مقایسه اینترنت VDSL و FTTH: کدام‌یک بهترین اینترنت پر سرعت ایران است؟

وقتی از اینترنت پرسرعت ثابت صحبت می‌کنیم؛ سه گزینه بیشتر پیش‌روی ما نیست: ADSL و VDSL و FTTH (فیبرنوری).

تکلیف ADSL تا حدودی مشخص است؛ حداکثر سرعت ۱۶ مگابیت در ایده‌آل‌ترین حالت که فقط اندک کاربرانی می‌توانند از آن برخوردار باشند و البته همین سرعت هم دارای پینگ زیاد، تاخیر زیاد، افت و خیز زیاد و کیفیت نامناسب است تا عملا اینترنت پرسرعت محسوب نشود و دردی از مشکلات کاربران حل نکند.

اینترنت VDSL و فیبرنوری قرابت بیشتری با عبارت «پرسرعت» دارند؛ چون حداقل امکان دسترسی به سرعت ۵۰ مگابیت بر ثانیه را فراهم می‌کنند و از پینگ بهتر، پایداری بیشتر و سرعت آپلود به مراتب بهتری نسبت به ADSL برخوردار هستند.

اما تفاوت‌های این دو سرویس اینترنت چیست و کدام‌یک ارزش خرید بیشتری دارد و برای ما مناسب‌تر است؟ یعنی هم سرعت بیشتری دارد و هم ارزان‌تر است؛ هم در دسترس‌تر است و زودتر به آن می‌رسیم و هم پینگ کمتری دارد؟

خوب می‌دانیم که همه مردم ایران در شهرهای مختلف به این دو سرویس دسترسی ندارند و گاها اصلا هیچ‌گونه حق انتخابی وجود ندارد.

چون شرکت مخابرات مثلا در یک شهر سرویس اینترنت فیبرنوری نمی‌دهد و باید VDSL گرفت؛ برعکس فیبرنوری با یک سرویس مشخص و شرایط ترکمنچای می‌دهد و از VDSL خبری نیست یا اینکه اصلا هر دو سرویس برای یک شهر، منطقه و محله در دسترس نیستند و کاربر باید از بین ADSL و TD-LTE یکی را انتخاب کند.

صحبت از اینترنت TD-LTE شد؛ باید بگویم که هیچ‌کجای دنیا تی‌دی‌ال‌تی‌ایی را سرویس اینترنت پرسرعت ثابت محسوب نمی‌کنند و در ایران هم شاید خرید و استفاده از آن ساده‌تر باشد و اسمی سرعت ۴۰ مگابیت یا ۸۰ مگابیت تبلیغ شود.

تفاوت اینترنت VDSL و FTTH

در این مطلب بنا ندارم تعریف مفصلی از اینترنت‌های VDSL و FTTH بدهم و مشخصات هریک را بگویم. در مقاله‌های «تفاوت میان اینترنت ADSL و VDSL و فیبرنوری چیست؟» و «تفاوت اینترنت FTTH با FTTB و دیگر مدل‌های فیبرنوری چیست؟» این تعاریف را ارائه دادیم.

به طور خلاصه، اینترنت VDSL می‌تواند بر بستر کابل‌های مسی یا فیبرنوری یا هر دو با هم باشد. از مرکز مخابراتی تا کافوها یا جعبه‌های تقسیم نزدیک خانه کاربران، کابل‌های فیبرنوری کشیده می‌شود و از کافوها تا دم خانه کاربر کابل مسی است. درون خانه هم که کابل‌های مسی معمول خط تلفن قرار دارند. بله؛ اینترنت وی‌دی‌اس‌ال روی خط تلفن ثابت ارائه می‌شود و مانند ADSL نیاز به مودم مخصوص دارید.

در اینترنت FTTH، تمام ارتباط میان مرکز مخابراتی تا مودم کاربر روی بستر فیبرنوری است. یعنی از مرکز مخابراتی تا درب خانه کاربر فیبرنوری کشیده شده است. از درب خانه تا درون ساختمان هم باید توسط سرویس‌دهنده اینترنت یا خود کاربر کابل‌کشی فیبر انجام شود و بعد یک مودم فیبرنوری یا GPON نصب می‌شود.

بنابراین، تفاوت اصلی سرویس‌های اینترنت VDSL و FTTH در کابل‌کشی از کافوهای مخابراتی تا درب منزل و بعد کابل‌کشی درون منزل است.

