۲۰ پرسش و پاسخ مهم درباره خرید اینترنت FTTH (فیبر نوری)

مهم‌ترین پروژه وزارت ارتباطات دولت سیزدهم، توسعه شبکه اینترنت فیبرنوری و ارائه ۲۰ میلیون پورت FTTH به منازل و کسب‌وکارها طی ۳.۵ سال است.

پروژه‌ای که بارها وزیر ارتباطات در هیئت دولت و خبرنگاران، در مجلس شورای اسلامی و گفت‌وگوهای خود، به‌ویژه وقتی با پرسش دلایل کندی اینترنت روبرو می‌شود؛ درباره‌اش صحبت کرده و آن را مهم‌ترین کار وزارت‌خانه‌اش می‌خواند.

وزیر ارتباطات، تنها راه برون‌رفت از مشکلات اینترنت ایران را توسعه فیبرنوری و دادن اینترنت FTTH به کاربران می‌داند؛ اینترنتی که می‌تواند سرعتی از ۵۰ مگابیت تا ۱ گیگابیت به مشترکان بدهد و مبتنی بر فناوری‌های روز است.

نزدیک به ۱۳ شرکت برای توسعه اینترنت فیبر نوری داوطلب شدند و هریک، شهرها و استان‌ها را گرفته و گزارش کارشان نشان از پیشرفت‌های بزرگی دارد که البته هنوز خروجی و نتیجه ملموسی در اینترنت ثابت کشور نداشته است.

حالا، اگر فرض کنیم وعده‌های دولت تحقق پیدا کند و بتوانیم به فیبر نوری دسترسی داشته باشیم؛ دقیقا اینترنت FTTH چیست و چه مزایایی در مقایسه با اینترنت ADSL و VDSL و حتی اینترنت‌هایی مانند TDLTE و موبایل دارد؟

هزینه‌های FTTH چقدر است و چه مودمی نیاز دارد؟ آیا داخل خانه نیز کابل‌کشی فیبر می‌خواهد؟ اگر خط تلفن ثابت نداریم؛ باز هم می‌توانیم اینترنت فیبر داشته باشیم؟ و ده‌ها سوال دیگر که سعی کردیم در این مقاله جواب بدهیم:

اینترنت FTTH چیست؟

عبارت FTTH مخفف Fiber To The Home یا به زبان ساده، کابل‌کشی فیبر نوری از مرکز مخابراتی تا داخل خانه است.

اینترنت FTTH که اینترنت فیبر نوری نیز گفته می‌شود؛ تماما بر بستر کابل‌های فیبر نوری است که سریع‌ترین رسانه انتقال صوت و تصویر و دیتا در جهان هستند؛ برخلاف اینترنت‌های xDSL که بر بستر کابل مسی هستند یا بخشی از کابل‌کشی از مخابرات تا خانه کابل مسی و باقی کابل فیبر نوری است.

اینترنت فیبرنوری دارای اقسام دیگری مانند FTTP و FTTC نیز هست که در مقاله «تفاوت اینترنت FTTH با FTTB و دیگر مدل‌های فیبرنوری چیست؟» به طور کامل درباره آن‌ها صحبت کردیم.

مزایای اینترنت FTTH چیست؟

فیبر نوری یک فناوری ارتباطی به‌روز است که در سراسر دنیا و از جمله کشورهای پیشرفته برای اینترنت ثابت منازل و کسب‌وکارها استفاده می‌شود.

محدودیت سرعت اینترنت‌های کابل مسی را ندارد و می‌تواند از چند ده مگابیت تا چند ده گیگابیت، سرعت داشته باشد. کمترین تاخیر و نویز و خرابی را دارد و سرعت دانلود و آپلود با هم برابر و سنکرون است.

شما وقتی از اینترنت ADSL استفاده می‌کنید؛ هر مودمی بخرید؛ از هر شرکتی سرویس بگیرید؛ هر کشور و شهری باشید و هر چقدر تجهیزات شرکت ارائه‌دهنده اینترنت یا مرکز مخابراتی به‌روز باشند؛ نمی‌توانید سرعتی بیشتر از ۱۶ مگابیت دریافت کنید یا در اینترنت VDSL سرعت بالای ۲۰۰ مگ ندارید.

