فیبر نوری به شما یک مودم پیشنهاد می‌دهند و معمولا روی سرویس، آن را خریداری می‌کنید ولی چه تفاوتی با مودم ADSL کنونی خانه شما دارد؟

آیا نمی‌شود از همین مودم ADSL برای فیبرنوری استفاده کرد؟ چگونه می‌توانید مودم ADSL را به مودم فیبر نوری تبدیل کنید؟ مودم‌های فیبرنوری چه ویژگی‌هایی دارند و برای گیمینگ و استریم باید چه مدلی بخرید؟

ما سعی می‌کنیم در این مقاله به همه این پرسش‌ها پاسخ بدهیم و می‌گوییم مودم فیبر نوری چیست و بعد درباره انواع آن، قیمت و نکات مهم خرید و هر چیز دیگری که باید بدانید؛ صحبت کنیم:

مودم فیبر نوری چیست؟

همان‌طور که برای اتصال به اینترنت ADSL نیاز به نصب یک دستگاه در خانه داشتیم که مودم ADSL نامیده می‌شود؛ برای اتصال به اینترنت فیبر نوری (اینترنت FTTH و UFB هم گفته می‌شود)؛ نیاز به یک دستگاه داریم تا وسایل ما را به اینترنت وصل کند.

به این دستگاه مودم فیبر نوری یا مودم GPON (مخفف Gigabit Passive Optical Network) گفته می‌شود و می‌تواند سریع‌ترین اینترنت ثابت ممکن در ایران را برای شما فراهم کند.

از نظر فنی، مودم فیبرنوری، دستگاهی است که از یک سو به مرکز مخابراتی منطقه شما وصل می‌شود و از سوی دیگر، می‌تواند با کابل شبکه یا وای فای به لپ‌تاپ، گوشی موبایل، کامپیوتر رومیزی، تلویزیون، کنسول بازی، اندروید باکس و هر گجت دیگری که در خانه دارید؛ وصل شود.

این مودم، با تبدیل سیگنال‌های نوری دریافتی از تجهیزات مخابراتی به سیگنال‌های صفر و یک، شما را به اینترنتی وصل می‌کند که حداقل چندین برابر سریع‌تر از اینترنت معمولی رایج خانه‌های ما است.

پس، فراموش نکنیم حتما باید یک کابل فیبر نوری از مخابرات یا شرکت ارائه‌دهنده سرویس اینترنت FTTH وارد خانه شما شده و به مودم فیبر نوری وصل شود.

بدون مودم فیبر نوری، شما نمی‌توانید از اینترنت فیبر نوری استفاده کنید.

تفاوت مودم فیبر نوری با مودم معمولی چیست؟

خیلی از کاربران دوست دارند بدانند تفاوت مودم معمولی ADSL یا VDSL با مودم فیبر نوری چیست؟ آیا نمی‌شود از همین مودم ADSL که در خانه دارند برای اینترنت فیبرنوری استفاده کنند؟ یا جوری نمی‌شود مودم ADSL را به فیبرنوری تبدیل کرد؟

جواب همه پرسش‌های بالا، «خیر» است؛ چون اصولا فناوری xDSL با فناوری FTTH و GPON متفاوت است و یکی بر بستر کابل‌های مسی و دیگری بر بستر کابل‌های نوری است.

اینترنت ADSL و VDSL روی بستر کابل‌های تلفن ثابت هستند و اینترنت را از طریق سوکت RJ11 به مودم‌های معمولی می‌رسانند ولی در مودم فیبر نوری، کانکتور SC برای اتصال کابل نوری ورودی از مخابرات به مودم در نظر گرفته شده است.

شاید در ظاهر، مودم فیبرنوری و مودم adsl مشابه یکدیگر باشند ولی از نظر عملکردی، پورت‌ها، هزینه‌های نصب و راه‌اندازی و کابل‌کشی و مسایل دیگر، کاملا متفاوت‌اند.