به صورت تئوری، توسعه اینترنت VDSL باید برای شرکت‌ها ساده‌تر و سریع‌تر باشد ولی در عمل هم وی دی اس ال و هم فیبرنوری به خاطر مشکلات نصب تجهیزات، انحصار شرکت مخابرات، عدم همکاری سازمان‌ها و نهادهای دیگر با مشکل توسعه روبرو است و ما شاهدیم که با سرعت بسیار پایینی پورت‌ها به کاربران واگذار می‌شوند.

سرعت و تاخیر

بیاییم سر مهم‌ترین بحث مقایسه دو اینترنت VDSL و FTTH که سرعت و پینگ و تاخیر است.

کاری به استانداردهای هر دو اینترنت نداریم که حداکثر چقدر سرعت دانلود و آپلود دارند. بیایید درباره ایران صحبت کنیم.

حداکثر سرعت اینترنت VDSL در ایران ۱۰۰ مگابیت است که شرکت شاتل ارائه می‌دهد. شاتل سرویس اینترنت VDSL خود را از ۴۰ تا ۱۰۰ مگابیت قرار داده ولی در بیشتر مناطق به سرعت ۴۰ تا ۷۰ مگابیت دسترسی داریم.

درباره سرعت اینترنت VDSL شاتل مفصل صحبت کردم و می‌توانید مقاله «صفر تا صد تجربه اینترنت VDSL: از ثبت‌نام، هزینه و مودم تا رانژه، سرعت و کیفیت» را بخوانید. در عمل اگر خط تلفن شما کشش خوبی داشته باشد؛ می‌توانید سرعتی بین ۶۰ تا ۷۰ مگابیت را تجربه کنید. البته، کاربرانی هم هستند که روی شاتل سرعت ۱۰۰ مگابیت دارند.

شرکت مخابرات اینترنت VDSL را با سرعت ۳۰ تا ۵۰ مگابیت ارائه می‌دهد. در بیشتر اوقات سرعت اینترنت وی دی اس ال این شرکت همان حوالی ۳۰ مگابیت است و به ندرت بالای ۴۰ مگابیت می‌رسد. اگر دوست دارید اطلاعات کامل‌تری درباره اینترنت VDSL مخابرات دریافت کنید؛ مقاله «همه‌چیز درباره اینترنت VDSL مخابرات» را بخوانید.

پینگ اینترنت VDSL در بهترین حالت بین ۳۰ تا ۵۰ میلی‌ثانیه است. در اتصال به برخی سرورها، پینگ به ۸۰ میلی‌ثانیه می‌رسد و حتی ممکن است بالای ۱۰۰ میلی‌ثانیه برود. در مقایسه با اینترنت ADSL پینگ این سرویس اینترنت بسیار بهتر شده است ولی نباید انتظار پینگ‌های تک رقمی را داشته باشید.

پایداری شبکه خوب است و می‌توانید انتظار داشته باشید پارامترهای اینترنت مدام کم و زیاد نشوند. درباره پینگ VDSL شاتل در مطلب «بررسی پینگ اینترنت VDSL شاتل در سرورهای داخل و خارج کشور» را بخوانید.

نکته مهم اینترنت VDSL در مقایسه با ADSL، سرعت بالای آپلود است که می‌تواند حلال بسیاری از مشکلات کاربران و کسب‌وکارها باشد. به راحتی روی VDSL می‌توانید سرعت آپلود ۲۰ و ۳۰ مگابیت داشته باشید ولی روی ADSL نهایت سرعت آپلود ۲ الی ۳ مگابیت است.

• دندانپزشکی ایران دنتال ( راحیل )

در اینترنت FTTH فعلا مخابرات تنها سرویس‌دهنده اینترنت فیبرنوری است. سرویس این شرکت با نام اینترنت تانوما در برخی شهرهای ایران فعال است. سرعت اینترنت تانوما می‌تواند از چند مگابیت تا چند صد مگابیت متفاوت باشد.

بله؛ دقیقا درست خواندید. یک نگاه به عکس‌های تست سرعت اینترنت FTTH بیندازید؛ خودتان می‌فهمید که برخی کاربران سرعت ۷ الی ۸ مگابیت داشتند؛ برخی کاربران سرعت ۴۰ و ۵۰ مگابیت و برخی کاربران برای خودم تصاویری از سرعت ۲۰۰ و ۳۰۰ مگابیت فرستادند.