اما در فیبرنوری و FTTH می‌توانید از اینترنت با سرعت ۱ گیگابیت برخوردار شوید که برای کسب‌وکارها، مجتمع‌های مسکونی و تجاری، برج‌های اداری و شهرک‌های صنعتی بسیار خوب و کافی است.

امکان ارتقای تجهیزات فیبرنوری ساده است و کمترین تاخیر یا پینگ را در میان همه انواع نت‌ها شاهد خواهید بود.

چرا اینترنت FTTH بهتر از اینترنت VDSL است؟

ADSL و VDSL فناوری‌های اینترنت ثابت قدیمی هستند و این روزها در کمتر کشوری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فناوری‌ها مبتنی بر کابل مسی بوده و محدودیت‌ها و مشکلات فراوانی ایجاد می‌کنند.

مثلا، فاصله مشتری از مرکز مخابراتی و کافوی اینترنتی باید کمتر از ۲ کیلومتر باشد؛ سرعت بیشتر از ۱۰۰ مگ را نمی‌دهند؛ نویز زیادی روی خط تلفن ثابت می‌افتد؛ حتما به خط تلفن ثابت نیاز دارند؛ سرعت آپلود و دانلود یکی نیست؛ حتی در VDSL که گفته می‌شود یک اینترنت سنکرون یا برابر در دانلود و آپلود است.

پینگ اینترنت VDSL در بهترین حالت به ۲۰ میلی ثانیه می‌رسد ولی پینگ اینترنت FTTH زیر ۱۰ میلی ثانیه و حتی در حالتی ایده‌آل برای مشتریان ۲ میلی ثانیه است.

در مقاله زیر، به طور کامل اینترنت VDSL و FTTH با هم مقایسه شدند:

• مقایسه اینترنت VDSL و FTTH: کدام‌یک بهترین اینترنت پرسرعت ایران است؟

چه شرکت‌هایی FTTH می‌دهند؟

مخابرات تنها سرویس‌دهنده FTTH نیست و شرکت‌های دیگری مانند شاتل، صبانت، آسیاتک، پیشگامان، های وب، پارس آنلاین، فناپ تلکام و حتی ایرانسل نیز به سوی ارائه سرویس FTTH حرکت کردند.

برخی از این شرکت‌ها نیز سرویس‌دهی فیبرنوری خود به کاربران خانگی را آغاز و مدت‌ها است به مجتمع‌های مسکونی و شهرک‌های صنعتی، اینترنت فیبر می‌دهند.

البته، طبق آمارهای وزارت ارتباطات و رگولاتوری، فعلا مخابرات با حدود ۲ میلیون مشترک فیبر، بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده FTTH است ولی با پروژه اخیر وزارت ارتباطات، انتظار می‌رود سایر شرکت‌ها نیز به سرعت طی یک سال آینده، چند صد هزار مشترک FTTH داشته باشند.

قیمت اینترنت FTTH چقدر می‌شود؟

داستان هزینه FTTH با اینترنت‌های دیگر کمی متفاوت است و علاوه بر هزینه خرید مودم و هزینه ثبت‌نام و اشتراک و خرید بسته اینترنت FTTH، باید هزینه کابل‌کشی فیبر خانه نیز در نظر گرفته شود.

شرکت مخابرات، در برخی سرویس‌های خود، کابل‌کشی داخل خانه را رایگان انجام می‌دهد و در برخی سرویس‌های عمدتا یک ماهه و سه ماهه، هزینه کابل‌کشی بر عهده مشتری است که معمولا از ۱۰۰ هزار تومان شروع شده و تا ۳۰۰ هزار تومان و بیشتر، براساس متراژ و وضعیت خانه، افزایش پیدا می‌کند.

مودم فیبرنوری یا GPON از ۵۰۰ هزار تومان در بازار یافت می‌شود یا خود مخابرات و شرکت ارائه‌دهنده اینترنت به شما با همین قیمت یا کمی بیشتر و مثلا ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار تومان خواهد داد.

قیمت بسته‌های اینترنت فیبرنوری در آخرین کمپین مخابرات (ابر و باد) از ماهیانه ۲۴۰ هزار تومان برای یک بسته ۴۰۰ گیگ شروع می‌شود. اگر بخواهید یک ساله با بسته ۶۰۰۰ گیگ و مودم رایگان بگیرید؛ باید مبلغ ۳/۳۴۸/۰۰۰ تومان بپردازید.