مودم فیبر نوری از فناوری‌های به‌روزتری استفاده می‌کند؛ در نتیجه گران‌تر است و شما باید پول بیشتری برای خرید این مودم‌ها بپردازید.

درباره تفاوت adsl و فیبرنوری صحبت زیاد است ولی همین قدر بدانید که نمی‌توانید مودم xDSL را برای اینترنت فیبر استفاده کنید یا روشی برای تبدیل مودم ADSL به مودم GPON نیست.

انواع مودم فیبر نوری

مودم‌های فیبر را می‌توان از منظرهای مختلفی بررسی و تقسیم‌بندی کرد. مثلا، مودم‌های فیبرنوری بدون وای‌فای یا تک وای فای و دو بانده داریم.

اما مهم‌ترین تقسیم‌بندی که درباره مودم‌های فیبر در بازار وجود دارد؛ انواع مودم فیبر نوری ONT و ONU است. با هم در زیر، تفاوت‌های این دو مدل مودم را بررسی می‌کنیم:

مودم فیبر نوری ONT

ONT مخفف Optical Network Terminal است و معمولا مودم فیبر نوری ONT در خانه و نقطه انتهایی یک ترمینال وصل می‌شود.

اگر کابل فیبر نوری تا درون خانه شما آماده باشد؛ شما باید یک مودم فیبر نوری ONT خریداری و نصب کنید. مودم ONT برای کاربران خانگی، کسب‌وکارهای کوچک و مصارف استفاده در محلی که کابل فیبر در دسترس است؛ مناسب‌اند.

شرکت‌های هواوی، فایبرهوم، زایکسل و سایر برندهای معتبر، غالبا مودم فیبر نوری خود را به صورت مودم ONT تولید و روانه بازار می‌کنند.

به زبان ساده‌تر، اکثر مودم‌های فیبرنوری که در بازار ایران و فروشگاه‌های اینترنتی تجهیزات شبکه مشاهده می‌کنید؛ مودم فیبر ONT هستند.

مودم فیبر نوری ONU

دسته دیگر مودم‌های فیبر نوری، مودم ONU (مخفف Optical Network Unit) است.

این مدل مودم‌ها در مجتمع‌های مسکونی و تجاری، ساختمان‌های بزرگ و چند طبقه، سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری بزرگ نصب می‌شوند.

مودم‌های ONU امکان را دارند که دیگر نیازی نباشد کابل فیبر نوری برای هر واحد و اتاق کشیده شود؛ بلکه کابل فیبر نوری وارد مودم ONU شده و از سوی دیگر، کابل شبکه‌های جداگانه‌ای از مودم برای واحدهای مختلف کابل‌کشی می‌شود.

مثلا، اگر بخواهید برای مجتمع مسکونی چند واحده خود فیبر نوری بکشید ولی داخل ساختمان کابل‌کشی فیبر نشود؛ یک مودم ONU خریداری کرده و در محوطه مجتمع نصب می‌کنید و بعد اینترنت از طریق کابل تلفن ثابت یا کابل شبکه برای واحدهای مختلف کشیده می‌شود.

کاربردهای مودم فیبر نوری

به طور عمومی، مودم فیبر نوری می‌تواند یک سیگنال نوری را به سیگنال رادیویی تبدیل کند. سرعت این مودم‌ها از چند ۱۰ مگابیت شروع می‌شود و می‌تواند تا چند هزار مگابیت کشیده شود.

چون در این مودم‌ها، از تراشه‌های بزرگ‌تری استفاده شده و روی بستر کابل فیبر هستند؛ می‌توانند اینترنت را از مسافت‌های بسیار دور تا ۸۰ کیلومتر، دریافت و در اختیار شما قرار بدهند؛ برعکس مودم‌های ADSL که به مسافت حساس هستند و بیشتر از ۲ کیلومتر را پوشش نمی‌دهند.