خود مخابرات حداکثر سرویسی که می‌دهد اسمی ۵۰ مگابیت است ولی در برخی شهرها، دستگاه‌ها و تجهیزات نصب شده اجازه می‌دهند سرعت تا ۳۰۰ مگابیت هم افزایش پیدا کند. همه‌چیز اینجا به شانس شما و شرکت مخابرات شهر و استان محل سکونت شما برمی‌گردد.

اما پینگ اینترنت تانوما یا FTTH مخابرات بهتر از VDSL است و می‌توانید پینگ تک رقمی یا نهایتا بین ۱۰ الی ۲۰ میلی‌ثانیه را امتحان کنید.

برنده نهایی: سرعت اینترنت FTTH بیشتر و پینگ بهتری دارد؛ به شرط اینکه یک سرویس فیبر نوری واقعی گرفته باشید.

قیمت

حرف آخر را همان ابتدا بزنیم: هزینه‌های اینترنت فیبرنوری یا FTTH بیشتر از VDSL است.

شما در اینترنت فیبرنوری برای خرید سرویس‌های پرسرعت و با حجم بالا باید پیش‌پرداخت و پیش‌خرید سرویس برای یک سال داشته باشید؛ هزینه کابل‌کسی درون ساختمان را دارید یا در بهترین حالت باید سرویس گران‌قیمتی را انتخاب کنید که کابل‌کشی درون ساختمان رایگان داشته باشد. هزینه خرید مودم را هم دارید.

در اینترنت VDSL با هزینه کمتری می‌توانید به اینترنت پرسرعتی دست پیدا کنید و نیازی نیست همان ابتدای کار، پول یک سال سرویس اینترنت پر حجم را بپردازید. مودم روی خود سرویس عرضه می‌شود و حتی در مخابرات می‌توانید مودم را قسطی بخرید.

در اینترنت VDSL مخابرات؛ یک بسته ۴۴۰ گیگابایتی ۱۲ ماهه با سرعت ۵۰ مگابیت قیمتی ۴۰۰ هزار تومانی دارد.

در اینترنت VDSL شاتل، یک بسته ۲۴۰ گیگابایتی ۱۲ ماهه با سرعت ۷۰ مگابیت قیمتی ۲۸۸ هزار تومان است. قیمت مودم شاتل ۸۰۰ هزار تومان است.

اما در اینترنت FTTH مخابرات، یک بسته ۳۰۰ گیگابایت ماهیانه با سرعت ۵۰ مگابیت ماهیانه قیمتی ۱۶۰ هزار تومان دارد به همراه کابل‌کشی رایگان ولی باید مودم را جداگانه خرید کنید.

سرعت ۲۰۰ مگابیت، ترافیک ۱۰۰ گیگابایت ماهیانه ماهیانه ۵۰ هزار تومان است به همراه کابل‌کشی رایگان.

برای اطلاع از قیمت‌های اینترنت تانو به مطلب «جدیدترین تعرفه‌های اینترنت تانوما (فیبر نوری) مخابرات» مراجعه کنید.

هر دو سرویس اینترنت VDSL و FTTH احتمالا نیاز به خرید حجم پس از چند ماه دارید و باید مدام پول بیشتری برای مصرف اینترنت خود بپردازید ولی در مجموع اینترنت VDSL به صرفه‌تر نشان می‌دهد.

شرکت های‌وب نیز اخیرا سرویس اینترنت فیبرنوری خود را راه‌اندازی کرده است. سرویس‌های این شرکت هم تا ۱۰۰ مگابیت است و یک بسته یک ماهه با ترافیک ۳۰ گیگابایت و مودم امانی قیمتی ۴۰۰ هزار تومانی دارد.

برنده: اینترنت VDSL قیمت‌های به‌صرفه‌تری دارد.

مودم

برای استفاده از هر دو سرویس اینترنت VDSL و FTTH نیاز به مودم دارید و مودم قدیمی ADSL به کارتان نمی‌آید جز اینکه از VDSL پشتیبانی کند.

همه شرکت‌های سرویس دهنده اینترنت به شما مودم می‌دهند؛ به زور و اجبار و روی سرویس خریداری شده. اگر مودم نخواهید؛ سرویس هم تحویل نمی‌گیرید.