البته، می‌توانید هزینه اینترنت FTTH را به صورت یکجا و پیش پرداخت یا اقساط ماهیانه بدهید. برای مشاهده دقیق و به‌روز آخرین قیمت‌های سرویس اینترنت تانوما (FTTH مخابرات) به لینک زیر سری بزنید:

• جدیدترین تعرفه‌های اینترنت تانوما (فیبر نوری) مخابرات

شرکت‌های دیگر هم قیمت‌های متفاوتی برای FTTH دارند. تعرفه اینترنت فیبرنوری شاتل و اینترنت FTTH صبانت در بوشهر و همین‌طور قیمت اینترنت آذرخش های وب همگی نشان می‌دهند فعلا اینترنت گرانی است ولی ارزش خرید دارد.

پس، در مجموع شما باید حدود ۱ میلیون تومان برای مودم فیبر نوری و حدود ۳.۵ میلیون تومان برای خرید بسته اینترنت و کابل‌کشی FTTH در نظر بگیرید.

اینترنت FTTH از اینترنت ADSL/VDSL گران‌تر است؟ از اینترنت موبایل چطور؟

کابل‌کشی و تجهیزات فیبرنوری گران‌قیمت است؛ بنابراین طبیعی است که FTTH گران‌ترین اینترنت در ایران باشد؛ حتی گران‌تر از اینترنت موبایل!

اما در درازمدت می‌تواند یک اینترنت مقرون به صرفه برای کاربران خانگی باشد؛ چون وقتی شما برای نخستین بار، هزینه مودم و کابل‌کشی را می‌دهید؛ برای سال‌های آتی فقط باید بسته‌های اینترنت را خریداری و تمدید کرده و دیگر نیازی به پرداخت هزینه دوباره برای مودم و کابل‌کشی ندارید.

شما برای اینترنت ADSL ماهیانه ۱۰۰ هزار تومان هزینه می‌کنید در حالی‌که اصلا سرعت و پینگ خوبی ندارید؛ حالا تصور کنید چقدر ارزش دارد برای یک اینترنت با سرعت حداقل ۵۰ مگابیت و پینگ حدود ۱۰ میلی ثانیه هزینه کنید؟

در ایران، یک دلیل گرانی اینترنت فیبر، انحصاری بودن آن در دست مخابرات است. اگر شرکت‌های دیگر بتوانند تعداد انبوهی پورت FTTH راه‌اندازی کنند؛ یک فضای رقابتی ایجاد شده و قطعا قیمت شکسته شده و حجم بسته‌های اینترنت نیز افزایش پیدا می‌کند.

بسیاری از کاربران با دیدن قیمت‌های اولیه بسته‌های FTTH و هزینه مودم و کابل‌کشی، پشیمان شده و می‌گویند به صرفه نیست ولی اگر به داشتن یک اینترنت پرسرعت برای سال‌های متمادی فکر کنند و این هزینه را نه برای یک سال بلکه مثلا ۱۰ سال ببینند؛ اتفاقا یک اینترنت کاملا به صرفه است.

آیا برای استفاده از اینترنت FTTH باید مودم جدید بخریم؟

بله؛ اینترنت FTTH یا فیبر نوری نیاز به مودم GPON یا اصلاحا ONT دارد. در مقاله «همه‌چیز درباره مودم ONT (مودم فیبر نوری) و تفاوت آن با مودم ONU» به طور مفصل درباره مودم GPON و دلایل خرید آن صحبت کردیم.

می‌توانیم از مودم ADSL/VDSL برای اینترنت FTTH استفاده کنیم؟

خیر؛ فناوری FTTH کاملا متفاوت از xDSL است و نیاز به درگاه فیبر نوری، تراشه و تجهیزات خاصی دارد که در مودم‌های ADSL/VDSL نیست.

شما نمی‌توانید با یک مودم ADSL به FTTH وصل شوید و باید برای هریک، مودم جداگانه‌ای داشته باشید.

مودمی نداریم که هم ADSL/VDSL باشد و هم FTTH.