اگر شما بخواهید از اینترنت فیبر نوری استفاده کنید؛ حتما نیاز به یک مودم فیبرنوری دارید و بدون آن، اتصال به اینترنت پرسرعت امکان‌پذیر نیست.

البته، مودم‌های فیبر نوری فقط برای مصارف خانگی نیستند و در صنایع، کارخانه‌ها، سازمان‌ها، کسب‌وکارهای تجاری، مراکز خرید و تفریحی و غیره نیز نصب و استفاده می‌شوند.

مودم فیبر نوری مخابرات

شرکت مخابرات ایران قدیمی‌ترین ارائه‌دهنده سرویس اینترنت فیبر نوری است ولی تنها شرکت این حوزه نیست و اکنون شرکت‌های دیگری هم هستند که اینترنت فیبر نوری می‌دهند.

همه مودم‌های فیبر نوری موجود در بازار می‌توانند با سرویس‌های اینترنت فیبر نوری مخابرات یا شرکت‌های دیگر کار کنند و نیازی نیست حتما سراغ یک برند یا مدل خاصی برای اینترنت فیبر نوری مخابرات بروید.

مودم فیبر نوری مخابرات یک محصول یا برند خاصی نیست و اگر خود شرکت مخابرات به شما مودمی پیشنهاد نداد؛ می‌توانید از بازار و یک فروشگاه شبکه، مودمی متناسب با نیاز خودتان خریداری و به نصاب اینترنت بدهید تا پیکربندی و راه‌اندازی کند.

راهنمای خرید بهترین مودم فیبر نوری

مهم‌ترین نکانی که باید در هنگام خرید یک مودم فیبر نوری مد نظر داشته باشید به شرح زیر هستند:

۱- وای‌فای

مودم‌های فیبر در دو دسته بدون وای‌فای و با وای‌فای عرضه می‌شوند. خود مودم‌های وای فای دار نیز در دو دسته تک بانده (استاندارد ۸۰۲.۱۱n) و دسته دو بانده (استانداردهای ۸۰۲.۱۱ac و ۸۰۲.۱۱ax) تقسیم می‌شوند.

اگر برای خانه یک مودم نیاز دارید و باید با گوشی به اینترنت وصل شوید؛ حتما مودم وای فای دار بخرید. سریع‌ترین مودم فیبر نوری وای فای دار بازار، مودم‌هایی هستند که وای فای ۶ دارند ولی باز هم مودم‌های وای فای ۵ که دو بانده هستند؛ خریدشان بهتر از مودم‌های تک بانده است.

گیمرهایی که می‌خواهند یک مودم گیمینگ خریداری کنند؛ یوتیوبرهایی که دنبال یک مودم مخصوص استریم هستند یا فریلنسرها و تولیدکنندگان محتوایی که دنبال مودمی با آپلود بالا هستند؛ باید مودم فیبر نوری با وای فای ۶ بخرند.

۲- درگاه‌های ارتباطی

در مودم فیبر نوری، درگاه‌ها حرف اول و آخر را می‌زنند. بهترین مودم فیبر نوری باید چندین درگاه شبکه اترنت گیگابیتی، یک درگاه کانکتور APC یا UPC و درگاه‌های تلفن ثابت RJ11 و USB داشته باشد.

باید بررسی کنید دقیقا به چه درگاه‌هایی نیاز دارید و یک مدل مناسب نیازتان در بازار پیدا کنید.

۳- سرعت

غالب مودم‌های فیبر نوری ONT بازار ایران دارای استاندارد +GPON B هستند؛ یعنی حداکثر سرعت دانلود ۲۴۸۸ مگابیت و حداکثر سرعت آپلود ۱۲۴۴ مگابیت.

حداکثر سرعت اینترنت فیبر نوری در ایران، ۱۰۰۰ مگابیت است؛ بنابراین نباید نگرانی بابت پوشش‌دهی سرعت اینترنت داشته باشید.