مخابرات مودم‌های وی‌دی‌اس‌ال یوتل ۳۰۱ و V304F را می‌دهد؛ شاتل مودم زایکسل VMG۱۳۱۲-T۲۰B و VMG۵۳۰۱-T۲۰A را می‌دهد و برای اینترنت فیبرنوری نیز مخابرات مودم‌های GPON زایکسل PMG۵۳۱۷-T۲۰B یا هواوی HG۸۵۴۶M را به مشترکان خواهد داد.

قیمت مودم‌های یوتل در حدود ۵۰۰ الی ۶۰۰ هزار تومان است. قیمت مودم‌های زایکسل شاتل حدودا ۸۰۰ هزار تومان است و قیمت مودم‌های فیبرنوری مخابرات بالای یک میلیون تومان است.

البته در برخی استان‌ها، مودم فیبرنوری یوتل به مشتری داده می‌شود.

برنده: مودم‌های VDSL ارزان‌تر، متنوع‌تر و دست کاربر برای انتخاب بازتر است.

دسترس‌پذیری و سهولت استفاده

هر دو سرویس اینترنت پرسرعت وی دی اس ال و فیبرنوری در ایران کمیاب یا بهتر است بگوییم نایاب هستند. البته، طی دو سال اخیر و با راه افتادن پروژه ملی توسعه فیبر نوری منازل، وضعیت اینترنت FTTH در برخی شهرها بهتر شده است.

سهم اینترنت VDSL در کل کشور نزدیک به ۳۰۰ هزار پورت است. اینترنت FTTH در تابستان ۱۴۰۱ نزدیک به ۳ میلیون پورت در سراسر کشور و ۳۵۰ هزار مشترک دارد.

یعنی هر دو اینترنت ناامیدکننده ظاهر شدند و به سختی یک کاربر می‌تواند آن‌ها را خریداری کند. همه‌چیز به محل سکونت شما بستگی دارد و شرکت مخابرات!

نمی‌توان گفت وی‌دی‌اس‌ال راحت‌تر از فیبرنوری خریداری می‌شود یا فیبرنوری سریع‌تر برای یک کاربر راه‌اندازی می‌شود. گاهی تقاضا برای یک سرویس VDSL یا FTTH چندین ماه طول می‌کشد و در نهایت هم هیچ سرویسی داده نمی‌شود.

در برخی شهرها مانند شهرستان دزفول، می‌توان دو هفته‌ای سرویس VDSL شاتل را خرید.

احتمالا در آینده‌ای نزدیک، فیبر نوری بر VDSL غلبه کند و به سرعت شاهد افزایش سهم اینترنت FTTH در سبد اینترنت ثابت باشیم.

برنده: اینترنت فیبر نوری به سرعت در حال پیشرفت است و بیشتر از VDSL در دسترس مردم قرار گرفته است.

اینترنت VDSL بهتر است یا FTTH؟

واقعا انتخاب یکی از این دو سرویس اینترنت با توجه به شرایط گفته شده؛ بسیار سخت است. هیچ‌یک، برتری و مزیت کاملی بر دیگری ندارد.

سرعت و پینگ اینترنت فیبر نوری بسیار بهتر است و یک اینترنت پر سرعت واقعی نشان می‌دهد؛ البته اگر واقعا سرویس‌هایی با سرعت‌های بالا ارائه دهند.

اما اینترنت VDSL هم ارزان‌تر و هم از نظر راحتی در کابل‌کشی و خرید مودم و مسایل دیگر در دسترس‌تر است.

بعید می‌دانم کاربری در ایران باشد که بتواند هر دو سرویس را هم‌زمان خریداری کند و اکنون مردد باشد کدام‌یک را ثبت‌نام کند. با تحقیق و مطالعه و تماس با شرکت‌های اینترنتی و مخابرات، ببینید کدام سرویس زودتر برای شما نصب و راه‌اندازی می‌شود و همان را بخرید.

طبیعی است که برای پرمصرف‌ها یا گیمرها یا ویرایشگرهای فیلم و استریم ویدئو، سرویس اینترنت FTTH بهتر است. مضاف بر اینکه گفتیم در سال ۱۴۰۲، رشد توسعه فیبر نوری بسیار بیشتر بوده و اپراتورهای بزرگی مانند شاتل، آسیاتک، ایرانسل، مبین‌نت، رایتل، صبانت، فناپ و … وارد حوزه فیبرکشی و ارائه سرویس شدند.

آینده بیشتر برای اینترنت فیبر نوری است تا اینترنت VDSL؛ چیزی که در سراسر دنیا هم شاهدیم!