آیا داخل خانه هم باید کابل فیبر نوری بکشیم؟

بله؛ حتما نیاز است برای دسترسی به FTTH، داخل خانه هم کابل‌کشی فیبر نوری شود.

در برخی فناوری‌ها مانند FTTB می‌توان کابل فیبرنوری را تا درب خانه آورد و آن‌جا تجهیزاتی نصب کرد که مثلا اینترنت را روی کابل مسی به هر واحد یا خانه مجتمع بدهند ولی دیگر FTTH نبوده و سرعت و پینگ و کیفیت اینترنت فیبرنوری را ندارد.

هزینه کابل‌کشی فیبرنوری FTTH با چه کسی است؟

معمولا، خود شرکت ارائه‌دهنده سرویس FTTH، کابل‌کشی فیبر را به ازای دریافت هزینه‌ای یا رایگان انجام می‌دهد.

هنگامی که برای ثبت‌نام و خرید اشتراک FTTH به وب‌سایت شرکت مخابرات یا شاتل یا هر شرکت دیگری مراجعه می‌کنید (یا حضوری می‌روید)؛ در قرارداد ذکر شده است که کابل‌کشی فیبر خانه برعهده خود شما یا شرکت است و چقدر هزینه دارد.

حداکثر سرعت اینترنت فیبر نوری در ایران چقدر است؟

سرعت FTTH می‌تواند از چند مگ (مثلا ۸ مگ) تا ۱ گیگابیت باشد.

معمولا شرکت مخابرات سرویس‌هایی با حداقل سرعت ۲۰ الی ۳۰ مگ تا ۳۰۰ مگ پیشنهاد می‌کند.

شاتل سرویس‌هایی تا ۱ گیگابیت دارد.

دیگر شرکت‌ها نیز سرویس‌های اینترنت ۱۰۰ مگ تا ۱ گیگابیت دارند.

به طور کلی، وقتی صحبت از FTTH می‌شود؛ هم شرکت اینترنت و هم کاربر سرعت بالا می‌خواهند و لذا روی سرعت‌های بالاتر از ۱۰۰ مگابیت قرارداد بسته می‌شود.

چرا FTTH بهترین اینترنت برای گیمرها و استریمرها است؟

گیمرها و استریمرها، اینترنت با سرعت دانلود بالا، آپلود سریع، پینگ پایین و کیفیت بدون قطعی و نویز می‌خواهند. همه این مشخصات را اینترنت فیبرنوری دارد و هیچ اینترنتی دیگری در ایران، چنین مشخصات واقعی ارائه نمی‌کند.

در حالی‌که اینترنت VDSL حداکثر سرعت دانلود ۷۰ مگ را دارد؛ اینترنت موبایل سرعت ۱۰۰ مگ با پینگ بالا را می‌دهد؛ اینترنت TDLTE حداکثر ۸۰ مگ است و اینترنت بی‌سیم سرعتی ۵۰ مگ برای کاربران خانگی دارد؛ FTTH می‌تواند به شما سرعت ۳۰۰ مگابیت واقعی بدهد.

آیا نت FTTH به خط تلفن ثابت نیاز دارد؟

نت FTTH بر بستر کابل‌های فیبرنوری است و اصلا به خط تلفن ثابت نیاز ندارد. شرکت‌ها می‌توانند در منطقه‌ای که خط تلفن نیست یا خانه‌ای که هنوز خط تلفن ثابت ندارد؛ سرویس فیبر بدهند.

برخی شرکت‌ها مانند شاتل، روی سرویس FTTH به شما خط تلفن ثابت هم می‌دهند.

چگونه برای اینترنت FTTH ثبت‌نام کنیم؟

ثبت‌نام برای اینترنت فیبر نوری مشابه سایر اینترنت‌ها است.

ابتدا، باید بررسی کنید در منطقه شما چه شرکتی سرویس اینترنت فیبرنوری می‌دهد؟ به وب‌سایت شرکت‌ها مراجعه کنید یا به آن‌ها زنگ بزنید یا به مرکز مخابراتی نزدیک خانه خود بروید و حضوری بپرسید آیا مخابرات یا شرکت دیگری FTTH به منزل شما می‌دهد؟

بعد، وارد وب‌سایت شرکت اینترنتی شوید؛ حالا مخابرات یا شاتل یا آساتک و … و برای اینترنت FTTH ثبت‌نام کنید.

