آیا واقعا فیلترینگ اینترنت تا سه سال دیگر غیرممکن می‌شود؟
بازار داغ اظهارنظر درباره فیلترینگ به بهانه فراگیری ارتباطات ماهواره‌ای در گوشی‌ها
احتمالا، این روزها افزوده شدن ارتباطات ماهواره‌ای به گوشی‌ها، مهم‌ترین و پرتکرارترین خبر فناوری باشد اما ارتباط دادن این خبر به هر بهانه‌ای به بحث فیلترینگ اینترنت کمی عجیب است.
هر چند وقت یک بار که بحث اینترنت ماهواره‌ای و ارتباط مستقیم گوشی‌ها با ماهواره‌ها مطرح می‌شود؛ همزمان با آن، بحث اینترنت آزاد و پایان فیلترینگ هم داغ می‌شود.
ده‌ها رسانه همزمان با هم می‌گویند: سه سال تا پایان فیلترینگ اینترنت، دو سال تا دسترسی به اینترنت آزاد برای همه مردم، سال ۲۰۲۴ سال از کار افتادن فیلترینگ اینترنت ایران، سال ۲۰۲۵ دیگر امکان فیلترینگ اینترنت نیست و …
۴.۸ میلیارد گوشی غیر قابل فیلتر
موج اخیر خداحافظی با فیلترینگ اینترنت از انتشار گزارش مؤسسه تحقیقاتی CCS Insight شروع شد.
موسسه CCS Insight پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۲۷ بیش از ۴.۸ میلیارد نفر به گوشی‌هایی با قابلیت ارتباطات ماهواره‌ای دسترسی داشته باشند.
چون ارتباطات ماهواره‌ای را نمی‌توان فیلتر کرد؛ پس در واقع ۴.۸ میلیارد نفر به اینترنت آزاد و بدون فیلتر دسترسی دارند.
این موسسه در گزارش خود آورده است؛ سال ۲۰۲۱ تعداد گوشی‌های دارای قابلیت پیام‌رسانی ماهواره‌ای به ۲ میلیون دستگاه محدود بوده است ولی انتظار می‌رود در پایان سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۹۲ میلیون گوشی با قابلیت پیام‌رسانی ماهواره‌ای دست کاربران باشد.
این بازار بزرگ در سال ۲۰۲۷ ارزشی ۱۸ میلیارد دلاری خواهد داشت و بیش از ۴.۸ میلیارد گوشی تلفن همراه با قابلیت ارتباطات ماهواره‌ای توسط کاربران استفاده می‌شود.
چرا ارتباطات ماهواره‌ای در گوشی‌ها مهم است؟
تحلیلگر ارشد CCS Insight می‌گوید چندین دلیل برای اهمیت یافتن ویژگی ارتباطات ماهواره‌ای روی گوشی وجود دارد:
۱- فروش گوشی کاهش پیدا کرده است و سازندگان گوشی نیاز دارند یک موج و قابلیت جدید و جذاب اضافه کنند تا دوباره فروش گوشی‌های جدید افزایش پیدا کند.
۲- اپراتورهای موبایل برای ارائه خدمات بیشتری به مشتری در حال رقابت هستند و ارتباطات ماهواره‌ای برایشان یک برگ برنده است.
۳- همه مردم در سراسر جهان به اینترنت ثابت و شبکه تلفن همراه دسترسی ندارند. ارتباطات ماهواره‌ای می‌تواند نزدیک به ۵۰۰ میلیون نفر فاقد اینترنت موبایل را به شبکه جهانی وب وصل کند.
۴- مردم بسیاری از کشورها تصور می‌کنند با ورود گوشی‌های دارای اینترنت ماهواره‌ای، فیلترینگ و محدودیت‌های جغرافیایی و منطقه‌ای برای اینترنت برداشته یا غیرکارآمد می‌شود.
مسابقه برای گوشی با اینترنت ماهواره‌ای
شرکت‌های سازنده گوشی و تراشه دارند دست و پا می‌زنند تا هرچه زودتر به ارتباطات ماهواره‌ای دسترسی پیدا کنند.