بهتر است به جای بررسی سرعت اینترنت مودم، روی سرعت درگاه‌های ارتباطی و سرعت وای فای تمرکز کنید و مطمئن باشید حداکثر سرعت مورد نیازتان را دارند.

اگر یک مودم با درگاه شبکه اترنت صد مگابیتی بگیرید؛ دیگر نمی‌توانید روی کابل شبکه، اینترنت با سرعت‌های ۲۰۰ و ۳۰۰ مگابیت داشته باشید.

۴- سخت‌افزار

دستگاه‌های GPON فناوری خیلی پیچیده و عجیب و غریبی مانند گوشی‌های موبایل ندارند اما باز هم باید سعی کنید مودمی بخرید که پردازنده، سخت‌افزار و کیفیت ساخت بهتری دارد.

اتفاقا، در حالی که بسیاری از مودم‌های فیبرنوری از نظر استاندارد و فناوری ساخت، مشابه یکدیگر هستند؛ این سخت‌افزار و کیفیت ساخت است که تمایز ایجاد می‌کند و باعث می‌شود بیشتر کاربران بخواهند مودم هواوی یا فایبرهوم یا زایکسل یا تی‌پی‌لینک را بخرند.

۵- قیمت

قیمت مودم‌های فیبر از ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و تا ۵ میلیون تومان و بیشتر هم بالا می‌رود.

نه ارزان‌ترین مودم‌های بازار، بدترین مودم‌ها هستند و نه گران‌ترین مودم‌های بازار، بهترین مودم‌ها؛ بلکه بهترین مودم فیبر نوری، مودمی است که همه نیازها و شرایط شما از جمله بودجه‌تان را پوشش بدهد.

به طور عمومی، می‌توانید با ۲ الی ۳ میلیون تومان یک مودم فیبر نوری دو بانده پرسرعت و پر از امکانات به‌روز برای خانه‌تان تهیه کنید.

مودم‌هایی که شرکت‌های اینترنتی به شما پیشنهاد می‌دهند نیز همین حدود قیمت را دارند.

علاوه بر نکات مهم بالا، بهترین مودم فیبر نوری باید آنتن‌های وای‌فای خارجی داشته و در پنل کاربری خود نیز از قابلیت‌هایی مانند QoS و VPN سود ببرد که این روزها برای کاربران پر اهمیت شدند.

خرید مودم فیبر نوری

یک بحث مهم درباره مودم‌های فیبر نوری، خرید مودم از بازار یا گرفتن مودم‌های پیشنهاد شرکت‌های اینترنتی است؟

در حال حاضر، شرکت‌های اینترنتی، مودم‌های نسبتا خوبی با مشخصات بالا و سخت‌افزار به‌روزی به مشتریان پیشنهاد می‌دهند اما شما همیشه می‌توانید در بازار، با دست بازتر خرید کنید.

در فروشگاه‌های اینترنتی تجهیزات شبکه گشت بزنید و انواع مدل‌های مودم فیبرنوری را از نظر قیمت، مشخصات، گارانتی و … مقایسه و بهترین مدل را انتخاب کنید.

اگر یک مودم برای مصارف خانگی و معمولی می‌خواهید؛ مودمی با قیمت ۱.۵ میلیون تومان و وای فای تک بانده، مانند تی‌پی‌لینک TX-VG1530، هواوی HG8245H، هواوی HG8245H و یوتل G242 مناسب است.

اما برای گیمینگ، استریم، دانلود و آپلود بالا، نیاز به مودم فیبر نوری دو بانده مانند هواوی HS8145X6، هواوی HS8546X6، هواوی EG8145X6، هوآوی HS8546V5، فایبرهوم HG6143D و HG6821M و زایکسل PMG5617-GA مناسب هستند.

سوالات متداول درباره مودم فیبر نوری