با شما تماس می‌گیرند و بسته اینترنت پیشنهادی به همراه مودم را انتخاب می‌کنید. برخی سرویس‌ها، مودم رایگان دارند و در برخی سرویس‌ها، خودتان می‌توانید مودم را بخرید و الزاما نباید از شرکت ارائه‌دهنده اینترنت، تهیه کنید.

مراحل ثبت‌نام که تمام شد و هزینه پرداخت شد؛ وارد پروسه نوبت‌دهی برای کابل‌کشی و اتصال اینترنت می‌شوید.

چگونه برای اینترنت FTTH مخابرات ثبت‌نام کنیم؟

چند روش برای ثبت‌نام FTTH تهران وجود دارد:

۱- مراجعه حضوری به مرکز مخابرات منطقه یا دفاتر پستی و خدمات الکترونیک و پر کردن فرم خرید اینترنت FTTH

۲- مراجعه به وب‌سایت tci.ir و پر کردن فرم درخواست اینترنت FTTH

۳- مراجعه به پنل کاربری اینترنت مخابرات (در صورتی که مشترک اینترنت مخابرات هستید) و درخواست ارتقای سرویس به FTTH

مخابرات در هر استان و شهر، شرایط ثبت‌نام، هزینه‌ها و بسته‌های متفاوتی دارد و گاها هم از وب‌سایت متفاوتی برای ثبت‌نام استفاده می‌کند؛ پس خیلی اهمیت دارد که بفهمید مخابرات در شهر شما چگونه اینترنت FTTH می‌دهد.

چگونه برای اینترنت FTTH تهران ثبت‌نام کنیم؟

در تهران، غالبا شرکت مخابرات فیبر می‌دهد. می‌توانید وارد وب‌سایت شرکت مخابرات به آدرس https://www.tci.ir شده و برای اینترنت تانوما ثبت‌نام کنید تا اگر شامل منطقه شما می‌شود؛ تماس بگیرند.

همچنین، می‌توانید از طریق وب‌سایت https://tehranftth.ir برای دریافت اینترنت FTTH تهران اقدام کنید.

آینده اینترنت فیبر نوری در ایران چطور است؟

درباره آینده اینترنت فیبر نوری، یک نظر و اجماع واحد میان کارشناسان و متولیان اینترنت کشور نیست.

وزارت ارتباطات، شرکت زیرساخت، رگولاتوری و دیگر نهادهای وابسته به دولت، به پروژه ۲۰ میلیون پورت FTTH تا سال ۱۴۰۳ بسیار خوشبین هستند و آن را شدنی و تنها راهکار بهبود سرعت اینترنت ثابت کشور می‌دانند.

برعکس، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، برخی شرکت‌های اینترنتی، شرکت مخابرات ایران، کارشناسان شرکت‌های خصوصی و … این پروژه را بسیار بزرگ و نشدنی و دارای مشکلات و چالش‌های حل نشدنی می‌دانند.

در این میان، برخی از کارشناسان هم می‌گویند کل کشور نیاز به این قدرت پورت FTTH ندارد و مشتری برای آن نیست.

به هر حال، فارغ از اینکه نهایتا دولت چقدر از وعده خود را عملی و محقق خواهد کرد؛ اگر یک گیمر یا فریلنسر یا تولیدکننده محتوا و استریمر هستید؛ چاره‌ای ندارید جز اینکه به دنبال خرید FTTH بروید و هر زمان وارد منطقه و خیابان و کوچه شما شد؛ سریعا برای اشتراک و اتصال آن، اقدام کنید.

پیش از ترک این مقاله، بهتر است نگاهی به فهرست مقالات پرسش و پاسخی ما درباره سایر اینترنت‌ها نیز بیندازید؛ شاید بخواهید به‌جای FTTH، اینترنت دیگری خریداری کنید:

• ۱۵ پرسش و پاسخ مهم درباره خرید اینترنت ADSL
• ۲۰ پرسش و پاسخ مهم درباره خرید اینترنت TD LTE
• ۱۱ پرسش و پاسخ مهم درباره خرید اینترنت همراه