اپل، سال گذشته با همکاری شرکت گلوبال استار (Globalstar) موفق شد ارتباط یا کمک اضطراری را به آیفون‌های ۱۴ اضافه کند.
پس از مدتی، شرکت مدیاتک با همکاری گروه Bullitt، اولین گوشی با GPP3 مدیاتک را عرضه کرد.
امسال، شرکت کوالکام اعلام کرد برای ارائه ارتباطات ماهواره‌ای روی گوشی‌های اندرویدی، در حال همکاری با شرکت ایریدیوم (Iridium) است.
در گزارش CCS Insight به شرکت‌های دیگری هم اشاره شده که در حال توسعه قابلیت ارتباطات ماهواره‌ای روی گوشی‌های تلفن همراه هستند.
ارتباطات ماهواره‌ای مساوی با پایان فیلترینگ اینترنت؟
تصور عموم مردم می‌گوید بله! اما کارشناسان با شک و تردید به آن می‌نگردند.
هنوز خبری از اینترنت ماهواره‌ای در اسمارت‌فون‌ها، مشابه چیزی که در اینترنت موبایل روی گوشی‌ها استفاده می‌کنیم؛ نیست!
حتی شرکت اسپیس‌ایکس که متولی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک است؛ می‌گوید اتصال مستقیم گوشی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای بسیار سخت و پیچیده است و شاید به سال ۲۰۲۴ نرسد.
فعلا صرفا، آیفون‌های ۱۴ یا چند مدل گوشی دیگر می‌توانند پیام اضطراری از طریق ماهواره‌ها رد و بدل کنند.
چندین سال طول می‌کشد تا اینترنت ماهواره‌ای در عمل مشابه اینترنت موبایل شود.
نکته بعدی، بحث هزینه‌ها و مجوزها است. همه این صحبت‌ها برای اینترنت استارلینک هم گفته شد. سایت‌ها می‌نوشتند اولین تجهیزات و دیش اینترنت استارلینک در خاک ایران روشن شود؛ یعنی پایان فیلترینگ؛ یعنی خداحافظ اینترنت مخابرات و همراه اول و ایرانسل!
اما حالا می‌دانیم بیش از ۱۰۰۰ دیش اینترنت استارلینک در ایران فعال است و عملا هیچ تاثیری روی فضای اینترنت کشور نگذاشته است. هم به خاطر هزینه‌های خرید این تجهیزات و اشتراک اینترنت، هم به خاطر مسایل سیاسی و حقوقی فعالیت استارلینک در ایران و هم اینکه برای کاربر ایرانی به صرفه نیست.
بسیاری از کارشناسان می‌گوید روش‌های برای محددسازی و فیلترینگ اینترنت ماهواره‌ای هست و نباید زیاد امیدوار بود که هرکس بتواند با گوشی به اینترنت بدون فیلترینگ در سال‌های آینده برسد.
هنوز خیلی زود است تا از ورود گوشی‌های با ارتباطات ماهواره‌ای ذوق‌زده بشویم.
بیشتر اخباری که از این دست منتشر می‌شود؛ ناشی از هیجان و جو موجود در جامعه نسبت به فیلترینگ اینترنت است؛ نه واقعیت فنی.
در سورس‌های خارجی هم هیچ کجا به پایان فیلترینگ با ورود ارتباطات ماهواره‌ای اشاره نشده و صرفا رسانه‌های ایرانی، چنین برداشتی دارند.
اما در نهایت، چه کسی بدش می‌آید چند سال آینده، گوشی با اینترنت آزاد داشته باشد؟
اگر برای خرید مودم، اینترنت و تجهیزات شبکه سوال داشتید یا نیاز به راهنمایی و کمک دارید؛ کانال تلگرام شبکه‌چی به آی‌دی shabakehchi@ را فالو و پرسش خود را برای مدیر کانال بفرستید تا جواب دهیم.
